Xơ gan tim (bệnh lý gan do ứ huyết) xảy ra đối với bệnh nhân có bệnh nền suy tim và đang đối mặt với một số rối loạn chức năng gan. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu hơn về nguyên nhân gây bệnh, triệu chứng bệnh ra sao cũng như các vấn đề liên quan khác. Từ đó có kế hoạch chủ động đi thăm khám sớm và điều trị bệnh hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Nguyên nhân gây nên căn bệnh xơ gan tim
Trong cơ thể người, gan là một cơ quan có hình nêm, màu nâu đỏ sẫm. Gan bao gồm hai thùy có kích thước và hình dạng không giống nhau. Thông thường, gan sẽ nằm ở bên phải cơ thể, dưới xương sườn, bên phải của dạ dày và phía trên túi mật. Trường hợp đảo nghịch phủ tạng, gan cũng có thể nằm bên trái.
Trong suy thất phải hoặc suy hai thất, việc tăng áp lực nhĩ phải qua tĩnh mạch chủ dưới và các tĩnh mạch gan sẽ làm tăng áp lực trong gan. Ở cấp độ tế bào, ứ huyết tĩnh mạch gây cản trở hồi lưu máu trong các xoang gan vào tiểu tĩnh mạch. Ứ huyết xoang gan dẫn tới tích tụ máu nghèo oxy, teo nhu mô, hoại tử, lắng đọng collagen và cuối cùng gây xơ hóa.
Ứ huyết làm tổn thương gan qua ba cơ chế chính:
– Giảm lưu lượng máu dẫn đến gan.
– Giảm độ bão hòa oxy máu động mạch.
– Tăng áp lực tĩnh mạch gan.
Rối loạn tuần hoàn gan cũng gặp trong một số bệnh lý khác như huyết khối tĩnh mạch cửa, hội chứng tắc tĩnh mạch xoang gan, hội chứng Budd – Chiari.
Nguyên nhân của bệnh xơ gan tim là các nguyên nhân gây nên suy thất phải ứ huyết như bệnh tim thiếu máu (chiếm 31%), bệnh cơ tim (chiếm 23%), bệnh van tim (chiếm 23%), bệnh phổi nguyên phát (chiếm 15%), bệnh màng ngoài tim (chiếm 8%).
Có nhiều nguyên nhân gây nên căn bệnh xơ gan tim
2. Triệu chứng đặc trưng và cách chẩn đoán bệnh
2.1. Một số triệu chứng của bệnh xơ gan tim
Nhìn chung, triệu chứng bệnh diễn ra từ từ nhưng cũng có thể khởi phát đột ngột khi suy tim phải mất bù cấp hoặc viêm màng ngoài tim hạn chế.
Giai đoạn không triệu chứng
Lúc này bệnh nhân chỉ có triệu chứng suy tim sung huyết và bất thường chức năng gan khi thực hiện xét nghiệm.
Các triệu chứng cơ năng
Các triệu chứng do suy tim phải là: tăng cân, tăng vòng bụng; đau hạ sườn phải; tiểu đêm; mệt ngày càng tăng; buồn nôn, chán ăn.
Người bệnh còn có thể có triệu chứng do suy tim toàn bộ như: ho, thở khò khè, khó thở tiến triển, khó thở kịch phát về đêm, khó thở lúc nằm.
Triệu chứng thực thể
– Phù chi dưới, vùng thấp, có thể tiến triển tới cổ trướng trong trường hợp bệnh gan tiến triển và không được điều trị. Phù mạn có thể kèm tình trạng tăng sắc tố da, dày cứng da và viêm mô tế bào.
– Ran phổi: Tình trạng này xảy ra nếu có suy tim toàn bộ. Tràn dịch màng phổi dẫn tới giảm phế âm 2 đáy.
– Các bất thường ở tim: tiếng T3 và T4 ở thất phải gợi ý suy thất phải.
– Gan to: chắc, cứng. Lách to có thể sờ chạm vào.
– Suy mòn: Biểu hiện sụt cân, suy dinh dưỡng do bệnh tim tiến triển.
Bạn cần chú ý tới những biểu hiện của bệnh để thăm khám kịp thời
2.2. Cách chẩn đoán bệnh xơ gan tim
Người nghi ngờ mắc căn bệnh xơ gan tim thường được bác sĩ chỉ định thực hiện xét nghiệm máu nhằm kiểm tra dấu hiệu gây ảnh hưởng đến tim mạch và chức năng của gan.
Bên cạnh đó, nhiều kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh cũng được sử dụng như:
– Siêu âm tim để kiểm tra chuyển động của van tim, buồng tim.
– Chụp CT kiểm tra tình trạng của tim.
– Chụp động mạch vành để phát hiện tình trạng tắc nghẽn mạch máu.
– Điện tim giúp kiểm tra các vấn đề liên quan tới tim mạch.
3. Gợi ý cách chăm sóc sức khỏe cho bệnh nhân
– Bệnh nhân xơ gan tim cần kết hợp sinh hoạt, uống thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ để kiểm soát và ngăn ngừa xảy ra biến chứng.
– Về chế độ sinh hoạt, bệnh nhân nên duy trì vận động vừa sức. Đồng thời, người bệnh hãy dành thời gian nghỉ ngơi, đặc biệt sau ngày làm việc dài mệt mỏi.
– Hạn chế sử dụng thuốc lá, rượu bia và đồ uống có cồn, chất kích thích. Bởi các sản phẩm này không có lợi cho sức khỏe. Thậm chí chúng còn gây tổn thương tới tim, gan nghiêm trọng hơn. Thay vào đó, bệnh nhân nên dùng thực phẩm có lợi cho tim mạch và gan, giảm lượng muối trong món ăn.
– Để điều trị bệnh đạt hiệu quả, người bệnh nên tuân thủ hướng dẫn sử dụng thuốc của bác sĩ. Nếu dùng thuốc đúng liều lượng, nhịp tim và huyết áp của người bệnh sẽ được kiểm soát tốt. Đồng thời, lưu lượng máu di chuyển trong cơ thể sẽ tăng, giúp cải thiện triệu chứng phù nề. Việc sử dụng thuốc cũng góp phần giúp ngăn ngừa sự hình thành của cục máu đông.
– Trong quá trình điều trị, bệnh nhân cần được theo dõi các chỉ số cơ bản của cơ thể. Ví dụ như chỉ số ALT, AST, bilirubin hoặc creatinin huyết thanh… Nếu những chỉ số này tăng đột ngột, bác sĩ sẽ xử lý để tránh biến chứng nghiêm trọng.
Bệnh nhân có thể tập các bộ môn nhẹ nhàng như Yoga
4. Một số vấn đề khác cần biết về căn bệnh này
– Tỉ lệ hiện mắc của căn bệnh này khó xác định do bệnh gan có thể không triệu chứng, chẩn đoán nhầm với các nguyên nhân khác làm tổn thương gan.
– Bệnh suất và tử suất của người mắc phải căn bệnh này hiếm khi do bệnh gan gây ra, mà bệnh tim nền sẽ đóng vai trò quyết định kết cục lâm sàng.
– Tuổi khởi phát bệnh không rõ ràng và phụ thuộc vào thời điểm khởi phát hội chứng suy tim mất bù. Như với bệnh tim, nguy cơ bị mắc bệnh này sẽ tăng theo tuổi.
– Không có nghiên cứu so sánh tỉ lệ nam/nữ mắc bệnh. Tuy nhiên nam giới có nguy cơ đối diện với căn bệnh này nhiều hơn nữ do suy tim sung huyết gặp nhiều ở nam hơn.
Có thể thấy, gan là một cơ quan quan trọng của cơ thể. Đây là bộ phận thực hiện cùng lúc hàng trăm chức năng để duy trì sự sống. Đi kèm với đó, gan có thể đối mặt với nhiều bệnh lý nguy hiểm. Do đó, việc chủ động bảo vệ gan, thăm khám sức khỏe định kỳ là hoạt động rất cần thiết. Nếu còn thắc mắc khác, hãy liên hệ tới Thu Cúc TCI để được tư vấn ngay!
