Trào ngược dạ dày thực quản được chia thành các mức độ tương ứng với độ nặng và độ tổn thương của thực quản do axit dạ dày trào lên. Bài viết cùng bạn tìm hiểu về trào ngược dạ dày cấp độ A và giải đáp: Tình trạng này có nguy hiểm hay không?
Menu xem nhanh:
1. Trào ngược dạ dày thực quản và các phân độ chính
Trào ngược dạ dày thực quản, hay còn gọi là GERD (Gastroesophageal Reflux Disease), là tình trạng mà acid từ dạ dày trào ngược lên thực quản. Hiện tượng này gây kích thích niêm mạc thực quản và có thể dẫn đến các triệu chứng khó chịu như ợ nóng, ợ chua và đau. GERD thường được chia thành 5 cấp độ, trong đó cấp độ 0 là tình trạng thực quản hầu như chưa có tổn thương gì. Các cơn trào ngược thường sẽ rất hiếm khi xảy ra và có các tính chất như trào ngược sinh lý.
GERD gây kích thích niêm mạc thực quản và có thể dẫn đến các triệu chứng khó chịu như ợ nóng, ợ chua và đau
Khi thực quản bắt đầu tổn thương, các phân độ của trào ngược dạ dày thực quản được phân loại theo tiêu chuẩn của Los Angeles (LA) thành bốn cấp độ, từ A đến D, dựa trên mức độ tổn thương niêm mạc thực quản:
1.1. Trào ngược dạ dày cấp độ A
– Đặc điểm: Xuất hiện một hoặc nhiều vết loét có kích thước nhỏ hơn 5mm trên niêm mạc thực quản và không lan rộng giữa các nếp gấp niêm mạc.
– Nguy hiểm: Cấp độ A là mức độ nhẹ nhất của GERD. Mặc dù triệu chứng có thể gây khó chịu, nhưng thường không gây nguy hiểm nghiêm trọng. Điều trị sớm và thay đổi lối sống có thể giúp kiểm soát và ngăn ngừa bệnh tiến triển.
1.2. Trào ngược dạ dày cấp độ B
– Đặc điểm: Xuất hiện một hoặc nhiều vết loét có kích thước lớn hơn 5mm, nhưng không lan rộng giữa các nếp gấp niêm mạc.
– Nguy hiểm: Ở cấp độ này, tổn thương niêm mạc thực quản nặng hơn so với cấp độ A. Việc điều trị và quản lý triệu chứng là cần thiết để tránh tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
1.3. Trào ngược dạ dày cấp độ C
– Đặc điểm: Tổn thương niêm mạc lan rộng giữa hai hoặc nhiều nếp gấp niêm mạc, nhưng không chiếm hơn 75% chu vi thực quản.
– Nguy hiểm: Cấp độ C cho thấy mức độ tổn thương nặng hơn, có thể gây viêm loét thực quản và biến chứng nghiêm trọng hơn nếu không được điều trị kịp thời.
1.4. Trào ngược dạ dày cấp độ D
– Đặc điểm: Tổn thương niêm mạc chiếm hơn 75% chu vi thực quản.
– Nguy hiểm: Đây là mức độ nặng nhất, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như hẹp thực quản hoặc Barrett’s esophagus (tình trạng tiền ung thư). Điều trị tích cực và theo dõi chặt chẽ là cần thiết.
Hình ảnh thực quản trong 4 cấp độ trào ngược theo phân cấp của Los Angeles
2. Trào ngược dạ dày cấp độ A có nguy hiểm không?
2.1. Giải đáp: Trào ngược dạ dày cấp độ A có nguy hiểm không
Trào ngược dạ dày độ A là mức độ nhẹ nhất của GERD. Mặc dù triệu chứng có thể gây khó chịu, nhưng nó thường không gây nguy hiểm nghiêm trọng nếu được điều trị kịp thời. Thay đổi lối sống, như giảm cân, ăn uống đúng cách, và tránh các yếu tố gây kích thích (như rượu, cà phê, thức ăn chua cay) có thể giúp kiểm soát triệu chứng. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc để giảm triệu chứng và bảo vệ niêm mạc thực quản.
Tuy nhiên, nếu không được quản lý tốt, bệnh có thể tiến triển đến các cấp độ nặng hơn, gây ra các biến chứng nguy hiểm hơn. Vì vậy, ngay cả ở cấp độ A, việc chú trọng đến việc điều trị và thay đổi lối sống là rất quan trọng.
2.2. Chẩn đoán trào ngược dạ dày cấp độ A
Việc chẩn đoán trào ngược dạ dày cấp độ A thường được thực hiện qua một số cách như:
– Đánh giá triệu chứng lâm sàng: Bệnh nhân thường gặp các dấu hiệu như ợ nóng, ợ chua, đau ngực, cảm giác thức ăn bị đẩy ngược lên họng, hoặc ho kéo dài. Tuy nhiên, những triệu chứng này không phải lúc nào cũng đặc hiệu cho trào ngược dạ dày.
– Nội soi thực quản – dạ dày – tá tràng (EGD) xác định mức độ tổn thương niêm mạc thực quản. Một ống mềm có gắn camera sẽ được đưa vào thực quản, dạ dày và tá tràng để quan sát niêm mạc. Đối với trào ngược dạ dày cấp độ A, bác sĩ sẽ phát hiện một hoặc nhiều vết loét nhỏ hơn 5mm trên niêm mạc thực quản, không lan rộng giữa các nếp gấp niêm mạc.
– Đo pH thực quản 24 giờ: Phương pháp này giúp ghi lại mức độ acid trào ngược lên thực quản trong suốt 24 giờ. Một ống nhỏ sẽ được đặt qua mũi vào thực quản để đo lường mức độ acid, giúp xác định tần suất và mức độ trào ngược acid.
– Xét nghiệm chức năng thực quản – đo áp lực và nhu động thực quản: gồm các xét nghiệm như đo áp lực thực quản (esophageal manometry) để đánh giá chức năng của cơ vòng dưới thực quản và sự phối hợp của các cơ trong thực quản. Phương pháp này giúp xác định nguyên nhân gây trào ngược nếu có các vấn đề về cơ vòng thực quản hoặc nhu động thực quản.
– Một số xét nghiệm bổ sung như xét nghiệm PPI, X-quang thực quản,..
Đo pH thực quản trở kháng 24h là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán GERD
3. Đẩy lùi trào ngược dạ dày thực quản bằng cách nào?
Để đẩy lùi trào ngược dạ dày thực quản, bạn có thể thực hiện một số thay đổi lối sống và chế độ ăn uống. Tránh các thực phẩm gây kích thích như đồ cay, chua, nhiều dầu mỡ, sôcôla, cà phê, rượu và nước có gas. Ăn nhiều bữa nhỏ thay vì ba bữa lớn và không ăn quá no, đồng thời chờ ít nhất 2-3 giờ sau khi ăn mới nằm. Giảm cân nếu thừa cân và tránh hút thuốc lá. Khi ngủ, nâng cao đầu giường khoảng 15-20 cm và nằm nghiêng sang trái để giảm triệu chứng ban đêm.
Bên cạnh đó, bạn có thể được chỉ định sử dụng các loại thuốc như kháng acid để giảm triệu chứng ngay lập tức, thuốc ức chế bơm proton (PPI) để giảm sản xuất acid, và thuốc tăng cường nhu động để giúp dạ dày trống rỗng nhanh hơn.
Nếu các biện pháp này không hiệu quả, có thể cần can thiệp y khoa như phẫu thuật Nissen fundoplication hoặc sử dụng thiết bị LINX để kiểm soát trào ngược.
Điều trị trào ngược dạ dày cấp độ A nói riêng và trào ngược dạ dày thực quản nói chung cần kiên trì và đúng hướng theo chỉ định của bác sĩ. Điều này cũng yêu cầu chẩn đoán chính xác bệnh, tính chất, mức độ bệnh,..
