Trào ngược dạ dày đau bụng là một triệu chứng không thể xem nhẹ, thường xuyên xuất hiện khi dạ dày phải làm việc quá sức. Cảm giác đau âm ỉ hoặc dữ dội có thể là dấu hiệu của tình trạng trào ngược đang ảnh hưởng đến sức khỏe tiêu hóa. Hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân và cách giảm bớt cơn đau này hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Nhận biết dấu hiệu trào ngược dạ dày đau bụng
Trào ngược dạ dày đau bụng là tình trạng khá phổ biến hiện nay, đặc biệt ở những người có lối sống và chế độ ăn uống không lành mạnh. Dưới đây là các dấu hiệu đặc trưng giúp nhận biết sớm tình trạng này:
– Cảm giác nóng rát vùng thượng vị: Đây là triệu chứng đặc trưng nhất của bệnh trào ngược dạ dày. Người bệnh thường cảm thấy nóng rát từ vùng bụng trên lan dần lên ngực và cổ họng, đặc biệt sau khi ăn hoặc khi nằm.
– Đau bụng vùng trên rốn: Cơn đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội, thường xuất hiện sau bữa ăn no, khi bụng đói hoặc vào ban đêm. Đau bụng kết hợp với trào ngược acid khiến người bệnh cảm thấy rất khó chịu.
– Ợ hơi, ợ chua, ợ nóng: Dịch acid trong dạ dày trào ngược lên thực quản gây ra tình trạng ợ hơi và vị chua trong miệng, kèm cảm giác nóng rát dọc theo thực quản.
– Buồn nôn và nôn: Acid dịch vị dâng ngược lên khiến người bệnh buồn nôn, đặc biệt khi nằm xuống hoặc sau khi ăn nhiều thực phẩm khó tiêu.
– Đầy bụng, khó tiêu: Do thức ăn chậm tiêu hóa, người bệnh thường xuyên có cảm giác đầy bụng, khó chịu, thậm chí chướng bụng.
– Khó nuốt hoặc nuốt nghẹn: Niêm mạc thực quản bị kích thích hoặc tổn thương do acid gây ra cảm giác vướng víu, khó nuốt.
Việc nhận biết sớm các dấu hiệu của trào ngược dạ dày đau bụng sẽ giúp bạn có biện pháp khắc phục kịp thời và hiệu quả.
2. Nguyên nhân phổ biến gây trào ngược dạ dày đau bụng
Tình trạng trào ngược dạ dày đau bụng có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
– Chế độ ăn uống không khoa học: Thói quen ăn uống như ăn quá no, ăn khuya, tiêu thụ nhiều thực phẩm cay nóng, dầu mỡ hoặc đồ uống có gas có thể làm tăng áp lực lên dạ dày, gây trào ngược.
– Căng thẳng, stress kéo dài: Tâm lý căng thẳng làm tăng tiết cortisol và acid dịch vị, dẫn đến kích thích niêm mạc dạ dày và gây trào ngược.
– Béo phì và thừa cân: Lượng mỡ dư thừa trong cơ thể, đặc biệt vùng bụng, tạo áp lực lớn lên cơ thắt thực quản dưới, làm acid dạ dày trào ngược lên trên.
– Thoát vị cơ hoành: Đây là tình trạng phần trên của dạ dày bị đẩy lên qua cơ hoành, làm giảm khả năng ngăn trào ngược của cơ thắt thực quản dưới.
– Thói quen xấu: Hút thuốc lá, uống rượu bia, cà phê hoặc các chất kích thích khác làm giãn cơ thắt thực quản dưới, tạo điều kiện thuận lợi cho acid trào ngược.
– Sử dụng thuốc không đúng cách: Các loại thuốc giảm đau, kháng viêm kéo dài hoặc thuốc điều trị huyết áp có thể gây ảnh hưởng đến niêm mạc dạ dày, làm tăng nguy cơ trào ngược.
Tình trạng trào ngược dạ dày đau bụng có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau
3. Trào ngược dạ dày đau bụng có gây nguy hiểm không? Khi nào cần thăm khám
3.1. Trào ngược dạ dày đau bụng có gây nguy hiểm không?
Nếu không được điều trị kịp thời, trào ngược dạ dày đau bụng có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như:
– Viêm thực quản: Acid dạ dày làm tổn thương niêm mạc thực quản, gây sưng viêm và đau đớn.
– Hẹp thực quản: Viêm nhiễm kéo dài khiến thực quản hình thành sẹo, làm hẹp ống thực quản và gây khó nuốt.
– Barrett thực quản: Các tế bào niêm mạc thực quản bị biến đổi thành tế bào bất thường, đây là tiền đề của ung thư thực quản.
– Ung thư thực quản: Đây là biến chứng nguy hiểm nhất của trào ngược dạ dày, đe dọa tính mạng người bệnh.
3.2. Khi nào cần thăm khám?
Bạn nên đến các cơ sở y tế để thăm khám khi có các biểu hiện sau:
– Cơn đau bụng kéo dài, không thuyên giảm dù đã dùng thuốc hoặc nghỉ ngơi.
– Thường xuyên buồn nôn, nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen.
– Sụt cân một cách nhanh chóng mà không rõ nguyên nhân.
– Khó nuốt, nuốt nghẹn kéo dài.
– Việc thăm khám sớm sẽ giúp phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu và tránh các biến chứng nguy hiểm.
4. Đo pH thực quản 24 giờ: Phương pháp chẩn đoán chính xác tình trạng trào ngược dạ dày đau bụng
Đo pH thực quản 24 giờ là một trong những phương pháp chẩn đoán chính xác nhất để xác định tình trạng trào ngược dạ dày thực quản. Phương pháp này sử dụng một đầu dò nhỏ đặt trong thực quản để ghi nhận độ pH trong suốt 24 giờ, từ đó đánh giá tần suất và mức độ nghiêm trọng của các đợt trào ngược axit. Kết quả đo giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.
4.1. Quy trình thực hiện
– Một ống nhỏ có cảm biến pH sẽ được đưa qua mũi vào thực quản.
– Thiết bị sẽ ghi nhận dữ liệu liên tục trong 24 giờ khi bệnh nhân sinh hoạt bình thường.
– Sau đó, các dữ liệu này được phân tích để xác định mối liên quan giữa triệu chứng đau bụng và hiện tượng trào ngược.
4.2. Ưu điểm
– Chính xác cao trong việc xác định mức độ trào ngược axit.
– Giúp phân biệt trào ngược axit với các tình trạng bệnh lý khác.
Đo pH thực quản 24 giờ là một trong những phương pháp chẩn đoán chính xác nhất để xác định tình trạng trào ngược dạ dày thực quản
5. Một số phương pháp khác chẩn đoán trào ngược dạ dày đau bụng
Ngoài đo pH thực quản 24 giờ, các phương pháp khác như nội soi tiêu hóa trên và đo áp lực thực quản HRM cũng mang lại hiệu quả chẩn đoán cao.
5.1. Nội soi tiêu hóa trên chẩn đoán trào ngược dạ dày đau bụng
Nội soi tiêu hóa trên là phương pháp sử dụng ống nội soi mềm gắn camera để quan sát niêm mạc thực quản, dạ dày và tá tràng, giúp phát hiện các tổn thương do axit gây ra, như viêm thực quản, loét dạ dày hoặc barrett thực quản. Phương pháp này cho hình ảnh trực quan và chi tiết, hỗ trợ phát hiện sớm các tổn thương hoặc biến chứng nghiêm trọng.
5.2. Đo áp lực thực quản HRM chẩn đoán trào ngược dạ dày đau bụng
Đây là phương pháp đánh giá chức năng co bóp và hoạt động của cơ vòng thực quản dưới (LES) bằng cách đo áp lực tại các vị trí trong thực quản qua một ống nhỏ có cảm biến. Đo HRM giúp phát hiện sự suy yếu của cơ vòng thực quản dưới, rối loạn vận động thực quản và hỗ trợ phân biệt trào ngược dạ dày với các bệnh lý thực quản khác, giúp tối ưu hóa quá trình điều trị.
6. Điều trị trào ngược dạ dày đau bụng: giải pháp giúp cải thiện hiệu quả
6.1. Thay đổi lối sống và chế độ ăn uống
– Ăn uống điều độ, tuyệt đối không ăn quá no và tránh ăn khuya.
– Hạn chế các thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ, rượu bia, cà phê và thuốc lá.
– Tăng cường bổ sung rau xanh và thực phẩm giàu chất xơ.
– Tránh nằm ngay sau khi ăn, đặc biệt nên kê cao gối khi ngủ.
6.2. Sử dụng thuốc điều trị
– Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Giúp giảm tiết acid dịch vị hiệu quả.
– Thuốc kháng histamin H2: Làm giảm lượng acid sản xuất trong dạ dày.
– Thuốc trung hòa acid: Giúp giảm nhanh triệu chứng ợ nóng và đau bụng.
Tuy nhiên khi sử dụng cần có sự thăm khám, tư vấn và chỉ định của bác sĩ.
6.3. Phẫu thuật trong trường hợp nặng
Với các trường hợp trào ngược dạ dày đau bụng mức độ nặng và không đáp ứng điều trị nội khoa, phẫu thuật là giải pháp cần thiết để tăng cường chức năng cơ thắt thực quản dưới.
Ăn uống điều độ, tuyệt đối không ăn quá no và tránh ăn khuya.
Trào ngược dạ dày gây đau bụng không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh. Vì vậy, việc nhận biết sớm các triệu chứng và điều trị kịp thời là vô cùng quan trọng. Hãy xây dựng lối sống lành mạnh, kết hợp chế độ ăn uống hợp lý và thăm khám bác sĩ khi cần thiết để bảo vệ hệ tiêu hóa và duy trì sức khỏe lâu dài.
