Giãn đài bể thận là một tình trạng trong đó hệ thống đài bể thận mở rộng bất thường do tắc nghẽn hoặc dòng chảy nước tiểu bị cản trở. Đây có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý tiềm ẩn như sỏi thận, nhiễm trùng hoặc dị dạng đường tiết niệu. Một trong những yếu tố quan trọng giúp đánh giá mức độ nguy hiểm của tình trạng này chính là kích thước giãn đài bể thận. Vậy kích thước giãn đài bể thận bao nhiêu là nguy hiểm? Làm thế nào để phát hiện và xử lý kịp thời, bài viết dưới đây sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về vấn đề này.
Menu xem nhanh:
1. Kích thước giãn đài bể thận được đánh giá như thế nào?
1.1 Các phương pháp đo kích thước giãn đài bể thận
Việc đánh giá kích thước giãn đài bể thận thường dựa trên các phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiện đại như siêu âm, hoặc chụp cắt lớp vi tính hệ tiết niệu. Kết quả của hai phương pháp chẩn đoán hình ảnh này sẽ hiển thị mức độ giãn của đài bể thận, giúp bác sĩ xác định tình trạng bệnh.
Các chỉ số quan trọng khi đo kích thước giãn đài – bể thận bao gồm:
– Đường kính trước sau của bể thận
– Độ giãn của các đài thận
– Độ dày của nhu mô thận (đánh giá chức năng thận còn lại)
Nếu phát hiện đài bể thận giãn, bác sĩ sẽ tiếp tục đánh giá thêm về nguyên nhân gây giãn để xác định hướng xử lý phù hợp.
Chụp CT tại Thu Cúc TCI, phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiện đại xác định chính xác mức độ đài bể thận giãn
1.2 Các mức độ giãn đài bể thận theo kích thước
Tùy thuộc vào kích thước đo được trên siêu âm hoặc chụp cắt lớp vi tính hệ tiết niệu, giãn đài bể thận có thể được phân thành ba mức độ: nhẹ, trung bình và nặng.
– Giãn nhẹ (dưới 10mm): Đây là mức độ giãn nhẹ, có thể chỉ là hiện tượng sinh lý hoặc tạm thời do lượng nước tiểu dồn xuống thận tại thời điểm siêu âm hoặc chụp CT. Ở giai đoạn này, bệnh nhân có thể không có triệu chứng rõ ràng và thường không cần điều trị.
– Giãn trung bình (10-15mm): Khi kích thước giãn đài bể thận đạt từ 10mm trở lên, đây có thể là dấu hiệu của tắc nghẽn hoặc bệnh lý tiết niệu. Nếu giãn kéo dài hoặc có kèm theo đau lưng, tiểu khó, cần theo dõi và tìm nguyên nhân.
– Giãn nặng (trên 15mm): Đây là mức độ nguy hiểm, có nguy cơ cao gây tổn thương chức năng thận. Nếu không được điều trị, thận có thể bị giãn quá mức, nhu mô thận teo lại và dẫn đến suy thận mạn tính.
2. Kích thước giãn đài bể thận bao nhiêu là nguy hiểm?
2.1 Khi nào giãn đài bể thận trở thành nguy hiểm?
Không phải tất cả các trường hợp giãn đài bể thận đều nguy hiểm. Khi giãn ở mức độ nhẹ, cơ thể có thể tự điều chỉnh hoặc hồi phục. Tuy nhiên, khi kích thước giãn vượt quá 15mm và đi kèm các triệu chứng như đau lưng, tiểu buốt, sốt hoặc giảm chức năng thận, đây là dấu hiệu đáng lo ngại. Lúc này, bệnh nhân có nguy cơ cao bị suy thận nếu không có can thiệp kịp thời.
Một yếu tố quan trọng khác cần xem xét là nguyên nhân gây giãn. Nếu giãn đài bể thận do sỏi thận, sỏi niệu quản gây tắc nghẽn hoặc do hẹp niệu quản, nguy cơ tổn thương thận sẽ tăng cao hơn so với những trường hợp giãn nhẹ do yếu tố sinh lý.
2.2 Những biến chứng khi kích thước giãn đài bể thận quá lớn
Khi đài bể thận giãn đến mức nghiêm trọng, một số biến chứng có thể xảy ra bao gồm:
– Ứ nước tiểu kéo dài: Khi nước tiểu bị ứ đọng quá lâu, nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu tăng cao, có thể dẫn đến nhiễm khuẩn huyết nếu vi khuẩn xâm nhập vào máu.
– Suy giảm chức năng thận: Nếu tình trạng giãn kéo dài, nhu mô thận sẽ bị chèn ép, dẫn đến giảm khả năng lọc máu của thận. Trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể tiến triển thành suy thận mạn tính.
– Hỏng thận vĩnh viễn: Nếu thận giãn nặng và mất chức năng hoàn toàn, bệnh nhân có thể phải phẫu thuật cắt bỏ thận để tránh nguy cơ nhiễm trùng lan rộng.
Suy giảm chức năng thận là một trong những biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh
3. Cách xử lý khi đài bể thận bị giãn
3.1 Theo dõi và điều trị nội khoa giãn đài bể thận
Đối với những trường hợp giãn nhẹ (dưới 10mm) mà không có triệu chứng nghiêm trọng, bệnh nhân có thể chỉ cần theo dõi định kỳ bằng siêu âm. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc hỗ trợ tăng cường chức năng thận, kết hợp với việc thay đổi chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý để hạn chế tình trạng bệnh tiến triển.
Trong một số trường hợp, nếu giãn đài bể thận do nhiễm trùng hoặc viêm, bệnh nhân có thể được điều trị bằng kháng sinh kết hợp với thuốc giảm đau, thuốc giãn cơ trơn giúp cải thiện lưu thông nước tiểu.
3.2 Can thiệp ngoại khoa khi cần thiết
Khi đài bể thận giãn ở kích thước 10-15mm hoặc vượt quá 15mm xuất phát từ các nguyên nhân gây giãn là do sỏi thận, hẹp niệu quản hoặc dị dạng đường tiết niệu, phương pháp điều trị ngoại khoa có thể cần thiết.
– Tán sỏi công nghệ cao: Nếu giãn đài bể thận do sỏi thận, sỏi niệu quản gây tắc nghẽn, tán sỏi bằng sóng điện từ hoặc laser có thể giúp loại bỏ sỏi và khôi phục dòng chảy nước tiểu.
– Đặt ống thông niệu quản: Trong trường hợp niệu quản bị hẹp, bác sĩ có thể đặt một ống thông giúp dẫn lưu nước tiểu từ thận xuống bàng quang.
– Phẫu thuật mở rộng đường tiết niệu: Đối với những dị dạng bẩm sinh hoặc tổn thương nghiêm trọng, phẫu thuật có thể là giải pháp cuối cùng để bảo vệ chức năng thận.
Loại bỏ sỏi tiết niệu – một trong những nguyên nhân gây giãn đài bể thận phổ biến bằng tán sỏi công nghệ cao không mổ
Kích thước giãn đài bể thận là yếu tố quan trọng để đánh giá mức độ nguy hiểm của bệnh. Nếu giãn dưới 10mm và không có triệu chứng, bệnh nhân có thể theo dõi định kỳ. Tuy nhiên, khi kích thước vượt quá 15mm và kèm theo dấu hiệu bất thường, việc can thiệp y tế là cần thiết để tránh các biến chứng nghiêm trọng như suy thận hoặc nhiễm trùng nặng. Vì vậy, nếu phát hiện giãn đài bể thận, bệnh nhân nên chủ động thăm khám để được tư vấn phương pháp điều trị phù hợp.
