Loét dạ dày là bệnh lý phổ biến trong xã hội hiện đại và ngày càng có xu hướng trẻ hóa. Nguyên nhân bị loét dạ dày khá đa dạng. Đây không phải bệnh lý quá nguy hiểm nhưng nếu để lâu ngày có thể gây ra biến chứng đáng lo ngại.
Menu xem nhanh:
1. Tổng quát về loét dạ dày
Viêm loét dạ dày có thể xảy ra ở bất cứ đối tượng nào không phân biệt già trẻ. Tuy nhiên, bệnh chiếm đa số ở những người trên 50 tuổi. Trước khi tìm hiểu về nguyên nhân bị loét dạ dày chúng ta cần tìm hiểu về định nghĩa loét dạ dày.
1.1 Khái niệm
Loét dạ dày là tình trạng niêm mạc dạ dày bị tổn thương, viêm sưng lâu ngày tạo thành các vết loét. Các vết loét nhỏ ở giai đoạn đầu có thể tự chữa lành mà không cần điều trị. Đối với các vết loét lớn sẽ gây nhiều triệu chứng khó chịu.
1.2 Các giai đoạn viêm loét dạ dày
Loét dạ dày được chia thành 2 giai đoạn cấp tính và mạn tính
1.2.1 Loét dạ dày cấp tính
Nét đặc trưng của loét dạ dày cấp tính là triệu chứng xuất hiện đột ngột, biểu hiện rõ nét trong thời gian ngắn. Ở giai đoạn này nếu được phát hiện và điều trị đúng cách có thể chữa khỏi triệt để. Tuy nhiên đa số người bệnh thường bỏ qua các triệu chứng ban đầu và chủ quan không đi khám khiến bệnh tình trở nên phức tạp hơn.
1.2.2 Viêm loét dạ dày mạn tính
Loét dạ dày cấp tính không được điều trị sẽ chuyển sang giai đoạn mạn tính. Giai đoạn này các tổn thương đã lan rộng, khó điều trị. Bệnh có thể dẫn tới nhiều biến chứng nguy hiểm như: Hẹp môn vị, xuất huyết, ung thư dạ dày,…
Loét dạ dày là bệnh lý thường gặp ở hệ tiêu hóa
2. Nguyên nhân bị loét dạ dày
Viêm loét dạ dày có thể do các nguyên nhân khác nhau gây ra. Một số nguyên nhân phổ biến theo tổng hợp của nghiên cứu.
2.1 Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori là nguyên nhân bị loét dạ dày
Vi khuẩn HP là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh loét dạ dày. Sau khi xâm nhập vào cơ thể, loại vi khuẩn này sẽ chui vào lớp nhầy của niêm mạc dạ dày và tiết ra độc tố gây tổn thương niêm mạc.
2.2 Sử dụng thuốc chống viêm trong khoảng thời gian kéo dài
Các thuốc kháng viêm, giảm đau khi sử dụng có thể gây tác dụng phụ khiến dạ dày bị tổn thương. Các thành phần của thuốc gây ức chế quá trình tổng hợp prostaglandin – Làm giảm suy giảm hàng rào bảo vệ niêm mạc dạ dày.
2.3 Người nghiện rượu, thuốc lá
Trong thuốc lá có chứa nhiều chất độc hại khiến cơ chế bảo vệ dạ dày suy yếu. Các độc tố trong đồ uống có cồn gây cản trở quá trình phục hồi của các vết loét. Chúng còn kích thích dạ dày tiết nhiều acid gây ra các vết loét mới.
2.4 Nguyên nhân bị loét dạ dày do Stress
Căng thẳng, lo lắng kéo dài có thể khiến dịch vị dạ dày tiết ra liên tục. Lượng dịch vị tăng cao sẽ ảnh hưởng tới hoạt động của dạ dày làm tăng nguy cơ hình thành vết loét.
2.5 Ăn uống, sinh hoạt không điều độ, thiếu khoa học
Những người có thói quen thức khuya, ăn uống không đúng giờ, bỏ bữa cũng ảnh hưởng xấu tới dạ dày
Ngoài các nguyên nhân trên thì cũng có một số yếu tố ít gặp hơn.
– Di truyền: Nếu trong gia đình bạn có người bị các bệnh về dạ dày thì bạn cũng sẽ có nguy cơ cao mắc các bệnh về dạ dày
– Hội chứng Zollinger-Ellison: Bệnh này gây ra tình trạng dư thừa acid trong dạ dày
Vi khuẩn HP là nguyên nhân bị loét dạ dày
3. Các triệu chứng dễ nhận biết của bệnh loét dạ dày
Khi bị loét dạ dày thì biểu hiện ở mỗi người sẽ khác nhau. Có một số người thậm chí không có biểu hiện gì. Tuy nhiên dưới đây là một số các triệu chứng dễ nhận biết nhất khi mắc bệnh.
– Đau rát vùng thượng vị. Cơn đau sẽ dữ dội hơn khi dạ dày rỗng. Tùy thuộc vào mức độ bệnh mà cơn đau có thể diễn ra từ vài phút hoặc vài tiếng
– Đầy bụng, khó tiêu
– Nôn, buồn nôn
– Ợ chua do trào ngược acid
– Mất ngủ do cơn đau hành hạ
– Cơ thể suy nhược, mệt mỏi, xanh xao do không thể hấp thụ chất dinh dưỡng
– Đi ngoài ra phân màu đen hoặc có lẫn máu
– Sụt cân đột ngột
Nếu bạn gặp bất cứ triệu chứng nào trên đây thì cần trao đổi với bác sĩ ngay. Các dấu hiệu ban đầu có thể nhẹ nhưng nếu không được điều trị kịp thời có thể diễn biến trầm trọng hơn và ảnh hưởng tới cuộc sống của người bệnh.
4. Các cách điều trị
Để điều trị bệnh các bác sĩ sẽ đi theo nguyên nhân bị loét dạ dày để chọn lựa phương pháp phù hợp. Điều quan trọng bệnh nhân cần phải khám bệnh sớm thì cơ hội chữa khỏi bệnh sẽ càng cao. Ngược lại nếu bệnh được điều trị muộn sẽ ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe và khó khăn trong quá trình điều trị.
4.1 Điều trị nội khoa loét dạ dày
Nếu viêm loét dạ dày do nhiễm khuẩn HP thì bác sĩ sẽ chỉ định điều trị theo phác đồ có thuốc kháng sinh để diệt trừ vi khuẩn. Hiện nay do vấn đề kháng thuốc lan rộng vì vậy bác sĩ thường sẽ kết hợp phác đồ có 3,4 loại thuốc để mang lại hiệu quả cao nhất.
Nếu nguyên nhân do bệnh nhân sử dụng thuốc kháng viêm, giảm đau thì cần ngưng sử dụng tất cả các loại thuốc này. Trong trường hợp bệnh nhân bắt buộc phải sử dụng thuốc thì cần xin tư vấn của bác sĩ để lựa chọn loại thuốc lành tính hơn.
Trong quá trình điều trị bệnh nhân có thể gặp phải một số tác dụng phụ của thuốc như: Tiêu chảy, buồn nôn, chóng mặt,…Đây là các dấu hiệu bình thường và sẽ biến mất sau khi ngưng sử dụng thuốc. Nếu bạn thấy các tác dụng phụ gây khó chịu cực độ thì nên báo với bác sĩ để xem xét thay đổi liệu trình điều trị.
Khi bệnh được điều trị phù hợp các triệu chứng sẽ nhanh chóng thuyên giảm. Tuy nhiên bệnh nhân vẫn nên uống thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ, không được tự ý giảm liều, ngừng thuốc. Điều này sẽ giúp đảm bảo vi khuẩn đã được tiêu diệt hết, ngăn tình trạng nhờn thuốc.
4.2 Điều trị can thiệp bằng phẫu thuật
Một số ít trường hợp bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật để điều trị tình trạng loét dạ dày phức tạp. Bên cạnh đó thì các trường hợp điều trị bằng thuốc không hiệu quả, vết loét thường tái lại hoặc xuất hiện các biến chứng nguy hiểm cũng cần được phẫu thuật.
Điều trị nội khoa là phương pháp được sử dụng rộng rãi
5. Cách phòng tránh loét dạ dày
Chế độ ăn uống khoa học có thể làm giảm nguy cơ mắc và tái nhiễm các bệnh về dạ dày
– Trái cây tươi, rau xanh: Trong rau củ quả có chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp chống viêm, bảo vệ tế bào.
– Chất xơ: Trong yến mạch, đậu Hà Lan, cà rốt, lúa mạch có chứa các chất xơ hòa tan giúp làm giảm nguy cơ phát triển các vết loét
– Lợi khuẩn có tên khoa học là Probiotics giúp cải thiện các triệu chứng khó tiêu, giảm tác dụng phụ của thuốc kháng sinh. Probiotics thường có trong: Sữa chua, kim chi, kefir, tempeh,…
– Vitamin C là chất chống oxy hóa mạnh mẽ mang lại hiệu quả tốt khi tiêu diệt vi khuẩn HP
– Kẽm có tác dụng nâng cao hệ thống miễn dịch. Hàu, thịt bò,…thường chứa lượng kẽm dồi dào
– Selenium (Selen) giúp làm giảm nguy cơ biến chứng của nhiễm trùng. Thực phẩm có selen gồm các loại cá biển, ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt,…
Bên cạnh ăn uống thì xây dựng các thói quen tốt sẽ giúp phòng bệnh hiệu quả
– Bỏ thuốc lá, các loại đồ uống có cồn, chất kích thích
– Hạn chế sử dụng các loại thuốc kháng viêm, giảm đau
– Nên ăn đồ ăn đã được nấu chín, hạn chế ăn hàng quán
– Kiểm soát căng thẳng
– Rửa tay sạch sẽ trước khi ăn
Nên bổ sung nhiều rau quả
Sau khi hiểu rõ về nguyên nhân bị loét dạ dày sẽ giúp các bạn có cách phòng bệnh hiệu quả hơn. Loét dạ dày là bệnh rất dễ tái nhiễm vì vậy bạn nên duy trì thói quen ăn uống và sinh hoạt khoa học.
