Chẩn đoán bệnh từ triệu chứng nuốt nghẹn nuốt vướng
Nuốt nghẹn nuốt vướng là một triệu chứng phổ biến gây khó chịu, cản trở trong quá trình ăn uống của nhiều người. Vậy những triệu chứng này báo hiệu những bệnh lý gì, làm thế nào để chẩn đoán chính xác bệnh và tìm được hướng điều trị chuẩn xác?
1. Những bệnh lý nào có thể gây ra các triệu chứng khó khăn khi nuốt?
1.1. Chứng nuốt nghẹn nuốt vướng
– Cảm giác mắc nghẹn ở cổ: Đây là triệu chứng phổ biến nhất khi bị nuốt nghẹn, nuốt vướng. Người bệnh thường cảm thấy như có vật gì đó kẹt trong cổ họng, gây khó khăn cho việc nuốt thức ăn hoặc nước bọt. Cảm giác này có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trong cổ họng, từ vùng họng cho đến thực quản, và mức độ mắc kẹt có thể từ nhẹ đến nặng, ảnh hưởng đến khả năng nuốt cả thức ăn rắn và lỏng.
– Khó khăn khi nuốt: Người bệnh có thể gặp trở ngại khi nuốt, đặc biệt là khi ăn thức ăn rắn hoặc dai. Họ thường phải nhai kỹ hơn hoặc uống nhiều nước để giúp thức ăn trôi xuống cổ họng. Trong các trường hợp nghiêm trọng, bệnh nhân có thể không nuốt được bất kỳ thứ gì, kể cả nước bọt.
– Cơn đau khi nuốt: Cảm giác đau ở cổ họng khi nuốt là một triệu chứng khác thường gặp của nuốt nghẹn. Cơn đau có thể nhói, rát hoặc đau âm ỉ, và có thể lan tới ngực hoặc sau tai. Đặc biệt, khi nuốt thức ăn rắn hoặc dai, cơn đau có xu hướng trở nên tồi tệ hơn.

Nuốt nghẹn, vướng là một triệu chứng phổ biến gây khó chịu, cản trở trong quá trình ăn uống của nhiều người
1.2. Những bệnh lý nào có thể là nguyên nhân của chứng nuốt nghẹn nuốt vướng?
Cảm giác nuốt nghẹn có thể do nhiều bệnh lý khác nhau, từ những vấn đề nhẹ đến tình trạng nghiêm trọng:
– Rối loạn thực quản: Bao gồm trào ngược dạ dày-thực quản, viêm thực quản, hẹp thực quản, túi thừa thực quản và dị vật trong thực quản.
– Rối loạn cơ: Các tình trạng như viêm cơ vòng thực quản, co thắt không đúng cách của cơ vòng ở đáy thực quản gây khó nuốt, chứng Achalasia (mất khả năng co bóp của thực quản khiến thức ăn ứ đọng), và chứng Dystonia thực quản (co thắt cơ không tự chủ).

Nghẹn có thể do mất khả năng co bóp của thực quản khiến thức ăn ứ đọng
– Nguyên nhân từ hệ thần kinh: Đột quỵ có thể gây tổn thương dây thần kinh điều khiển nuốt; bệnh Parkinson gây rối loạn vận động, bao gồm cả việc nuốt; căng thẳng và lo âu cũng có thể ảnh hưởng đến cơ chế nuốt của cơ thể.
– Ung thư thực quản hoặc cổ họng: Thường kèm theo các triệu chứng như khàn tiếng, ho ra máu, và sụt cân không rõ nguyên nhân.
Do cảm giác nuốt nghẹn có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, việc xác định chính xác nguyên nhân là rất quan trọng để có phương pháp điều trị thích hợp.
2. Chẩn đoán nguyên nhân gây nuốt nghẹn nuốt vướng bằng cách nào?
Nuốt nghẹn là một triệu chứng phổ biến nhưng có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, đặc biệt là các bệnh lý thực quản. Việc chẩn đoán chính xác các bệnh lý này là yếu tố then chốt để đưa ra phương pháp điều trị hiệu quả. Các bác sĩ sử dụng nhiều phương pháp để xác định nguyên nhân gây nuốt nghẹn, từ kỹ thuật hình ảnh đến các xét nghiệm chuyên sâu. Dưới đây là một số phương pháp chẩn đoán thường được sử dụng.
2.1. Nội soi thực quản
Nội soi thực quản là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh chính xác để kiểm tra tình trạng bên trong thực quản và dạ dày. Quá trình này giúp phát hiện các vấn đề như viêm thực quản, loét, hẹp, và khối u. Nội soi cũng cho phép lấy mẫu sinh thiết để xét nghiệm ung thư hoặc các bệnh lý khác.
2.2 Chụp X-quang thực quản với barium
Chụp X-quang thực quản với barium sử dụng một loại chất cản quang (barium) mà bệnh nhân phải uống trước khi chụp X-quang. Barium giúp hiển thị rõ hơn hình ảnh của thực quản trên phim X-quang, từ đó giúp phát hiện các bất thường về cấu trúc.
2.3. Chụp cắt lớp vi tính và cộng hưởng từ
Chụp CT và MRI là các phương pháp hình ảnh cao cấp sử dụng tia X (CT) hoặc từ trường và sóng radio (MRI) để tạo ra hình ảnh chi tiết của thực quản và các cấu trúc xung quanh. Những phương pháp này giúp phát hiện khối u thực quản, đánh giá sự lan rộng của ung thư, và xác định các bất thường cấu trúc hoặc tổn thương do nhiễm trùng hoặc viêm.
2.4. Sinh thiết khi nghi ngờ ung thư thực quản
Sinh thiết là quá trình lấy mẫu mô từ thực quản để phân tích dưới kính hiển vi. Mẫu mô thường được lấy trong quá trình nội soi thực quản để chẩn đoán ung thư và các bệnh lý khác như viêm thực quản do nhiễm trùng hoặc bệnh Barrett thực quản.
2.5. Đo HRM – tiêu chuẩn vàng chẩn đoán các bệnh lý liên quan đến rối loạn nuốt
Đo áp lực và nhu động thực quản độ phân giải cao (HRM) là phương pháp sử dụng một ống nhỏ mềm đưa vào thực quản qua mũi để đo áp lực và sự co bóp của các cơ trong thực quản khi nuốt. Đây là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán co thắt tâm vị và các rối loạn chức năng của thực quản, đặc biệt là các bệnh lý liên quan đến rối loạn nuốt. Phương pháp này được áp dụng toàn diện tại TCI với hệ thống máy móc hiện đại hàng đầu từ Mỹ.
Các phương pháp này cung cấp dữ liệu chi tiết và chính xác, giúp bác sĩ đưa ra phương án điều trị phù hợp nhất cho bệnh nhân, đảm bảo hiệu quả cao trong việc chữa trị các bệnh lý thực quản gây nuốt nghẹn nuốt vướng.

Đo HRM – Xác định bệnh lý là nguyên nhân gây ra nuốt nghẹn
2.6. Đo pH trở kháng thực quản 24h chẩn đoán GERD
GERD là một trong những nguyên nhân gây ra nuốt nghẹn. Việc đánh giá đúng GERD giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây ra các biểu hiện nuốt nghẹn cũng như điều trị hiệu quả hơn.
Đo pH trở kháng thực quản 24 giờ theo dõi độ pH (mức độ axit) và sự thay đổi trở kháng trong thực quản trong suốt 24 giờ. Phương pháp này sử dụng một ống nhỏ và mềm đưa vào mũi xuống thực quản để thực hiện đo trong vòng 24 giờ:
– Xác định số lần trào ngược axit từ dạ dày lên thực quản trong 24 giờ.
– Xác định thời gian axit lưu lại trong thực quản sau mỗi lần trào ngược.
– Xác định mức độ axit trong mỗi lần trào ngược.
Từ đó xây dựng phác đồ điều trị hiệu quả, làm giảm triệu chứng nuốt nghẹn nuốt vướng do trào ngược dạ dày. Đây là kỹ thuật được coi là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán bệnh trào ngược dạ dày – thực quản (GERD) và phân biệt GERD với các bệnh lý khác có triệu chứng tương tự.
Thu Cúc TCI cung cấp các phương pháp chẩn đoán đã nêu, giúp xác định chính xác nguyên nhân gây nuốt nghẹn nuốt vướng cho người bệnh. Đặc biệt, với hai kỹ thuật mới là đo áp lực và nhu động thực quản độ phân giải cao (HRM) và đo pH trở kháng thực quản 24 giờ, các bác sĩ có thể xác định chính xác liệu bạn có thực sự mắc bệnh trào ngược dạ dày – thực quản hay không, trào ngược có tính chất gì, cải thiện bệnh như thế nào. Đồng thời, các kỹ thuật này cũng giúp đưa ra các biện pháp điều trị hiệu quả hơn.