Trong nhiều trường hợp, tay chân miệng ở trẻ có thể tiến triển đến viêm màng não, viêm não, viêm cơ tim,…, thậm chí là tử vong. Nguy hiểm hơn, tay chân miệng là một trong những bệnh truyền nhiễm phổ biến nhất mà 5 năm đầu đời trẻ có thể gặp phải. Trong bài viết này, Thu Cúc TCI chia sẻ với bạn bệnh tay chân miệng trẻ em cách điều trị. Đừng bỏ lỡ, bạn nhé!
Menu xem nhanh:
1. Bệnh tay chân miệng: Thực trạng, nguyên nhân và nhận biết
1.1. Thực trạng
Ở bất kỳ thời điểm nào trong năm, trẻ cũng có thể mắc tay chân miệng. Tuy nhiên, nguy cơ trẻ mắc tay chân miệng là cao hơn vào các tháng 3, 4, 5, 9, 10, 11, 12. Hàng năm, thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho thấy, ở Việt Nam, có đến 50.000 – 100.000 trường hợp nhiễm tay chân miệng. Trong đó, số trường hợp nhiễm tại miền Nam chiếm 60%, 40% còn lại là số trường hợp nhiễm tại miền Trung và miền Bắc.
1.2. Nguyên nhân
Sở dĩ tay chân miệng có lượng mắc cao như vậy là bởi bệnh khởi phát do hoạt động của virus đường ruột họ Enterovirus, cụ thể là Coxsackievirus A16, Enterovirus 71 và rất dễ lây truyền trực tiếp hoặc gián tiếp qua dịch tiết mũi họng hoặc phân (khi người không bệnh hít phải dịch tiết mũi họng do người bệnh ho hoặc hắt hơi ra; khi người không bệnh ôm, hôn người bệnh; khi người không bệnh dùng chung dụng cụ ăn uống với người bệnh,…).
1.3. Nhận biết
Sự phát triển của tay chân miệng được chia thành 4 giai đoạn: Ủ bệnh, khởi phát, toàn phát và lui bệnh. Trong đó, dấu hiệu nhận biết tay chân miệng xuất hiện mạnh mẽ ở 2 giai đoạn khởi phát và toàn phát. Thời gian ủ bệnh, tay chân miệng không biểu hiện rõ ràng còn thời gian lui bệnh, triệu chứng tay chân miệng thuyên giảm dần và biến mất.
– Giai đoạn khởi phát: Ở giai đoạn này, trẻ thường sốt, đau họng, chảy mũi, tiêu chảy. Một số trường hợp có thể nổi hạch ở cổ hoặc ở hàm dưới hoặc cả 2.
– Giai đoạn toàn phát: Bước vào giai đoạn này, da và niêm mạc trẻ sẽ xuất hiện tổn thương, tồn tại dưới dạng các vết phồng rộp. Trong đó, các vết phồng rộp ở niêm mạc miệng, má trong, lợi, mặt bên lưỡi,… có đường kính khoảng 2 – 3mm. Đường kính của các vết này ở lòng bàn tay, đầu gối, mông, lòng bàn chân,… là khoảng 2 – 10mm. Ở lòng bàn tay, đầu gối, mông, lòng bàn chân,… các vết phồng rộp có thể ẩn hoặc hiện trên bề mặt da. Mặc dù kích thước khác nhau, nhưng tổn thương da và tổn thương niêm mạc đều dễ vỡ, tạo thành các vết loét, khiến trẻ đau đớn. Ngoài tổn thương da và niêm mạc, lúc này, trẻ còn có thể sốt cao, nôn, lơ mơ, mê sảng, co giật. Tuy nhiên, những biểu hiện này chỉ có ở các trường hợp biến chứng.
2. Bệnh tay chân miệng trẻ em cách điều trị bố mẹ nhất định phải biết
Giống nhiều bệnh truyền nhiễm do virus khác, hiện nay, chưa có thuốc đặc hiệu điều trị tay chân miệng. Thông thường, trẻ có thể tự khỏi bệnh sau khoảng 7 – 10 ngày mà không cần can thiệp y tế. Tuy nhiên, như đã đề cập phía trên, vẫn tồn tại những trường hợp tay chân miệng diễn biến đến viêm màng não, viêm não, viêm cơ tim,…, thậm chí là tử vong. Chính vì vậy, cách xử trí đúng đắn nhất khi nghi ngờ trẻ mắc tay chân miệng là đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế uy tín gần nhất. Tại đó, nếu chuyên gia nhi khoa xác định tình trạng tay chân miệng của trẻ là phức tạp, trẻ sẽ được chỉ định nhập viện điều trị. Ngược lại, bố mẹ chỉ cần chăm sóc trẻ tại nhà.
Theo đó, một số lưu ý khi chăm sóc trẻ tay chân miệng tại nhà bố mẹ cần ghi nhớ và thực hiện là:
– Sử dụng thuốc hạn chế triệu chứng bệnh theo hướng dẫn của chuyên gia: Thuốc hạ sốt Paracetamol (như Hapacol, sử dụng trong trường hợp trẻ sốt trên 38 độ C mỗi 4 – 6 giờ, một lần 10 – 15mg/kg), thuốc giảm đau không kê đơn (như Ibuprofen), kem chống ngứa (như Calamine), dung dịch sát khuẩn (sử dụng với mục đích bảo vệ bề mặt các tổn thương da), nước muối sinh lý 0,9% (dùng để vệ sinh các tổn thương niêm mạc).
– Cung cấp dinh dưỡng đầy đủ cho trẻ theo nguyên tắc 3 chữ L: Lỏng, lạt, lạnh. Một số thực phẩm tốt cho trẻ tay chân miệng bố mẹ có thể tham khảo là: Trứng, đậu, khoai tây, đu đủ, dưa hấu,…
– Bổ sung cho trẻ đủ 1,5 – 2l nước mỗi 24 giờ.
– Tắm hoặc lau người nhẹ nhàng cho trẻ ngày một lần để loại bỏ virus và các tác nhân tiêu cực khác từ môi trường.
– Không để trẻ gãi, tránh làm vỡ các vết phồng rộp.
– Cho trẻ tái khám ngay khi trẻ có dấu hiệu biến chứng: Sốt cao, nôn, lơ mơ, mê sảng, co giật,…
3. Phòng ngừa bệnh tay chân miệng
Mặc dù khả năng hồi phục hoàn toàn là rất cao, mắc tay chân miệng vẫn ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe tinh thần và thể chất của trẻ. Chính vì vậy, phòng bệnh hơn chữa bệnh, bố mẹ hãy ghi nhớ và thực hiện nghiêm túc 8 khuyến cáo sau cả 12 tháng để giảm thiểu nguy cơ trẻ mắc tay chân miệng, bố mẹ nhé:
– Nên cho trẻ rửa tay sạch sẽ nhiều lần trong ngày bằng các sản phẩm khử khuẩn.
– Không nên cho trẻ ngậm/mút tay và ngậm/mút đồ chơi.
– Nên cho trẻ ăn chín và uống chín.
– Không nên cho trẻ dùng chung dụng cụ ăn uống (bát, đĩa, đũa, thìa, nĩa,…) với gia đình.
– Nên luộc sôi hoặc ngâm dung dịch Cloramin B 2% trước khi giặt quần áo trẻ.
– Nên vệ sinh đồ chơi của trẻ và không gian sinh hoạt của gia đình thường xuyên bằng các sản phẩm khử khuẩn.
– Nên rửa tay sạch sẽ nhiều lần trong ngày bằng các sản phẩm khử khuẩn, đặc biệt là trước khi chế biến thực phẩm, sau khi cho trẻ ăn và sau khi vệ sinh cho trẻ, áp dụng với người chăm sóc trẻ.
– Không nên đưa trẻ đến nơi có người bệnh tay chân miệng.
Phía trên là thông tin về bệnh tay chân miệng trẻ em cách điều trị. Nếu còn băn khoăn, liên hệ ngay Thu Cúc TCI để được giải đáp chi tiết mọi thắc mắc một cách nhanh chóng, bạn nhé!