Bệnh thiếu máu dinh dưỡng ở trẻ em là một trong những vấn đề trẻ em được xã hội quan tâm. Không chỉ dừng lại ở quy mô gia đình mà toàn xã hội luôn nỗ lực phòng chống thiếu máu dinh dưỡng ở trẻ nhằm hướng đến một thế hệ mầm non khỏe mạnh hơn. Vậy thiếu máu dinh dưỡng là gì và dấu hiệu cũng như điều trị bệnh lý này ra sao?
Menu xem nhanh:
1. Hiểu thế nào bệnh thiếu máu dinh dưỡng ở trẻ em
Bệnh thiếu máu dinh dưỡng ở trẻ em gây ra những ảnh hưởng lớn tới sức khỏe của trẻ
Thiếu máu dinh dưỡng đúng như tên gọi, liên quan mật thiết đến chế độ dinh dưỡng của trẻ. Quá trình tạo máu cần cung cấp đầy đủ các chất cần thiết bao gồm sắt, axit folic, chất đạm, vitamin B6, B12, vitamin C,…. và một số chất khác. Khi cơ thể thiếu đi những thành phần này sẽ không thể đáp ứng đầy đủ nguyên liệu để hình thành nên hemoglobin và tế bào hồng cầu, gây nên tình trạng thiếu máu dinh dưỡng.
Thiếu máu dinh dưỡng là tình trạng phổ biến và thường gặp nhất ở trẻ em, đặc biệt là ở các vùng quê nghèo điều kiện ăn uống của trẻ không được đảm bảo. Tuy nhiên thực tế, thiếu máu dinh dưỡng không phải chỉ gặp ở trẻ đã sinh ra và đang phát triển, trên thực tế, có rất nhiều trường hợp trẻ bị thiếu máu từ ngay trong bào thai gây nên một loạt các vấn đề bất thường trong quá trình phát triển của thai nhi.
Thiếu máu dinh dưỡng gây ảnh hương nghiêm trọng tới phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ. Nếu không được phát hiện và điều trị sớm, trẻ sẽ dần suy kiệt sức khỏe và dễ dàng mắc bệnh do hệ miễn dịch bị suy giảm nghiêm trọng.
2. Dấu hiệu thiếu máu dinh dưỡng ở trẻ
Với thai nhi, để phát hiện tình trạng em bé có bị thiếu máu hay không, mẹ bầu cần thực hiện thăm khám định kỳ để kiểm tra sức khỏe thai kỳ theo đúng lịch hẹn để phát hiện sớm và bổ sung kịp thời các chất cần thiết cho mẹ.
Với trẻ em đang phát triển, tình trạng thiếu máu dinh dưỡng được thể hiện rất rõ thông qua một loạt các dấu hiệu và các triệu chứng như:
– Trẻ da xanh tái, lòng bàn tay nhợt nhạt, không hồng hào.
– Trẻ khi vui đùa thường nhanh mệt, thở dốc, ngại vận động mạnh, hơi thở nông và thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, uể oải.
– Trẻ biếng ăn, môi thường khô, tóc xơ rối và dễ rụng.
– Cân nặng của trẻ thường xuyên bị sụt.
– Với trẻ nhỏ, thường chậm biết đi, cân nặng và chiều cao tăng trưởng chậm hơn bình thường
Ngoài ra, một số trẻ thường kèm theo dấu hiệu bệnh nền như đau thượng vị, ở trẻ nữ bị rối loạn kinh nguyệt,….
3. Nguyên nhân của bệnh thiếu máu dinh dưỡng trẻ em
Thiếu sắt là một trong những nguyên nhân gây thiếu máu dinh dưỡng ở trẻ
Có nhiều nguyên nhân gây nên tình trạng thiếu máu dinh dưỡng ở trẻ. Song, nguyên nhân phổ biến thường do một số nguyên nhân sau đây:
– Thiếu sắt: Đây là nguyên nhân hàng đầu gây nên tình trạng thiếu máu dinh dưỡng ở trẻ. Do nguyên nhân chủ quan hoặc khách quan mà cơ thể trẻ không được tiếp nhận đầy đủ lượng sắt cần thiết để tạo Hemoglobin như: trẻ thiếu máu từ trong thai kỳ, trẻ không được nuôi con bằng sữa mẹ trong những tháng đầu đời, chế độ dinh dưỡng của trẻ không đảm bảo hoặc do cơ địa kém hấp thu sắt ở trẻ.
– Thiếu các chất dinh dưỡng cần thiết khác để tạo máu như axit folic, vitamin B6, B12,….do khẩu phần ăn không hợp lý.
– Trẻ bị nhiễm giun sán. Có thể cha mẹ chưa biết giun sán cũng là một trong những nguyên nhân khiến trẻ bị thiếu máu bởi ngoài việc ký sinh trong cơ thể và hấp thụ dinh dưỡng, các sinh vật này cũng làm lan truyền các vi khuẩn, virus gây hại cơ thể và ăn chặn chất dinh dưỡng, cản trở quá trình tạo máu. Mặc dù thời nay tỷ lệ trẻ mắc giun sán giảm đi rất nhiều song không phải vì thế mà cha mẹ chủ quan tẩy giun sán cho bé.
– Trẻ gặp phải các vấn đề bệnh lý khác: một số trẻ mắc phải các bệnh về hệ tiêu hóa như đau dạ dày, viêm loét dạ dày,… gây nên tình trạng chảy máu bên trong. Vô hình chung trẻ cũng xuất hiện tình trạng mất máu một cách âm thầm mà cha mẹ không nhận ra.
4. Cần làm gì khi trẻ bị thiếu máu dinh dưỡng
Khi trẻ bị thiếu máu dinh dưỡng, hãy chủ động đưa trẻ đi thăm khám, tìm ra nguyên nhân và điều trị hiệu quả
Khi trẻ bị thiếu máu dinh dưỡng, cha mẹ cần làm gì? Đây cũng là băn khoăn của không ít cha mẹ khi thấy con có biểu hiện thiếu máu. Nhiều cha mẹ lựa chọn mua sắt bổ sung cho trẻ. Song trên thực tế việc làm này có thể trực tiếp gây hại cho trẻ. Trong rất nhiều trường hợp, trẻ thiếu máu dinh dưỡng nhưng không phải do thiếu sắt mà thiếu một hoặc một số thành phần tạo máu khác. Việc bổ sung lượng sắt quá nhiều và ồ ạt vào cơ thể trẻ không những không mang lại lợi ích mà vô hình chung khiến trẻ bị ngộ độc sắt do gan phải làm việc và thải độc quá nhiều trong khi tình trạng thiếu máu không được cải thiện.
Vậy khi phát hiện những dấu hiệu thiếu máu của trẻ, việc đầu tiên cần làm chính là đưa trẻ đi thăm khám tại các chuyên khoa nhi tại các đơn vị y tế uy tín. Thông qua một loạt các xét nghiệm chuyên sâu, bác sĩ sẽ xác định chính xác nguyên nhân thiếu sắt của trẻ là do đâu từ đó đưa ra cách bổ sung đúng cách và hợp lý nhất cho bé.
5. Làm gì để phòng ngừa thiếu máu dinh dưỡng cho trẻ
Vậy trẻ đang bình thường có thể mắc bệnh thiếu máu dinh dưỡng hay không? Câu trả lời là có. Khi chế độ ăn không đảm bảo cân đối các chất dinh dưỡng nguy cơ thiếu máu hoàn toàn có thể xảy ra. Để phòng ngừa thiếu máu dinh dưỡng cho trẻ, ba mẹ cần:
– Cung cấp đầy đủ sắt và dinh dưỡng cho mẹ từ trong thai kỳ để đảm bảo trẻ không bị thiếu máu ngay từ khi sinh ra.
– Duy trì chế độ ăn cho trẻ đầy đủ các nhóm dinh dưỡng và các vitamin, khoáng chất cần thiết. Đặc biệt nên đa dạng các loại thực phẩm: các loại rau củ quả, thịt đỏ, thịt trắng, các loại đậu và các loại hạt.
– Thực hiện tẩy giun sán định kỳ cho trẻ khi trẻ bắt đầu được 1 tuổi.
Trên đây là một số kiến thức cơ bản về bệnh thiếu máu dinh dưỡng của trẻ. Phòng bệnh thiếu máu cho trẻ, hãy bắt đầu từ giai đoạn bào thai với chế độ dinh dưỡng đầy đủ cho mẹ và trong suốt quá trình trẻ trưởng thành chế độ ăn uống và vận động hợp lý. Hi vọng rằng thông qua những kiến thức trên, cha mẹ sẽ bổ sung được nhiều điều bổ ích giúp trẻ phòng chống thiếu máu dinh dưỡng.
