Nhiều người thường nhầm lẫn nguyên nhân gan nhiễm mỡ chỉ là do tiêu thụ quá nhiều chất béo. Tuy nhiên, căn bệnh này còn có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác mà không phải ai cũng hiểu rõ. Việc nhận biết chính xác nguyên nhân gây bệnh gan nhiễm mỡ sẽ giúp bạn phòng ngừa và điều trị hiệu quả hơn, tránh các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
Menu xem nhanh:
1. Hiểu đúng về bệnh gan nhiễm mỡ
1.1. Gan nhiễm mỡ là gì?
Gan nhiễm mỡ là tình trạng mỡ tích tụ quá nhiều trong gan, vượt mức 5% trọng lượng của gan. Đây là một trong những bệnh lý phổ biến liên quan đến rối loạn chuyển hóa. Gan nhiễm mỡ được chia thành hai dạng chính: gan nhiễm mỡ do rượu và gan nhiễm mỡ không do rượu.
Dù không phải lúc nào cũng biểu hiện rõ rệt, gan nhiễm mỡ vẫn có thể gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, đau tức vùng hạ sườn phải và thậm chí dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như xơ gan hay ung thư gan nếu không được điều trị kịp thời.
1.2. Các mức độ của bệnh gan nhiễm mỡ
Bệnh gan nhiễm mỡ thường được chia thành ba mức độ:
– Gan nhiễm mỡ nhẹ: Lượng mỡ trong gan chỉ tăng nhẹ, thường không có triệu chứng cụ thể.
– Gan nhiễm mỡ trung bình: Mỡ tích tụ nhiều hơn, có thể gây cảm giác khó chịu ở vùng gan.
– Gan nhiễm mỡ nặng: Tình trạng mỡ trong gan vượt ngưỡng nghiêm trọng, gây tổn thương gan và dẫn đến các bệnh lý nghiêm trọng khác.
Ăn quá nhiều chất béo là một trong những nguyên nhân quan trọng gây bệnh gan nhiễm mỡ.
2. Nguyên nhân gan nhiễm mỡ có phải chỉ do ăn quá nhiều mỡ?
2.1. Nguyên nhân gan nhiễm mỡ do chế độ ăn uống không cân đối
Một trong những nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ phổ biến nhất là chế độ ăn uống không lành mạnh, đặc biệt là khẩu phần ăn dư thừa chất béo.
Gan là nơi xử lý và dự trữ một phần chất béo. Khi bạn tiêu thụ quá nhiều chất béo, đặc biệt là chất béo bão hòa và chất béo trans, cơ thể sẽ lưu trữ phần năng lượng dư thừa dưới dạng mỡ. Nếu lượng chất béo vượt quá khả năng xử lý của gan, chất béo sẽ tích tụ trong các tế bào gan, dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD).
Tuy nhiên, không chỉ chất béo mới liên quan đến căn bệnh này. Tiêu thụ quá nhiều đường, tinh bột hoặc thực phẩm chế biến sẵn cũng góp phần tích tụ mỡ trong gan.
Cụ thể, các loại đường fructose trong nước ngọt, bánh kẹo, hay thực phẩm chứa carbohydrate tinh chế có thể chuyển hóa thành mỡ và tích trữ trong gan. Do đó, việc duy trì một chế độ ăn cân đối là rất quan trọng trong việc phòng ngừa gan nhiễm mỡ.
2.2. Rượu bia – kẻ thù hàng đầu của gan
Rượu bia là một nguyên nhân trực tiếp gây ra bệnh gan nhiễm mỡ. Khi tiêu thụ rượu, gan phải làm việc cật lực để chuyển hóa chất cồn, gây tổn thương tế bào gan. Điều này dẫn đến việc mỡ tích tụ trong gan, tạo nên bệnh lý gan nhiễm mỡ do rượu.
Không chỉ những người nghiện rượu mới có nguy cơ cao, mà ngay cả việc uống rượu bia thường xuyên với lượng nhỏ cũng có thể làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh.
3. Các yếu tố khác dẫn đến gan nhiễm mỡ
3.1. Tình trạng béo phì và hội chứng chuyển hóa
Nguyên nhân gan nhiễm mỡ có liên quan chặt chẽ đến béo phì và hội chứng chuyển hóa. Khi cơ thể tích tụ quá nhiều mỡ, không chỉ phần mỡ dưới da mà cả các cơ quan nội tạng, bao gồm gan, cũng chịu ảnh hưởng.
Hội chứng chuyển hóa bao gồm các vấn đề như tăng đường huyết, huyết áp cao và tăng mỡ máu, tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh gan nhiễm mỡ phát triển.
3.2. Nguyên nhân gan nhiễm mỡ ở bệnh nhân đái tháo đường
Bệnh đái tháo đường, đặc biệt là đái tháo đường type 2, là một nguyên nhân phổ biến khác dẫn đến gan nhiễm mỡ. Khi mức đường huyết trong cơ thể tăng cao, gan sẽ chuyển hóa lượng đường dư thừa này thành mỡ.
Hơn nữa, sự đề kháng insulin ở người mắc đái tháo đường cũng làm gia tăng tình trạng tích mỡ trong gan, khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
Bệnh nhân đái tháo đường cũng có nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ.
4. Những yếu tố liên quan đến việc tích tụ mỡ thừa trong gan
4.1. Thiếu vận động thể chất
Lối sống ít vận động không chỉ làm tăng nguy cơ béo phì mà còn gây tích tụ mỡ trong gan. Khi cơ thể không hoạt động, quá trình chuyển hóa năng lượng trở nên kém hiệu quả, dẫn đến tình trạng năng lượng dư thừa được chuyển hóa thành mỡ và lưu trữ trong gan.
Để cải thiện sức khỏe gan, việc tập thể dục thường xuyên là một trong những biện pháp hiệu quả nhất.
4.2. Sử dụng thuốc không đúng cách
Một số loại thuốc như corticoid, thuốc kháng sinh hoặc thuốc điều trị ung thư có thể gây tác dụng phụ làm tổn thương gan. Việc sử dụng thuốc không theo chỉ định hoặc tự ý tăng liều có thể làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ.
Bởi vậy, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, đồng thời thực hiện các biện pháp bảo vệ gan trong quá trình điều trị.
5. Làm thế nào để phòng ngừa gan nhiễm mỡ?
Phòng ngừa gan nhiễm mỡ không chỉ dừng lại ở việc kiêng ăn chất béo mà cần một chiến lược toàn diện bao gồm:
– Xây dựng chế độ ăn uống cân đối với nhiều rau xanh, trái cây và hạn chế đường, chất béo bão hòa.
– Tích cực vận động thể chất, duy trì thói quen này hàng ngày.
– Tránh xa hoặc hạn chế các chất kích thích, đặc biệt là rượu bia.
– Kiểm soát cân nặng, đường huyết và mỡ máu một cách hiệu quả.
– Đi khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và xử lý kịp thời các bất thường ở gan.
Thăm khám với chuyên gia Gan mật – Thu Cúc TCI để chẩn đoán nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ và điều trị đúng hướng.
Như vậy, nguyên nhân gan nhiễm mỡ không chỉ xuất phát từ việc ăn nhiều chất béo mà còn liên quan đến nhiều yếu tố như lối sống, chế độ dinh dưỡng và tình trạng sức khỏe tổng thể. Việc hiểu rõ các nguyên nhân sẽ giúp bạn có biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả, bảo vệ lá gan – “nhà máy chuyển hóa” quan trọng của cơ thể. Hãy bắt đầu thay đổi từ những thói quen nhỏ nhất để duy trì một lá gan khỏe mạnh!
