Giãn đài bể thận 5mm là sao, kích thước nào nguy hiểm?

Giãn đài bể thận là một trong những vấn đề thường gặp trong chuyên khoa tiết niệu, xuất hiện khi nước tiểu bị ứ đọng làm giãn nở hệ thống đài và bể thận. Kích thước giãn là yếu tố quan trọng để bác sĩ đánh giá mức độ bệnh. Trong đó, nhiều người lo lắng không biết giãn đài bể thận 5mm có đáng ngại hay không, có cần điều trị ngay hay chỉ cần theo dõi. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về mức độ giãn này, các ngưỡng nguy hiểm và hướng xử lý phù hợp.

1. Hiểu đúng về tình trạng giãn đài bể thận

Giãn đài bể thận là sự giãn rộng bất thường của khu vực thu nhận và dẫn truyền nước tiểu từ thận xuống niệu quản. Hiện tượng này thường xuất phát từ tình trạng tắc nghẽn đường niệu hoặc ứ đọng nước tiểu trong thời gian dài. Ở giai đoạn sớm, bệnh có thể không gây ra triệu chứng rõ ràng, tuy nhiên khi giãn tiến triển, người bệnh sẽ cảm thấy đau vùng hông lưng, tiểu buốt, tiểu khó, thậm chí tiểu ra máu.

Theo phân loại y khoa, giãn đài bể thận được chia thành nhiều mức độ dựa trên kích thước. Chính vì vậy, khi nhận kết quả siêu âm ghi nhận giãn 5mm, người bệnh cần hiểu rõ đây thuộc mức độ nào và ảnh hưởng ra sao đến chức năng thận.

2. Giãn đài bể thận 5mm là mức độ nào, bao nhiêu là nguy hiểm?

2.1. Giải thích giãn đài bể thận 5mm đã nặng chưa?

Theo thang đo thông dụng trong siêu âm tiết niệu, giãn đài bể thận được phân loại dựa trên đường kính: dưới 10mm được coi là giãn nhẹ, từ 10 đến 15mm là giãn trung bình và trên 15mm là giãn nặng. Như vậy, giãn đài bể thận 5mm thuộc mức độ nhẹ.

Ở mức độ này, nhiều trường hợp chỉ là hiện tượng sinh lý tạm thời do sự thay đổi dòng chảy nước tiểu tại thời điểm thăm khám. Người bệnh thường không có triệu chứng rõ rệt và trong một số tình huống có thể tự hồi phục mà không cần can thiệp. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là người bệnh được phép chủ quan, bởi nếu nguyên nhân xuất phát từ bệnh lý tắc nghẽn, viêm nhiễm hoặc sỏi thận thì tình trạng giãn có thể tiến triển nặng hơn theo thời gian.

2.2. Kích thước giãn đài bể thận bao nhiêu là nguy hiểm?

Mức độ nguy hiểm của giãn đài bể thận phụ thuộc chủ yếu vào kích thước và nguyên nhân gây giãn. Nếu giãn dưới 10mm như trường hợp 5mm, đa phần chưa gây hại nghiêm trọng đến chức năng thận, cần theo dõi định kỳ. Khi đường kính giãn nằm trong khoảng từ 10 đến 15mm, bác sĩ thường đặt nghi ngờ về sự hiện diện của sỏi tiết niệu, hẹp niệu quản hoặc các dị tật bẩm sinh, đồng thời yêu cầu theo dõi sát sao hơn.

Ngưỡng trên 15mm được coi là nguy hiểm, bởi lúc này thận phải chịu áp lực lớn, nguy cơ tổn thương nhu mô thận, dẫn đến suy giảm chức năng thận rõ rệt.

2.3. Cẩn trọng với các biến chứng khi giãn đài bể thận quá lớn

Khi tình trạng giãn đài bể thận tiến triển đến mức nặng, người bệnh có nguy cơ đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm.

Một trong những vấn đề thường gặp là ứ đọng nước tiểu kéo dài. Khi nước tiểu không thể thoát ra ngoài, vi khuẩn dễ dàng phát triển trong đường tiết niệu, làm tăng khả năng nhiễm trùng. Nếu không kiểm soát kịp thời, tình trạng này có thể lan rộng và gây nhiễm khuẩn huyết.

Bên cạnh đó, chức năng thận suy giảm cũng là hậu quả đáng lo ngại. Việc ứ nước lâu ngày khiến nhu mô thận bị chèn ép, dần dần làm giảm hiệu quả lọc máu. Trong nhiều trường hợp, bệnh có thể tiến triển thành suy thận mạn tính, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể.

Ở mức độ nghiêm trọng nhất, thận có thể hỏng vĩnh viễn. Khi thận mất hoàn toàn chức năng hoạt động, bác sĩ buộc phải chỉ định phẫu thuật cắt bỏ để ngăn ngừa tình trạng nhiễm trùng lan rộng và bảo toàn sự an toàn cho người bệnh.

3. Triệu chứng cần lưu ý khi bị giãn đài bể thận 5mm

Mặc dù giãn nhẹ thường ít biểu hiện, người bệnh vẫn nên cảnh giác với một số triệu chứng đi kèm. Đau âm ỉ vùng hông lưng, tiểu buốt, tiểu khó, tiểu ít bất thường là những dấu hiệu không nên bỏ qua. Trong trường hợp người bệnh có sốt, ớn lạnh kèm theo, đây có thể là biểu hiện của nhiễm trùng đường tiết niệu và cần được thăm khám ngay. Việc xuất hiện triệu chứng đồng nghĩa với khả năng nguyên nhân gây giãn không chỉ dừng lại ở sinh lý mà có thể liên quan đến bệnh lý tiềm ẩn.

Ở mức độ 5mm, hầu hết các trường hợp được bác sĩ khuyến cáo theo dõi định kỳ thay vì can thiệp ngay. Người bệnh cần duy trì chế độ sinh hoạt hợp lý, uống đủ nước mỗi ngày, hạn chế ăn mặn, giảm sử dụng bia rượu và chất kích thích. Song song, việc siêu âm định kỳ sẽ giúp kiểm soát sự thay đổi của kích thước giãn. Nếu tình trạng giãn ổn định, người bệnh có thể yên tâm. Tuy nhiên, nếu giãn tăng dần lên mức trung bình hoặc nặng, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp điều trị phù hợp.

4. Các phương pháp xử trí khi giãn tiến triển: Can thiệp ngoại khoa khi đài bể thận giãn nặng

Kích thước giãn đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá mức độ nguy hiểm. Nếu giãn dưới 10mm và không kèm triệu chứng, người bệnh có thể chỉ cần theo dõi định kỳ. Nhưng khi giãn vượt quá 15mm và xuất hiện dấu hiệu bất thường, can thiệp y tế kịp thời là điều bắt buộc để phòng tránh biến chứng như nhiễm trùng nặng hoặc suy thận.

Vì vậy, ngay khi được chẩn đoán giãn đài bể thận, người bệnh cần chủ động đi khám để được bác sĩ tư vấn và chỉ định phương pháp điều trị phù hợp nhất. Trong trường hợp kích thước giãn đài bể thận rơi vào khoảng 10 – 15mm hoặc vượt quá 15mm, nguyên nhân thường bắt nguồn từ sỏi thận, hẹp niệu quản hay dị dạng đường tiết niệu. Khi đó, bác sĩ có thể cân nhắc chỉ định các phương pháp ngoại khoa.

– Tán sỏi công nghệ cao: Áp dụng các phương pháp tán sỏi khi giãn đài bể thận do sỏi thận hoặc sỏi niệu quản gây tắc nghẽn. Kỹ thuật tán sỏi hiện đại giúp loại bỏ sỏi, khôi phục lưu thông nước tiểu.

– Đặt ống thông niệu quản: Khi niệu quản bị hẹp, bác sĩ có thể đặt ống thông niệu quản để hỗ trợ dẫn lưu nước tiểu từ thận xuống bàng quang.

– Phẫu thuật chỉnh hình đường tiết niệu: Đối với các trường hợp dị dạng bẩm sinh hoặc tổn thương nghiêm trọng, phẫu thuật mở rộng có thể là lựa chọn cuối cùng nhằm duy trì chức năng thận.

Giãn đài bể thận 5mm được xếp vào mức độ nhẹ, thường chưa nguy hiểm ngay lập tức. Tuy nhiên, người bệnh không nên chủ quan bởi tình trạng này có thể tiến triển nếu nguyên nhân xuất phát từ bệnh lý. Việc thăm khám định kỳ, siêu âm theo dõi và duy trì lối sống khoa học chính là chìa khóa để kiểm soát bệnh hiệu quả. Khi có biểu hiện bất thường hoặc kích thước giãn tăng lên, cần đến ngay cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ tư vấn hướng điều trị kịp thời, tránh biến chứng suy thận nguy hiểm.