Tình trạng đau cổ họng và khó nuốt nước bọt là triệu chứng phổ biến mà nhiều người gặp phải, gây ra sự bất tiện trong sinh hoạt hằng ngày. Đặc biệt, triệu chứng này có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý nghiêm trọng cần được quan tâm. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị, phòng ngừa hiệu quả cho tình trạng này.
Menu xem nhanh:
1. Đau cổ họng khó nuốt nước bọt là gì?
Đau cổ họng và khó nuốt nước bọt là tình trạng khi bạn cảm thấy khó khăn hoặc đau khi nuốt nước bọt. Điều này có thể đi kèm với cảm giác đau rát, nóng ở cổ họng, khiến người bệnh cảm thấy khó chịu, ảnh hưởng đến giao tiếp và ăn uống.
Triệu chứng này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm nhiễm khuẩn, viêm nhiễm, hay các bệnh lý về đường tiêu hóa và hô hấp. Vì vậy, việc tìm hiểu rõ nguyên nhân là bước đầu tiên để có hướng điều trị hiệu quả.
2. Nguyên nhân gây đau cổ họng khó nuốt nước bọt
– Viêm họng do vi khuẩn hoặc virus: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây đau cổ họng. Vi khuẩn, như liên cầu khuẩn, và các loại virus cúm hoặc cảm lạnh có thể gây ra viêm nhiễm, làm cổ họng sưng đau và khiến bạn gặp khó khăn khi nuốt.
– Trào ngược dạ dày thực quản: Axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản có thể kích thích cổ họng, gây tổn thương niêm mạc, khiến người bệnh cảm thấy đau và khó nuốt. Trào ngược dạ dày là nguyên nhân phổ biến gây viêm và đau rát cổ họng, đặc biệt khi triệu chứng này xuất hiện vào ban đêm hoặc sau khi ăn.
– Viêm amidan: Amidan là tổ chức bạch huyết ở vùng họng có chức năng bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn, virus. Khi bị viêm, amidan sưng to và có thể gây đau, khó nuốt.
– Các bệnh lý khác: Một số bệnh lý nghiêm trọng như ung thư vòm họng hoặc khối u thực quản, cũng có thể gây đau cổ họng và khó nuốt nước bọt. Ngoài ra, các vấn đề về thần kinh như rối loạn nuốt cũng là nguyên nhân dẫn đến triệu chứng này.
3. Dấu hiệu nhận biết đau cổ họng khó nuốt nước bọt
– Cảm giác đau rát ở cổ họng: Triệu chứng này thường xuất hiện khi nói chuyện hoặc khi nuốt.
– Khó nuốt kèm đau: Người bệnh có thể cảm thấy khó nuốt không chỉ nước bọt mà còn thức ăn và đồ uống, gây ra cảm giác đau hoặc nghẹn.
– Khàn tiếng hoặc mất giọng: Do cổ họng bị viêm nhiễm, người bệnh có thể gặp tình trạng mất giọng hoặc khàn tiếng.
– Sốt, ho, và mệt mỏi: Đau cổ họng khó nuốt nước bọt thường đi kèm với sốt, ho, hoặc cảm giác mệt mỏi, đặc biệt khi nguyên nhân do nhiễm khuẩn hoặc virus.
4. Khi nào cần gặp bác sĩ?
Một số trường hợp đau cổ họng có thể tự khỏi khi nghỉ ngơi và điều trị tại nhà, nhưng nếu triệu chứng kéo dài hoặc có các dấu hiệu sau đây, bạn nên đi khám bác sĩ:
– Đau cổ họng kéo dài hơn một tuần hoặc không giảm dù đã sử dụng thuốc giảm đau.
– Khó thở, đau tai, hoặc sưng hạch ở cổ.
– Sụt cân không rõ nguyên nhân, khàn tiếng kéo dài.
– Nếu triệu chứng kéo dài và không được điều trị kịp thời, có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về đường hô hấp và tiêu hóa.
5. Các phương pháp chẩn đoán đau cổ họng khó nuốt nước bọt
5.1. Đo áp lực nhu động thực quản HRM – Chẩn đoán chính xác đau cổ họng khó nuốt nước bọt
Phương pháp đo áp lực nhu động thực quản HRM có vai trò quan trọng trong chẩn đoán đau cổ họng và khó nuốt nước bọt, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến chức năng của thực quản.
– Đánh giá chức năng cơ vòng thực quản: HRM giúp đo áp lực tại các điểm khác nhau trong thực quản, đặc biệt là cơ vòng trên và dưới. Kết quả này cho thấy cơ vòng thực quản có mở đúng lúc để thức ăn hoặc nước bọt đi xuống không, từ đó xác định các rối loạn về vận động thực quản có thể gây ra tình trạng khó nuốt.
– Phát hiện rối loạn nhu động thực quản: Các rối loạn nhu động thực quản như co thắt thực quản hoặc giảm co bóp có thể là nguyên nhân gây khó nuốt và đau cổ họng. HRM cung cấp dữ liệu chi tiết về lực co bóp và sự phối hợp giữa các đoạn cơ trong thực quản, giúp xác định xem khó nuốt có phải do nhu động bất thường hay không.
– Hỗ trợ phân biệt các loại rối loạn nuốt: Dựa trên kết quả của HRM, bác sĩ có thể phân biệt các loại rối loạn như achalasia, co thắt thực quản lan toả, hoặc nhu động thực quản yếu, từ đó có phương pháp điều trị phù hợp.
– Xác định nguyên nhân đau cổ họng liên quan đến thực quản: Đôi khi đau cổ họng và khó nuốt nước bọt có thể liên quan đến các bất thường ở thực quản thay vì các bệnh lý về họng hay amidan. HRM giúp xác định các vấn đề như áp lực cao hoặc bất thường vận động trong thực quản có thể gây ra cơn đau.
5.2. Các phương pháp khác chẩn đoán đau cổ họng khó nuốt nước bọt
– Nội soi tiêu hóa: Nội soi giúp quan sát trực tiếp niêm mạc của thực quản, dạ dày và vùng hầu họng, từ đó xác định các vấn đề tiềm ẩn như viêm loét, trào ngược dạ dày-thực quản (GERD) hoặc các dị vật có thể gây khó nuốt. Nội soi là phương pháp hiệu quả và ít xâm lấn để chẩn đoán các vấn đề ở đường tiêu hóa.
– Đo pH thực quản 24 giờ: Phương pháp này được dùng để đo mức độ axit trong thực quản trong vòng 24 giờ, đặc biệt hữu ích cho bệnh nhân có dấu hiệu trào ngược dạ dày-thực quản. Bằng cách theo dõi liên tục, bác sĩ có thể xác định chính xác xem liệu axit có gây kích ứng vùng cổ họng và dẫn đến tình trạng khó nuốt hay không.
6. Cách khắc phục và phòng ngừa đau cổ họng khó nuốt nước bọt
6.1. Điều trị bằng thuốc
Nếu nguyên nhân là do nhiễm khuẩn, bác sĩ có thể kê thuốc kháng sinh. Trong trường hợp đau do trào ngược dạ dày, thuốc kháng axit sẽ giúp giảm tiết axit và giảm triệu chứng.
6.2. Các biện pháp hỗ trợ tại nhà
– Súc miệng bằng nước muối: Giúp giảm viêm và làm sạch khu vực cổ họng, giảm đau và ngăn ngừa vi khuẩn.
– Uống nước ấm và giữ ẩm cổ họng: Nước ấm có thể giúp giảm cơn đau họng. Bạn nên tránh đồ lạnh và uống nhiều nước để làm dịu cổ họng.
6.3. Thay đổi lối sống
– Tránh các thói quen có hại như hút thuốc lá, uống rượu bia, và ăn đồ cay nóng. Các thói quen này có thể làm tăng nguy cơ viêm họng và kích thích trào ngược axit.
– Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, hạn chế thức ăn nhiều dầu mỡ, đồ chua cay và tránh ăn khuya để giảm nguy cơ trào ngược dạ dày.
Đau cổ họng khó nuốt nước bọt không chỉ gây ảnh hưởng trong sinh hoạt hàng ngày mà còn có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nghiêm trọng. Việc nhận biết và điều trị kịp thời sẽ giúp cải thiện sức khỏe nhanh chóng và ngăn ngừa các biến chứng tiềm ẩn. Để duy trì sức khỏe cổ họng tốt, hãy luôn giữ vệ sinh, bảo vệ cổ họng khỏi các tác nhân có hại và tạo thói quen sống lành mạnh.