Ợ chua là triệu chứng gây ra nhiều khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày. Bài viết cùng bạn tìm hiểu về triệu chứng này, nguyên nhân gây ra cũng như một số cách giảm ợ chua hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Tìm hiểu chung: Ợ chua là gì?
Ợ chua là triệu chứng xảy ra khi axit bị trào lên thực quản, gây cảm giác nóng rát ở vùng ngực sau xương ức và có thể để lại vị đắng trong cổ họng hoặc miệng.
Các triệu chứng của chứng ợ chua có thể dao động từ nhẹ đến khó chịu như:
– Triệu chứng phổ biến nhất là cảm giác nóng rát ở vùng ngực và cổ họng.
– Cảm giác chua, thậm chí là cảm thấy đắng trong miệng.
– Cảm giác áp lực hoặc đau sau xương ức, cơn đau này thường trở nên nặng hơn sau khi ăn, khi nằm hoặc cúi xuống.
– Có biểu hiện khàn giọng, có thể kèm theo khó nuốt.
Các triệu chứng của ợ chua có thể bắt đầu ngay sau bữa ăn và kéo dài từ vài phút đến vài giờ hoặc thậm chí lâu hơn.
Ợ chua là triệu chứng gây ra nhiều khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày
2. Tại sao lại bị ợ chua?
Thông thường, thức ăn di chuyển qua thực quản xuống dạ dày, nơi có cơ vòng dưới thực quản nằm giữa hai bộ phận này. Cơ vòng này đóng lại khi thức ăn đã vào dạ dày. Khi cơ vòng dưới thực quản không hoạt động đúng cách, axit và thức ăn từ dạ dày có thể trào lên thựcquản, gây kích thích và dẫn đến triệu chứng ợ chua.
Tuy nhiên, hiện tượng ợ chua, đầy hơi, và khó tiêu còn có thể do một số yếu tố sau đây gây ra:
– Bệnh lý trào ngược dạ dày- thực quản GERD thường được nhắc đến như nguyên nhân hàng đầu gây các tình trạng ợ chua, ợ nóng, ợ hơi,…
– Một số bệnh lý thực quản, chẳng hạn như viêm thực quản, loét thực quản và hẹp thực quản, cũng có thể gây ợ chua.
– Căng thẳng và stress kéo dài: Khi hệ thần kinh bị ảnh hưởng, quá trình tiêu hóa bị rối loạn, dẫn đến ợ chua và khó tiêu.
– Rối loạn hệ vi khuẩn: Sự mất cân bằng trong hệ vi khuẩn đường ruột có thể làm gián đoạn quá trình tiêu hóa, gây ợ chua, nóng cổ và đầy bụng.
– Rối loạn nhu động ruột: Khi chức năng đường ruột kém, dạ dày không tiêu hóa hiệu quả, dẫn đến trào ngược và ợ chua.
– Thói quen sinh hoạt và ăn uống: Các thói quen như ăn quá nhanh, không nhai kỹ, ăn đêm, nằm khi ăn, và tiêu thụ nhiều chất béo và tinh bột cũng có thể gây ợ chua, buồn nôn và khó tiêu.
Bệnh lý trào ngược dạ dày- thực quản GERD thường được nhắc đến như nguyên nhân hàng đầu gây tình trạng ợ chua
3. Bị ợ chua có thể chẩn đoán ra sao?
Khi chẩn đoán, bác sĩ sẽ hỏi về bệnh sử của bạn, các triệu chứng bạn gặp cụ thể ra sao, tìm hiểu các thông tin khác như lối sống và các thuốc bạn đang dùng.
Ngoài ra, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện để chẩn đoán:
– Đo áp lực và nhu động thực quản độ phân giải cao (HRM) giúp đánh giá sự co bóp của cơ vòng dưới thực quản cũng như loại trừ các nguyên nhân.
– Đo pH trở kháng thực quản 24h
– Chụp X quang, nội soi dạ dày – thực quản để nhận biết các tổn thương nếu có,..
Các xét nghiệm này giúp chẩn đoán chính xác nguyên nhân thực sự đứng sau triệu chứng ợ chua. Việc chẩn đoán chính xác nguyên nhân giúp việc điều trị được hiệu quả và nhanh chóng hơn.
– Trong đó, đo áp lực nhu động thực quản (HRM) là một kỹ thuật dùng để đánh giá chức năng hoạt động của thực quản bằng cách đo lường các cơn co bóp và sự phối hợp của các cơ thực quản trong quá trình chuyển thức ăn xuống dạ dày. Kết quả HRM sẽ được ghi lại dưới dạng bản đồ màu hiển thị áp lực và chuyển động của thực quản. Bác sĩ sẽ sử dụng thông tin này để chẩn đoán hoặc loại trừ các rối loạn thực quản.
– Đồng thời, đo pH trở kháng thực quản 24 giờ là phương pháp theo dõi tính chất và mức độ axit cũng như dịch trào ngược trong thực quản suốt 24 giờ. Kỹ thuật này xác định chính xác thời điểm, tần suất, và đặc tính của các cơn trào ngược axit, giúp bác sĩ xây dựng phác đồ điều trị phù hợp và hiệu quả.
4. Một số cách điều trị triệu chứng ợ chua có thể bạn chưa biết
4.1. Cách giảm ợ chua hiệu quả: Điều trị theo phác đồ của bác sĩ
Tùy thuộc vào thể trạng của bệnh nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc và áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp.
– Thuốc kháng acid (có thể kể đến nhôm hydroxit, magie hydroxide…): Trung hòa axit dạ dày và giảm nhanh triệu chứng ợ chua. Thuốc nên được dùng ngay sau khi ăn hoặc khi xuất hiện triệu chứng.
– Thuốc chẹn H2 (có thể kể đến như cimetidine, famotidine, nizatidine…): Giảm tiết axit dạ dày.
– Thuốc ức chế bơm proton – PPI (như lansoprazole, esomeprazole, omeprazole…): Ức chế sự tiết axit dạ dày.
Lưu ý: Các loại thuốc này cần được sử dụng theo chỉ dẫn của bác sĩ.
4.2. Thay đổi thói quen là cách giảm ợ chua hiệu quả
Về chế độ sinh hoạt:
– Tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ, liên hệ ngay với bác sĩ nếu có dấu hiệu bất thường trong quá trình điều trị. Ngoài ra, cần duy trì lối sống tích cực và giảm căng thẳng.
– Thăm khám định kỳ để theo dõi tình trạng sức khỏe và diễn tiến của bệnh, giúp bác sĩ điều chỉnh phương pháp điều trị nếu cần thiết.
– Giữ tinh thần lạc quan là cách giảm ợ chua hiệu quả. Tâm lý ảnh hưởng lớn đến quá trình điều trị, vì vậy hãy nói chuyện với người đáng tin cậy, chia sẻ với gia đình, nuôi thú cưng hoặc đọc sách, làm những việc giúp bạn cảm thấy thoải mái.
– Tránh mặc quần áo quá chật.
– Đi lại nhẹ nhàng sau khi ăn và không nằm ngay sau bữa ăn (có thể nằm sau khoảng 2-3 giờ).
– Cai thuốc lá để bảo vệ cơ vòng dưới thực quản.
– Nâng cao gối đầu khi ngủ để ngăn axit trào ngược.
Về chế độ dinh dưỡng: Cần tránh ăn thực phẩm gây ợ chua cho bạn, nên chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ, không ăn quá no.
Nâng cao gối đầu khi ngủ để ngăn axit trào ngược.
Trên đây là những thông tin giúp bạn hiểu hơn về triệu chứng ợ chua, những nguyên nhân gây ra cũng như cách giảm ợ chua hiệu quả. Ngoài ra cần lưu ý, việc chẩn đoán đúng bệnh lý sẽ giúp cho quá trình điều trị được hiệu quả và nhanh chóng hơn. Bởi vậy, tốt nhất là hãy lựa chọn nơi thăm khám và chẩn đoán chuyên sâu, uy tín.
