Ợ nóng cổ họng là một triệu chứng không còn xa lạ với nhiều người, đặc biệt là sau khi ăn hoặc khi cơ thể chịu áp lực. Tình trạng này thường mang lại cảm giác khó chịu, nóng rát ở vùng ngực hoặc cổ họng, khiến không ít người lo lắng. Vậy ợ nóng cổ họng do đâu? Liệu đây có phải là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hay chỉ là một triệu chứng tạm thời? Cùng tìm hiểu nguyên nhân và cách giải quyết hiệu quả tình trạng này trong bài viết dưới đây!
Menu xem nhanh:
1. Nhận biết triệu chứng và nguyên nhân ợ nóng cổ họng
Ợ nóng cổ họng là một triệu chứng thường xuyên gây khó chịu, đặc biệt sau khi ăn hoặc khi nằm xuống. Người bệnh cảm thấy có một cơn nóng rát, hoặc thậm chí là đau đớn ở vùng cổ họng hoặc ngực, đôi khi kèm theo cảm giác đầy bụng hoặc ợ hơi. Triệu chứng này thường xuất hiện do sự trào ngược của axit dạ dày lên thực quản, gây kích ứng niêm mạc thực quản và cổ họng.
1.1 Triệu chứng của ợ nóng cổ họng
Các triệu chứng điển hình của ợ nóng cổ họng bao gồm:
– Cảm giác nóng rát ở ngực hoặc cổ họng, thường diễn ra ngay sau khi ăn hoặc khi nằm xuống.
– Ợ hơi, ợ chua, đặc biệt sau bữa ăn.
– Khó nuốt hoặc cảm giác vướng ở cổ họng, như thể có gì đó cản trở việc nuốt.
– Khó thở hoặc ho khan, có thể xảy ra do kích thích từ axit dạ dày trào ngược lên đường hô hấp.
– Đau hoặc khó chịu ở vùng ngực hoặc cổ, có thể giống cảm giác đau thắt ngực.
1.2 Nguyên nhân gây ợ nóng cổ họng
Nguyên nhân gây ra ợ nóng cổ họng chủ yếu là do trào ngược dạ dày thực quản (GERD). Tình trạng này xảy ra khi cơ vòng thực quản dưới (LES) không đóng kín, khiến axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản, gây kích ứng niêm mạc. Tuy nhiên, ngoài GERD, có một số yếu tố khác cũng góp phần vào tình trạng ợ nóng, bao gồm:
– Chế độ ăn uống không khoa học: Các thực phẩm chua, cay, nhiều dầu mỡ hoặc đồ uống có cồn, cà phê có thể làm gia tăng sản xuất axit dạ dày và khiến tình trạng ợ nóng trở nên trầm trọng hơn.
– Thừa cân hoặc béo phì: Khi cơ thể thừa cân, áp lực lên dạ dày gia tăng, dễ khiến axit trào ngược lên thực quản.
– Tình trạng stress kéo dài: Căng thẳng có thể làm tăng sự tiết axit dạ dày và giảm khả năng hoạt động của cơ vòng thực quản dưới, từ đó làm tăng nguy cơ bị ợ nóng.
– Tình trạng rối loạn chức năng cơ vòng thực quản dưới: Khi cơ vòng thực quản dưới không hoạt động hiệu quả, sự bảo vệ khỏi axit dạ dày bị suy yếu, dẫn đến hiện tượng trào ngược và ợ nóng.

Ợ nóng cổ họng là một triệu chứng thường xuyên gây khó chịu, đặc biệt sau khi ăn hoặc khi nằm xuống.
2. Ợ nóng cổ họng là triệu chứng của các bệnh gì?
Ợ nóng cổ họng có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý khác nhau, không chỉ là triệu chứng của trào ngược dạ dày thực quản (GERD). Các bệnh lý có liên quan đến triệu chứng này có thể kể đến:
2.1 Trào ngược dạ dày thực quản
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra ợ nóng cổ họng. GERD là tình trạng cơ vòng thực quản dưới không đóng kín, cho phép axit dạ dày trào ngược lên thực quản và cổ họng, gây cảm giác nóng rát hoặc đau đớn.
2.2 Viêm thực quản
Khi thực quản bị viêm do sự tấn công của axit dạ dày, các triệu chứng như ợ nóng, đau cổ họng và khó nuốt sẽ thường xuyên xuất hiện.
2.3 Thoát vị cơ hoành
Thoát vị cơ hoành xảy ra khi một phần dạ dày chui lên qua cơ hoành vào trong lồng ngực. Tình trạng này có thể gây ra triệu chứng ợ nóng, đặc biệt là khi người bệnh ăn quá no hoặc khi nằm.
2.4 Viêm họng hoặc viêm amidan
Các bệnh lý viêm nhiễm ở cổ họng có thể gây ra cảm giác nóng rát và vướng víu, đôi khi dễ bị nhầm lẫn với ợ nóng. Viêm họng thường đi kèm với các triệu chứng khác như ho, đau họng, và sốt.
3. Ợ nóng cổ họng kéo dài có nguy hiểm không?
Khi tình trạng ợ nóng cổ họng kéo dài và không được điều trị đúng cách, nó có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của người bệnh. Một số nguy cơ có thể gặp phải khi ợ nóng kéo dài bao gồm:
3.1 Tổn thương thực quản
Axit dạ dày nếu thường xuyên trào ngược lên thực quản sẽ gây ra viêm loét niêm mạc thực quản. Nếu không điều trị kịp thời, có thể dẫn đến loét sâu, hẹp thực quản, hoặc loạn sản (biến đổi tế bào) trong thực quản.
3.2 Ung thư thực quản
Viêm thực quản do trào ngược dạ dày kéo dài là một trong những yếu tố nguy cơ chính gây ung thư thực quản. Do vậy tình trạng này cần được phát hiện và điều trị càng sớm càng tốt.
3.3 Khó thở và ho mãn tính
Axit dạ dày có thể gây kích ứng các cơ quan hô hấp, dẫn đến ho khan, khàn tiếng, và thở khò khè, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
3.4 Giấc ngủ bị gián đoạn
Người bị ợ nóng thường xuyên gặp khó khăn khi ngủ, bởi vì tình trạng ợ nóng và khó nuốt có thể xảy ra trong khi nằm xuống, dẫn đến mất ngủ và căng thẳng.

Khi tình trạng ợ nóng cổ họng kéo dài và không được điều trị đúng cách, nó có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của người bệnh
4. Khi nào tình trạng ợ nóng cổ họng cần thăm khám?
Nếu bạn thường xuyên gặp phải tình trạng ợ nóng cổ họng, đặc biệt khi các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hoặc kéo dài, bạn cần thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Các dấu hiệu sau đây cho thấy bạn cần đến gặp bác sĩ:
4.1 Ợ nóng diễn ra thường xuyên
Nếu bạn bị ợ nóng ít nhất một lần mỗi tuần, hoặc tình trạng này kéo dài liên tục trong vài tuần, bạn nên thăm khám bác sĩ để được kiểm tra.
4.2 Khó nuốt hoặc cảm giác vướng ở cổ họng
Nếu bạn cảm thấy đau hoặc khó nuốt, kèm theo cảm giác vướng trong cổ họng, đó có thể là dấu hiệu của viêm thực quản hoặc các bệnh lý nghiêm trọng khác.
4.3 Ho kéo dài hoặc khó thở
Ho khan kéo dài hoặc cảm giác khó thở có thể là dấu hiệu của các bệnh lý hô hấp hoặc vấn đề về tiêu hóa, cần được kiểm tra ngay lập tức.
4.4 Sụt cân không rõ nguyên nhân
Nếu bạn giảm cân bất thường kèm theo các triệu chứng ợ nóng, đó có thể là dấu hiệu của bệnh lý nghiêm trọng hơn, như ung thư thực quản.
5. Cách chẩn đoán ợ nóng cổ họng
Để xác định nguyên nhân gây ra tình trạng ợ nóng cổ họng và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp, bác sĩ có thể thực hiện một số xét nghiệm và kiểm tra, bao gồm:
5.1 Thăm khám lâm sàng
Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng bạn gặp phải, bao gồm cảm giác nóng rát ở cổ họng, ợ chua, đau ngực, hoặc ho khan. Điều này giúp xác định có phải bạn đang gặp phải tình trạng trào ngược dạ dày thực quản (GERD) hay không. Bác sĩ cũng sẽ kiểm tra tiền sử bệnh, chế độ ăn uống, thói quen sinh hoạt và các yếu tố nguy cơ.
5.2 Nội soi thực quản và dạ dày
Phương pháp này cho phép bác sĩ quan sát trực tiếp niêm mạc thực quản và dạ dày, từ đó phát hiện các dấu hiệu viêm loét, xước hoặc tổn thương niêm mạc do trào ngược axit. Nếu cần, bác sĩ có thể lấy mẫu sinh thiết để xét nghiệm thêm.
5.3 Đo áp lực nhu động thực quản HRM
Đây là một kỹ thuật đo áp lực trong thực quản để đánh giá chức năng cơ thắt thực quản và nhu động thực quản. Phương pháp này giúp xác định xem có sự rối loạn về chức năng nhu động thực quản hoặc cơ thắt dưới thực quản hay không, điều này có thể gây ra triệu chứng ợ nóng và trào ngược.
5.4 Đo pH thực quản 24 giờ
Đây là một phương pháp quan trọng để xác định sự hiện diện và mức độ trào ngược axit vào thực quản. Một ống cảm biến pH được đặt qua mũi xuống thực quản để đo nồng độ axit trong suốt 24 giờ, từ đó xác định xem có phải axit dạ dày là nguyên nhân gây ợ nóng hay không và mức độ nghiêm trọng của trào ngược.

Phương pháp đo HRM giúp xác định xem có sự rối loạn về chức năng nhu động thực quản hoặc cơ thắt dưới thực quản hay không, điều này có thể gây ra triệu chứng ợ nóng và trào ngược.
6. Điều trị ợ nóng cổ họng
Điều trị ợ nóng cổ họng phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng này, bao gồm:
6.1 Thay đổi lối sống và chế độ ăn uống hằng ngày
Hạn chế ăn các thực phẩm gây ợ nóng như đồ cay, đồ chua, cà phê, và rượu bia. Ăn các bữa ăn nhỏ và tránh ăn khuya. Đồng thời, giữ tư thế đứng hoặc ngồi sau bữa ăn để giảm nguy cơ trào ngược.
6.2 Thuốc kháng axit và thuốc ức chế bơm proton (PPI)
Thuốc kháng axit giúp trung hòa axit trong dạ dày, trong khi PPI giúp giảm tiết axit dạ dày, cải thiện triệu chứng ợ nóng.
6.3 Phẫu thuật
Nếu tình trạng trào ngược dạ dày không đáp ứng với thuốc, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật để cải thiện chức năng của cơ vòng thực quản dưới, ngăn ngừa tình trạng axit trào ngược.
6.4 Điều trị triệt để các bệnh lý liên quan
Nếu ợ nóng cổ họng là triệu chứng của các bệnh lý khác như viêm họng hoặc viêm amidan, bác sĩ sẽ điều trị các bệnh lý này nhằm cải thiện tình trạng ợ nóng.
Tóm lại, ợ nóng cổ họng là triệu chứng không thể bỏ qua và có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc thay đổi thói quen sinh hoạt và điều trị y tế đúng cách sẽ giúp giảm thiểu các biến chứng nguy hiểm và bảo vệ sức khỏe lâu dài.