U tuyến giáp lành tính là tình trạng khá phổ biến, đặc biệt ở phụ nữ trong độ tuổi trung niên. Trước đây, phẫu thuật được xem là giải pháp chủ yếu để điều trị tình trạng này. Tuy nhiên, với sự phát triển của y học hiện đại, người bệnh ngày nay hoàn toàn có thể được điều trị hiệu quả mà không cần trải qua một ca mổ, không phải nằm viện, thậm chí có thể về nhà ngay trong ngày. Giải pháp điều trị u lành tuyến giáp không mổ, không nằm viện chẳng hạn như phương pháp đốt sóng cao tần (RFA) đang trở thành giải pháp được nhiều chuyên gia nội tiết tin tưởng và người bệnh lựa chọn.
Menu xem nhanh:
1. Tổng quan về u tuyến giáp lành tính và nhu cầu điều trị
1.1 U tuyến giáp lành tính là gì?
Tuyến giáp là một tuyến nội tiết có hình cánh bướm, nằm ở vùng cổ trước, giữ vai trò quan trọng trong việc sản xuất hormone điều hòa chuyển hóa của cơ thể. Các khối u xuất hiện ở tuyến giáp có thể là u lành hoặc ác tính, trong đó u tuyến giáp lành tính chiếm phần lớn tỷ lệ. Chúng thường tiến triển chậm, ít gây triệu chứng trong giai đoạn đầu và đôi khi được phát hiện tình cờ trong các lần siêu âm tổng quát.
Mặc dù lành tính, song không phải trường hợp nào cũng có thể “sống chung” lâu dài với u tuyến giáp. Khi khối u phát triển về kích thước, gây chèn ép thực quản, khí quản, gây cảm giác vướng nghẹn, khó nuốt, hoặc ảnh hưởng thẩm mỹ do bướu cổ lộ rõ bên ngoài, can thiệp điều trị là điều cần thiết.
U lành tuyến giáp to, lồi gây mất thẩm mỹ vùng cổ ở chị em phụ nữ
1.2 Nhu cầu điều trị an toàn, ít xâm lấn, không mổ
Trước đây, hầu hết người bệnh khi phát hiện u tuyến giáp lành tính đều được chỉ định phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến giáp. Tuy nhiên, mổ mở kéo theo nhiều vấn đề như sẹo cổ, thời gian nằm viện, đau hậu phẫu, nguy cơ tổn thương dây thần kinh thanh quản, suy giáp sau mổ… Do đó, xu hướng tìm kiếm giải pháp điều trị không xâm lấn, không để lại sẹo và hạn chế tối đa biến chứng đã thôi thúc sự ra đời và phát triển của các phương pháp điều trị thay thế, tiêu biểu là kỹ thuật đốt sóng cao tần.
2. Điều trị u tuyến giáp lành tính không mổ: Tiến bộ từ công nghệ RFA
2.1 Cơ chế hoạt động và hiệu quả của đốt sóng cao tần
Phương pháp đốt sóng cao tần (Radiofrequency Ablation – RFA) là kỹ thuật sử dụng dòng điện cao tần để tạo nhiệt đốt hoại tử mô khối u từ bên trong. Dưới hướng dẫn của siêu âm, bác sĩ sẽ đưa kim điện cực chuyên dụng vào khối u, phát ra sóng cao tần và tác động trực tiếp lên mô tuyến giáp. Sau khi được đốt, các mô hoại tử sẽ được cơ thể hấp thụ và đào thải dần trong vòng vài tuần đến vài tháng, giúp khối u giảm thể tích rõ rệt.
Hiệu quả của RFA đã được chứng minh qua nhiều nghiên cứu lâm sàng tại châu Âu, Hàn Quốc, Hoa Kỳ. Sau khoảng 6 đến 12 tháng, thể tích u tuyến giáp lành tính có thể giảm từ 60–90%, tùy theo đặc điểm từng người bệnh. Đặc biệt, kỹ thuật này không làm tổn thương phần tuyến giáp lành, từ đó bảo tồn chức năng tuyến giáp tự nhiên, hạn chế nguy cơ phải dùng hormone thay thế suốt đời.
Điều trị u lành tuyến giáp không mổ mở thông qua vết chích bằng kim siêu nhỏ
2.2 Ưu điểm nổi bật của phương pháp không mổ, không nằm viện
So với mổ mở truyền thống, phương pháp điều trị u tuyến giáp lành tính bằng đốt sóng cao tần mang lại nhiều lợi ích vượt trội. Trước tiên là tính thẩm mỹ – đây là yếu tố mà nhiều bệnh nhân nữ quan tâm. Do kim RFA chỉ tạo một vết chích nhỏ trên da, người bệnh gần như không có sẹo sau thủ thuật, khác biệt hoàn toàn so với vết rạch dài khi phẫu thuật.
Thêm vào đó, RFA là thủ thuật xâm lấn tối thiểu, thường chỉ cần gây tê tại chỗ thay vì gây mê toàn thân. Thời gian thực hiện ngắn – chỉ khoảng 30–60 phút, sau đó người bệnh được theo dõi vài giờ và có thể ra về ngay trong ngày nếu sức khỏe ổn định. Việc không phải nằm viện giúp tiết kiệm chi phí, tránh nguy cơ nhiễm trùng bệnh viện và giảm thời gian gián đoạn cuộc sống thường ngày.
Quan trọng hơn cả, phương pháp này rất an toàn. Nguy cơ ảnh hưởng đến dây thanh âm, tuyến cận giáp hoặc gây suy giáp gần như không đáng kể nếu được thực hiện tại các cơ sở y tế uy tín với đội ngũ bác sĩ chuyên sâu. Tỷ lệ biến chứng thấp, cảm giác đau sau thủ thuật nhẹ, hầu hết người bệnh chỉ cần dùng thuốc giảm đau thông thường là đủ kiểm soát triệu chứng.
3. Lưu ý khi điều trị u lành tính tuyến giáp bằng phương pháp không mổ
3.1 Ai phù hợp với điều trị u tuyến giáp lành tính bằng RFA?
Không phải mọi trường hợp đều có thể áp dụng phương pháp đốt sóng cao tần. RFA thường được chỉ định cho các u tuyến giáp lành tính có kích thước vừa đến lớn và gây triệu chứng như nuốt vướng, khó thở nhẹ, ảnh hưởng thẩm mỹ hoặc tâm lý người bệnh. Ngoài ra, phương pháp này cũng được khuyến nghị cho những người không đủ điều kiện phẫu thuật do bệnh lý nền, tuổi cao, hoặc đơn giản là không muốn mổ.
Ngược lại, với các khối u nghi ngờ ác tính, có dấu hiệu di căn, hoặc ranh giới không rõ trên siêu âm, người bệnh cần được hội chẩn kỹ lưỡng để cân nhắc các phương pháp can thiệp khác, có thể bao gồm phẫu thuật truyền thống kết hợp điều trị nội khoa.
3.2 Chăm sóc sau thủ thuật và theo dõi định kỳ
Sau khi thực hiện RFA, người bệnh có thể cảm thấy hơi đau tức nhẹ ở vùng cổ trong vài ngày đầu. Đây là phản ứng bình thường của cơ thể với mô hoại tử và sẽ giảm dần. Người bệnh nên nghỉ ngơi nhẹ nhàng trong 1–2 ngày đầu, hạn chế hoạt động thể lực nặng, không xoa bóp hay chườm nóng vùng cổ.
Tái khám định kỳ sau 1 tháng, 3 tháng, 6 tháng và 1 năm để bác sĩ đánh giá hiệu quả điều trị, đo lại kích thước khối u bằng siêu âm và kiểm tra chức năng tuyến giáp. Trong phần lớn trường hợp, tuyến giáp vẫn duy trì hoạt động bình thường, không cần dùng thêm hormone thay thế.
Sau khi đốt sóng RFA, bệnh nhân nằm lại theo dõi từ 30-60 phút, sau đó có thể ra về. Quá trình tái khám theo dõi định kỳ sẽ được chỉ định tùy từng bệnh nhân
Phương pháp đốt sóng cao tần (RFA) đã mở ra một hướng tiếp cận mới, an toàn, thẩm mỹ, tiết kiệm thời gian và chi phí cho người bệnh. Điều quan trọng là người bệnh cần được chẩn đoán chính xác và tư vấn điều trị bởi các chuyên gia nội tiết hoặc bác sĩ can thiệp có kinh nghiệm để đạt được hiệu quả tối ưu, tránh rủi ro không đáng có. Trong bối cảnh nhiều người vẫn còn e ngại việc “lên bàn mổ”, giải pháp điều trị nhẹ nhàng nhưng hiệu quả này chính là bước tiến giúp người bệnh vượt qua nỗi sợ, bảo vệ sức khỏe tuyến giáp một cách toàn diện và bền vững hơn bao giờ hết.
