5 Biểu hiện của u tuyến giáp lành tính

U tuyến giáp lành tính là vấn đề sức khỏe khá phổ biến, đặc biệt ở người trung niên và người cao tuổi. Nhưng không phải ai cũng nhận biết được các dấu hiệu sớm để phòng ngừa. Việc phát hiện kịp thời các biểu hiện của u tuyến giáp lành tính giúp bạn chủ động thăm khám, tránh biến chứng và lo lắng không cần thiết. Cùng tìm hiểu ngay 5 dấu hiệu thường gặp để bảo vệ sức khỏe tuyến giáp của bạn.

1. Thông tin chung về u tuyến giáp lành tính cần biết

1.1. U tuyến giáp hình thành và mức độ nguy hiểm

U tuyến giáp, hay còn gọi là bướu giáp nhân, là những khối bất thường phát triển bên trong tuyến giáp. Một tuyến nội tiết nằm ở phía trước cổ, có vai trò sản xuất hormone điều hòa nhiều chức năng quan trọng của cơ thể. U tuyến giáp xuất hiện khá phổ biến, ước tính có khoảng 50% người trưởng thành có thể có u tuyến giáp. Khoảng 95% các trường hợp này là lành tính.

Khi phát hiện u qua siêu âm, phương pháp sinh thiết kim nhỏ (FNA) thường được chỉ định để xác định bản chất khối u. Nếu kết quả là lành tính, nguy cơ khối u thực chất là ác tính chỉ dưới 1%. Hầu hết các u tuyến giáp lành tính không tiến triển thành ung thư và không gây nguy hiểm nếu được theo dõi định kỳ. Tuy nhiên, một số trường hợp u có thể phát triển kích thước hoặc thay đổi tính chất trên siêu âm, cần tái khám hoặc sinh thiết lại để đảm bảo an toàn.

1.2. Biểu hiện của u tuyến giáp lành tính có dễ nhận biết không?

Điểm đáng chú ý là phần lớn các u tuyến giáp lành tính không gây ra bất kỳ triệu chứng nào quá rõ ràng. Chúng thường được phát hiện tình cờ khi bạn thực hiện các xét nghiệm hình ảnh như siêu âm hoặc chụp X-quang cho một mục đích khác, ví dụ như kiểm tra đau cổ hay động mạch cảnh.

Tuy nhiên, khoảng 30% người có u tuyến giáp giai đoạn đầu sẽ gặp các triệu chứng cụ thể do khối u lớn gây ảnh hưởng đến vùng cổ hoặc đường thở, đường tiêu hóa trên.

2. 5 biểu hiện của u tuyến giáp lành tính

2.1. Xuất hiện khối sưng ở cổ khi sờ vào

Triệu chứng phổ biến nhất của u tuyến giáp là cảm nhận được một khối sưng hoặc cục ở phía trước cổ khi sờ vào. Thông thường, khối u được phát hiện khi bác sĩ khám cổ hoặc khi bạn vô tình sờ thấy trong lúc soi gương, tắm, hoặc mặc quần áo. Nếu u phát triển gần bề mặt tuyến giáp và có kích thước trên 2cm, bạn có thể dễ dàng sờ thấy, đặc biệt ở người có cổ gầy. Tuy nhiên, những khối u nằm sâu trong tuyến giáp hoặc nhỏ sẽ khó sờ thấy nếu không có thiết bị hỗ trợ.

2.2. Khối sưng ở cổ có thể nhìn thấy bằng mắt thường

Ngoài việc sờ thấy, một số khối u tuyến giáp có thể nhìn thấy bằng mắt thường, nhất là khi u phát triển lớn và người bệnh có cổ thon gọn. Thường thì người thân hoặc bạn bè sẽ nhận ra trước, đặc biệt khi bạn nuốt thức ăn hoặc nước, khối u sẽ di chuyển lên xuống theo nhịp nuốt. Đây cũng là dấu hiệu giúp bạn phát hiện sớm u tuyến giáp để đi kiểm tra.

2.3. Cảm giác khó nuốt, vướng họng khi ăn

Khi khối u phát triển ở phía sau tuyến giáp, bạn có thể cảm thấy vướng ở cổ hoặc có cảm giác cần nuốt liên tục để “làm trôi” vật vướng. Triệu chứng này xuất hiện khi khối u chèn ép nhẹ vào thực quản, thường rõ rệt hơn khi bạn nuốt thức ăn khô như bánh mì, thịt. Tình trạng này có thể đi kèm với cảm giác nghẹn hoặc khó nuốt từng lúc nhưng không gây đau rõ rệt.

2.4. Ho khan dai dẳng không rõ nguyên nhân, triệu chứng

Ho khan dai dẳng, kéo dài mà không phải do cảm cúm hay các bệnh hô hấp khác cũng là một trong những biểu hiện của u tuyến giáp lành tính có thể gặp phải. Tương tự như triệu chứng khó nuốt, ho khan thường xảy ra khi khối u nằm ở phía sau tuyến giáp.

Cơn ho có thể xuất phát từ việc khối u chèn ép, kích thích khí quản (ống dẫn khí đến phổi) hoặc dây thần kinh thanh quản. Chúng ta có hai dây thần kinh thanh quản (mỗi bên cổ, phía sau tuyến giáp), và một khối u phát triển ở vị trí này có thể chèn ép hoặc kéo căng dây thần kinh, gây kích ứng và phản xạ ho. Đôi khi, cảm giác cần phải liên tục hắng giọng cũng là một biểu hiện đi kèm.

2.5. Hơi thở khó khăn, không thể hít sâu.

Trong một số trường hợp, một khối u tuyến giáp có thể nằm ở vị trí gây chèn ép lên khí quản, nhưng điều này hầu như luôn xảy ra với một bướu giáp lớn bao gồm hàng chục khối u nhỏ. Triệu chứng này có thể khiến bạn cảm thấy khó thở, đặc biệt là khi nằm ngửa.

Cảm giác này giống như có áp lực đè nặng lên ngực hoặc cổ, khiến việc hít thở sâu trở nên khó khăn. Đôi khi, triệu chứng này có thể bị nhầm lẫn với chứng ngưng thở khi ngủ, trong khi nguyên nhân thực sự là do bướu giáp lớn đang đè ép khí quản, làm hẹp đường thở.

3. Chẩn đoán u tuyến giáp thường gặp

3.1. Xét nghiệm máu

Xét nghiệm máu giúp kiểm tra nồng độ các hormone do tuyến giáp sản xuất như thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3), cùng với hormone kích thích tuyến giáp (TSH) do tuyến yên sản xuất. Mục đích là để xem tuyến giáp của bạn có đang sản xuất quá nhiều hay quá ít hormone hay không. Mức hormone bất thường có thể gợi ý các vấn đề về chức năng tuyến giáp, mặc dù không trực tiếp chẩn đoán u.

3.2. Siêu âm tuyến giáp

Siêu âm tuyến giáp là phương pháp chẩn đoán hình ảnh phổ biến và hiệu quả nhất để phát hiện và đánh giá các khối u. Siêu âm cho phép bác sĩ nhìn rõ kích thước, hình dạng, cấu trúc và vị trí của khối u. Việc theo dõi siêu âm định kỳ giúp phát hiện kịp thời những thay đổi về kích thước hoặc đặc điểm của khối u, từ đó đưa ra quyết định có cần thăm dò thêm hay không, đặc biệt với những u đã được xác định là lành tính nhưng có dấu hiệu phát triển.

3.3. Chụp CT/PET/MRI

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định thêm các phương pháp hình ảnh như CT, MRI hoặc PET để đánh giá mức độ lan rộng, vị trí và mối liên quan giữa khối u với các cấu trúc xung quanh.

3.4. Sinh thiết tuyến giáp (FNA)

FNA là thủ thuật dùng kim nhỏ hút tế bào từ khối u để xét nghiệm tế bào học, giúp xác định bản chất u là lành tính hay ác tính. Nếu kết quả là lành tính, người bệnh thường chỉ cần theo dõi định kỳ, trừ khi khối u gây khó chịu hoặc ảnh hưởng chức năng hô hấp, nuốt.

U tuyến giáp lành tính phần lớn không gây nguy hiểm đến tính mạng và không tiến triển thành ung thư nếu được theo dõi đúng cách. Việc nhận biết sớm 5 biểu hiện của u tuyến giáp lành tính như khối sưng ở cổ, cảm giác vướng khi nuốt, ho kéo dài… giúp bạn chủ động đi khám, phát hiện sớm và kiểm soát bệnh hiệu quả.