Lập kế hoạch chăm sóc trẻ suy dinh dưỡng là bước cần thiết để ba mẹ có các bước làm và hành động cụ thể để chăm sóc, cải thiện tình trạng sức khỏe, cân nặng và chiều cao của con. Vậy, khi trẻ bị suy dinh dưỡng, ba mẹ cần có kế hoạch thế nào? Ba mẹ hãy tham khảo bài viết dưới đây và lên kế hoạch riêng để chăm sóc cho trẻ trong gia đình mình một cách phù hợp, đúng đắn.
Menu xem nhanh:
1. Khi nào cần xem xét vấn đề suy dinh dưỡng ở trẻ?
Suy dinh dưỡng là một trong những vấn đề mà cha mẹ luôn cần quan tâm, lo lắng ở trẻ. Đây là tình trạng thiếu hụt các chất dinh dưỡng (năng lượng, protein, lipid, các vi chất) ở trẻ, thường bắt nguồn từ việc trẻ không được cung cấp đúng, đủ lượng chất dinh dưỡng cần thiết. Đặc biệt, trong thời đại mà mẹ sau khi sinh không có nhiều thời gian bên con, thậm chí là cai sữa sớm, cho trẻ ăn sữa ngoài,…thì tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ rất đáng báo động. Theo thống kê và báo cáo của Unicef năm 2019, ⅓ trẻ dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng trên thế giới. Tại Việt Nam, có hơn 230.000 trẻ dưới 5 tuổi mỗi năm trong tình trạng thiếu dinh dưỡng cấp tính nặng. Đây cũng là điều kiện cơ bản dẫn đến suy dinh dưỡng thể thấp còi và nguy cơ tử vong với trẻ.
Để kiểm tra xem trẻ có bị suy dinh dưỡng không, cách đơn giản nhất là cân đo cân nặng, chiều cao của trẻ hằng tháng và theo dõi sự phát triển của trẻ, dựa vào biểu đồ tăng trưởng của trẻ để đánh giá phù hợp. Nếu hằng tháng trẻ tăng cân và chiều cao đều đặn, đó là điều cần thiết để trẻ khỏe mạnh, phát triển bình thường. Nếu trẻ không tăng cân thì cha mẹ cần xem xét bởi đây là báo động nguy cơ suy dinh dưỡng.
Thông thường, cha mẹ sẽ đưa con đi khám để xác định chỉ số dinh dưỡng cho con cũng như có phương án bổ sung dinh dưỡng và nâng cao thể trạng cho bé đúng cách, phù hợp.
2. Tầm quan trọng của việc lên kế hoạch chăm sóc trẻ suy dinh dưỡng
Việc lập kế hoạch chăm sóc trẻ bị suy dinh dưỡng dựa vào chính tình trạng thể trạng và dinh dưỡng ở trẻ, đưa ra những phương pháp phù hợp, nhằm giúp trẻ bị suy dinh dưỡng được tăng trưởng chiều cao, cân nặng phù hợp theo đúng biểu đồ tăng trưởng của trẻ. Việc lập kế hoạch này cũng là cách tốt nhất để giảm tỷ lệ tình trạng suy dinh dưỡng của trẻ. Ngoài tra, thông qua việc thực hiện kế hoạch chăm sóc trẻ suy dinh dưỡng của cha mẹ, trẻ sẽ có sức khỏe và niềm vui, sự tự tin khi sinh hoạt, cũng như có thể phát triển toàn diện trên mọi lĩnh vực.
Thêm nữa, suy dinh dưỡng có thể là nguyên nhân gây nhiều biến chứng, đặc biệt là tình trạng suy giảm miễn dịch, mất khả năng phòng ngừa bệnh, dễ bị bệnh hơn, thậm chí là nguy cơ tử vong. Do đó, cần sớm có những kế hoạch để loại bỏ tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ.
3. Kế hoạch chăm sóc trẻ suy dinh dưỡng tại nhà ba mẹ nên tham khảo
3.1. Về vấn đề vệ sinh
– Trong ăn uống, cần đảm bảo cho trẻ ăn chín uống sôi, không nên ăn đồ ăn nguội. Bên cạnh đó, cần tránh các thực phẩm nhiễm bẩn, là nguồn gốc của tình trạng tiêu chảy, ngộ độc,… Đồng thời, đảm bảo vệ sinh với dụng cụ chế biến cũng như các công cụ dùng khi đun nấu, tạo món.
– Trong vấn đề vệ sinh cá nhân, cha mẹ cần chú ý vấn đề vệ sinh cá nhân của trẻ, cần đảm bảo trẻ tắm gội bằng nước sạch, giữ ấm, tránh gió vào mùa đông, đảm bảo quần áo sạch sẽ, răng miệng được vệ sinh đúng cách, tránh đồ ngọt, cắt móng tay khi cần thiết và không nghịch bẩn, mút tay, ngậm đồ,…
– Về vấn đề vệ sinh môi trường, cha mẹ cần tạo cho trẻ môi trường sống, vui chơi và sinh hoạt thoáng mát, sạch sẽ, sáng sủa. Với các đồ dùng của trẻ, sau khi trẻ dùng hoặc chơi xong, cần vệ sinh sạch sẽ và cất cẩn thận. Đồng thời, với vệ sinh chung, cần để rác thải xa nơi ở, tránh ruồi muỗi.
3.2. Kế hoạch cho cha mẹ chăm sóc trẻ suy dinh dưỡng
Trẻ bị suy sinh dưỡng là mối lo lớn của cha mẹ. Tuy nhiên, không nên vì thế mà cha mẹ ép con ăn. Điều này có thể càng khiến trẻ chán ăn, sợ ăn, mệt mỏi, từ đó hấp thụ kém hơn. Cha mẹ nên nhìn nhận lại để có những cách phù hợp giúp con vui vẻ khi ăn, đồng thời, tăng cường dinh dưỡng cho trẻ đúng cách thông qua việc ăn uống và hoạt động thể chất. Khi con bị suy dinh dưỡng, cha mẹ nên chú ý những điều sau đây nhằm tạo điều kiện, môi trường phù hợp phát triển thể chất cho trẻ:
– Cha mẹ cần tạo sự khích lệ và quan tâm đến trẻ, để trẻ có thể vui chơi, nô đùa với tâm lý thoải mái để có thể phát triển toàn diện. Đặc biệt, cha mẹ tránh những cử chỉ, lời nói thô bạo trước mặt trẻ.
– Khi trẻ bị ốm, cha mẹ cần xử trí đúng cách, cho trẻ thăm khám và điều trị nhanh chóng, phù hợp.
– Trong vấn đề ăn uống của trẻ, cha mẹ nên cho trẻ ăn nhiều bữa trong ngày với dinh dưỡng và năng lượng phù hợp. Trẻ 1-2 tuổi ngoài bú mẹ nên có thêm 4 bữa trong ngày, và với trẻ 3-5 tuổi thì cần 5-6 bữa/ngày. Với các trẻ trong giai đoạn bú mớm, mẹ cần bổ sung dinh dưỡng cho chính bản thân để đảm bảo chất lượng sữa tới con. Ngoài ra, nên cho trẻ bổ sung các sản phẩm thịt, cá, trứng, .. và các loại rau, hoa quả. Cần chú ý nêm nếm gia vị và chế biến đa dạng, phù hợp với sở thích của trẻ.
3.3. Kế hoạch theo dõi tình trạng dinh dưỡng trẻ
Cha mẹ nên theo dõi chiều cao, cân nặng cũng nhưng biểu hiện của con. Với hoạt động này, nhiều gia đình có thể sáng tạo bản đồ tăng trưởng cho con, vừa để theo sát tiến trình phát triển của bé, vừa là những đánh dấu kỷ niệm trong quá trình trưởng thành của trẻ. Hoặc cách khác, cha mẹ có thể làm sổ tay riêng để theo dõi và ghi chép lại thể trạng của bé theo các mốc thời gian nhất định, nhằm theo dõi sự phát triển thể chất của bé chi tiết hơn.
Bên cạnh việc tự theo dõi, cha mẹ nên cho trẻ đến các bệnh viện nhi để kiểm tra sức khỏe định kỳ. Thông qua việc kiểm tra này, các bác sĩ sẽ xác định lượng chất thừa hoặc thiếu trong con. Từ đó, cha mẹ được tư vấn và sớm có phương án khắc phục cho con, đảm bảo con luôn được cân bằng và đầy đủ dinh dưỡng.
Trong trường hợp trẻ thiếu chất, suy dinh dưỡng, cha mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để bổ sung dinh dưỡng theo lượng và cách phù hợp cho trẻ. Cần nhớ rằng, mỗi bé có sự hấp thu khác nhau. Đôi khi việc hấp thu kém có thể do bệnh lý, nên việc khám để tìm ra nguyên nhân trẻ thấp còi, suy dinh dưỡng lại là điều càng quan trọng mà bố mẹ rất dễ bỏ qua.
Nhìn chung, việc lập kế hoạch chăm sóc trẻ suy dinh dưỡng sẽ giúp cha mẹ có định hướng và lịch trình thực hiện việc chăm sóc con đầy đủ, phù hợp, nhằm nâng cao thể trạng, cải thiện tinh thần và đảm bảo cho con sự phát triển lành mạnh, phù hợp. Bên cạnh đó, đừng quên tham khảo và thực hiện theo những định hướng, phác đồ mà bác sĩ tư vấn cho trẻ để có phương pháp bổ sung dinh dưỡng phù hợp, đúng mức cho con. Cha mẹ cũng đừng quên khám sức khỏe định kỳ để luôn theo dõi tình trạng sức khỏe của con tốt nhất.