Phình mạch não là một tình trạng bệnh lý nguy hiểm, có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng như đột quỵ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Việc điều trị phình mạch não không chỉ yêu cầu sự chuẩn đoán chính xác mà còn đòi hỏi bác sĩ phải đưa ra phác đồ điều trị phù hợp với từng trường hợp cụ thể. Trong bài viết này, cùng tìm hiểu về các phương pháp điều trị phình mạch não hiện nay.
Menu xem nhanh:
1. Tổng quan về phình mạch não
Phình mạch não xảy ra khi một đoạn của mạch máu não bị phình to ra do thành mạch yếu đi. Đây là tình trạng tiềm ẩn nguy cơ vỡ mạch máu, gây ra chảy máu não hoặc đột quỵ. Những bệnh nhân bị phình mạch não có thể không có triệu chứng cụ thể cho đến khi mạch máu phình lớn hoặc bị vỡ.
Vỡ mạch não do phình có thể gây xuất huyết não, đột quỵ và tổn thương nghiêm trọng, dẫn đến tử vong hoặc để lại di chứng nặng nề. Nguy cơ tái phát chảy máu và co thắt mạch máu cũng rất cao, làm tăng khả năng tổn thương não. Điều trị kịp thời là cực kỳ quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm này.
2. Những cách điều trị phình mạch não phổ biến hiện nay là gì?
Việc chữa trị phình mạch não sẽ do bác sĩ chỉ định sau khi thăm khám chuyên khoa. Trong trường hợp cần điều trị thì hiện nay có một số phương pháp điều trị phổ biến hiện nay như sau:
2.1. Điều trị nội khoa
Phương pháp điều trị nội khoa chủ yếu áp dụng với các phình mạch nhỏ, chưa có nguy cơ vỡ cao. Trong đó, kiểm soát huyết áp là một trong những yếu tố quan trọng nhất nhằm giảm thiểu nguy cơ phình mạch tiếp tục phát triển hoặc vỡ. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống đông máu, thuốc hạ huyết áp hoặc thuốc giãn mạch nhằm kiểm soát các yếu tố nguy cơ. Ngoài ra, bệnh nhân sẽ được theo dõi thường xuyên bằng các xét nghiệm hình ảnh để đánh giá tình trạng phình mạch.
2.2. Điều trị phình mạch não bằng can thiệp ngoại khoa
Can thiệp ngoại khoa thường được lựa chọn khi phình mạch có nguy cơ vỡ cao hoặc đã vỡ. Có hai phương pháp phổ biến trong điều trị phình mạch não:
– Thắt cổ túi phình (Clipping): Đây là phương pháp phẫu thuật kinh điển được sử dụng để loại bỏ túi phình. Bác sĩ sẽ tiến hành mổ sọ và đặt một kẹp kim loại nhỏ vào cổ túi phình để ngăn chặn dòng máu chảy vào đó, từ đó giảm thiểu nguy cơ vỡ mạch. Phương pháp này thường được áp dụng cho các phình mạch nằm ở vị trí dễ tiếp cận.
– Đặt coil nội mạch: Đây là một phương pháp xâm lấn tối thiểu. Bác sĩ sẽ đưa một catheter qua động mạch đùi, sau đó dẫn vào vị trí phình mạch. Một cuộn dây nhỏ bằng platinum (coil) sẽ được đặt vào trong túi phình, giúp tạo cục máu đông và ngăn chặn máu chảy vào túi phình. Phương pháp này phù hợp với những bệnh nhân có phình mạch khó tiếp cận hoặc sức khỏe không đủ để tiến hành mổ mở.
2.3. Điều trị phình mạch não bằng đặt stent hoặc chuyển hướng dòng chảy (flow diverter)
Đối với các phình mạch lớn, nằm ở vị trí nguy hiểm hoặc không thể điều trị bằng các phương pháp trên, bác sĩ có thể sử dụng stent hoặc flow diverter. Stent là một khung kim loại nhỏ được đặt vào trong mạch máu giúp hỗ trợ mạch máu, trong khi flow diverter là một thiết bị giúp chuyển hướng dòng máu chảy qua phình mạch, giảm áp lực lên túi phình và tạo điều kiện cho thành mạch tự lành.
2.4. Một số điều trị bổ sung khác cho tình trạng phình mạch máu não bị vỡ
Các phương pháp trị phình mạch máu não bị vỡ bao gồm việc sử dụng thuốc giảm đau, thuốc chẹn kênh canxi để ngăn co thắt mạch máu, và thuốc mở mạch giúp cải thiện lưu thông máu. Ngoài ra, các thủ thuật như nong mạch, catheter dẫn lưu và phẫu thuật shunt có thể được sử dụng để giảm áp lực lên não. Người bệnh cũng có thể cần trị liệu phục hồi chức năng để khôi phục khả năng vận động và ngôn ngữ sau vỡ phình mạch.
Dù hiếm gặp, chữa trị phình mạch máu não bằng phẫu thuật hoặc can thiệp nội mạch có nguy cơ gây chảy máu trong não hoặc làm giảm lưu lượng máu đến não. Trong một số trường hợp, vỡ phình mạch có thể gây xuất huyết nghiêm trọng, dẫn đến đột quỵ hoặc hôn mê, thậm chí đe dọa tính mạng nếu không được xử lý kịp thời. Biến chứng và rủi ro phụ thuộc vào vị trí phình mạch, mức độ nghiêm trọng, bệnh nền và phương pháp điều trị.
3. Lựa chọn phương pháp điều trị phình mạch não cần chú ý yếu tố nào?
Khi phát hiện phình mạch máu não chưa vỡ, bác sĩ sẽ đánh giá các yếu tố như tuổi tác, kích thước, vị trí của túi phình và tình trạng sức khỏe khác để xác định liệu có cần phẫu thuật. Nếu nguy cơ vỡ thấp, bệnh nhân sẽ được theo dõi định kỳ và điều trị nội khoa. Trong trường hợp cần can thiệp, bác sĩ sẽ chọn phẫu thuật hoặc can thiệp nội mạch dựa trên đặc điểm của phình mạch để ngăn ngừa vỡ túi phình.
Thời gian hồi phục sau điều trị phình mạch não tùy thuộc vào phương pháp điều trị, mức độ nghiêm trọng và các biến chứng. Với phẫu thuật, người bệnh thường cần từ 4 – 6 tuần để phục hồi hoàn toàn, trong khi có những trường hợp nhẹ có thể xuất viện sau 1 – 2 ngày. Tuy nhiên, nếu phình mạch đã vỡ, thời gian nằm viện sẽ lâu hơn đáng kể.
Sau khi điều trị phình mạch não, bệnh nhân cần được theo dõi định kỳ để đảm bảo không có sự phát triển mới của phình mạch hoặc biến chứng sau can thiệp. Các xét nghiệm hình ảnh như CT, MRI hoặc chụp mạch có thể được chỉ định lại để kiểm tra tình trạng của mạch máu. Đồng thời, bệnh nhân cần tuân thủ điều trị nội khoa như kiểm soát huyết áp, giảm căng thẳng và duy trì lối sống lành mạnh.
4. Chẩn đoán trong điều trị phình mạch não
Chẩn đoán chính xác đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc điều trị phình mạch não. Để xác định chính xác kích thước, vị trí và tình trạng của phình mạch, các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như CT-angiography, MRI hoặc chụp mạch não được sử dụng. Sau khi chẩn đoán, bác sĩ sẽ đánh giá mức độ nguy hiểm và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhất cho bệnh nhân.
Với những bước tiến lớn trong ngành y học, sự phát triển của kỹ thuật chụp cộng hưởng từ MRI giúp phát hiện và chẩn đoán các bệnh lý liên quan đến não và hệ thần kinh. MRI não cung cấp hình ảnh chi tiết và chính xác về mạch máu não, đồng thời phương pháp này an toàn cho hầu hết các nhóm đối tượng, từ người cao tuổi, trẻ nhỏ đến những người mắc bệnh nền hoặc phụ nữ mang thai.
Phình mạch não là một căn bệnh nguy hiểm, nhưng nếu được phát hiện sớm và khắc phục đúng cách, bệnh nhân có thể tránh được các biến chứng nghiêm trọng. Các phương pháp điều trị phình mạch não ngày càng được cải tiến, mang lại hiệu quả cao và giảm thiểu rủi ro cho bệnh nhân. Quan trọng nhất là bệnh nhân cần có chế độ chăm sóc sức khỏe toàn diện sau điều trị, từ việc kiểm soát huyết áp, thay đổi lối sống đến theo dõi định kỳ với bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo sức khỏe tốt nhất.
*Lưu ý: Các phương pháp điều trị nêu trong bài có tính chất tham khảo. Để biết hiện TCI có áp dụng phương pháp nào hay hướng điều trị ra sao, vui lòng liên hệ hotline hoặc tại các cơ sở thuộc hệ thống.