Bệnh khó ngủ, mất ngủ hay khó đi vào giấc ngủ là tình trạng mà rất nhiều người mắc phải trong cuộc sống ngày nay. Mất ngủ mãn tính kèm theo tình trạng khó thở nghiêm trọng gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và làm gia tăng tỷ lệ mắc các căn bệnh hiểm nghèo.
Menu xem nhanh:
1. Bệnh khó ngủ là gì?
Bệnh khó ngủ là một chứng rối loạn giấc ngủ nặng mà người bệnh mất nhiều thời gian mới chìm vào giấc ngủ, có thể trằn trọc nhiều giờ trước khi chìm vào giấc ngủ. Những người khó ngủ thường có giấc ngủ không ngon, khó có giấc ngủ sâu và hay mệt mỏi, cáu gắt.
Cả chất lượng giấc ngủ kém và ngủ không sâu giấc đều có thể tác động xấu đến giấc ngủ của bạn. Khó ngủ cũng có thể làm gia tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe tâm thần và tim mạch nghiêm trọng hoặc làm nặng hơn các vấn đề tiềm ẩn hiện có. Tình trạng này có thể làm suy giảm chức năng nhận thức và ghi nhớ.
Những người khó ngủ thường có giấc ngủ không ngon, khó có giấc ngủ sâu và hay mệt mỏi, cáu gắt.
2. Cẩn trọng với các nguyên nhân gây khó ngủ
2.1. Các thói quen xấu là nguyên nhân gây bệnh khó ngủ
Nghiên cứu và kiểm tra thực tế cho thấy, chứng mất ngủ của nhiều người có liên quan với những thói quen không tốt đối với cơ thể trước khi đi ngủ, cụ thể là:
– Uống quá nhiều cà phê vào sáng, buổi chiều hoặc buổi tối. Chất caffeine không được hấp thụ trong cà phê có thể khiến bạn tỉnh táo và khó ngủ vào ban đêm.
– Hút thuốc và ăn quá nhiều vào ban đêm có thể gây căng thẳng cho hệ tiêu hóa và thần kinh, khiến bạn khó đi vào giấc ngủ.
– Thường xuyên thức khuya làm việc hoặc xem phim có thể làm gián đoạn chu kỳ giấc ngủ hàng đêm của bạn.
– Xem TV, máy tính, điện thoại và các thiết bị điện tử khác trước khi đi ngủ.
2.2. Vấn đề tâm lý gây khó ngủ
Các vấn đề tâm lý như trầm cảm, lo lắng và chấn thương tâm lý đều có thể dẫn đến mất ngủ. Tác dụng phụ của một số loại thuốc dùng để điều trị những tình trạng này cũng có thể gây ra vấn đề về giấc ngủ. Nếu bạn bị mất ngủ khi sử dụng thuốc, hãy nói chuyện với bác sĩ để họ có thể thay đổi thuốc hoặc điều chỉnh kế hoạch điều trị cho phù hợp.
2.3. Những căn bệnh có thể gây khó ngủ
Rối loạn giấc ngủ hoặc mất ngủ dai dẳng có thể liên quan đến các vấn đề sức khỏe sau:
– Bệnh viêm khớp
– Chứng ợ chua, ợ nóng
– Đau mạn tính
– Hen suyễn
Hen suyễn có thể là nguyên nhân gây khó ngủ.
– Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính
– Các bệnh lý về tim mạch như chứng đau ngực, suy tim…
– Bệnh tuyến giáp như viêm giáp hoặc cường giáp
– Rối loạn thần kinh, đột quỵ, Alzheimer, Parkinson…
2.4. Các nguyên nhân khác
Ngoài những nguyên nhân phổ biến nêu trên, người bệnh rối loạn giấc ngủ hoặc thiếu ngủ còn có thể gặp phải các vấn đề sau:
– Mang thai: Mất ngủ là hiện tượng thường gặp trong 3 tháng đầu và cuối của thai kỳ.
– Tiền mãn kinh: Những thay đổi về thể chất trong thời kỳ mãn kinh có thể gây ra các cơn nóng bừng, khó chịu và dẫn đến mất ngủ.
– Tuổi tác: Các vấn đề liên quan đến giấc ngủ thường gặp ở cả nam và nữ sau tuổi 65, nhưng bệnh đang có dấu hiệu ảnh hưởng đến những người trẻ tuổi.
– Đặc điểm nghề nghiệp: Những người làm việc ca đêm hoặc có nhu cầu đi công tác nước ngoài bị rối loạn nhịp sinh học và dễ bị khó ngủ hơn người bình thường.
3. Tác hại của chứng khó ngủ lâu ngày
Khó ngủ kéo dài có thể gây ra hàng loạt tác hại ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Một số tác hại của khó ngủ mãn tính có thể bao gồm:
– Mất tập trung và tăng nguy cơ mắc sai lầm: Thiếu ngủ có thể dẫn đến mất tập trung và làm tăng nguy cơ mắc sai lầm trong công việc, học tập và sinh hoạt hàng ngày.
– Khả năng miễn dịch yếu: Khó ngủ, thiếu ngủ có thể làm giảm khả năng miễn dịch của cơ thể và khiến bạn dễ mắc bệnh hơn.
– Tăng nguy cơ mắc bệnh tim, tiểu đường, đột quỵ: Khó ngủ kéo dài có thể ảnh hưởng đến lượng glucose trong cơ thể, khiến huyết áp tăng cao, từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và tiểu đường. Khó ngủ và mất ngủ cũng là yếu tố nguy cơ gây đột quỵ.
Rối loạn tâm trạng: Thiếu ngủ do khó đi vào giấc ngủ có thể dẫn đến rối loạn tâm trạng, dẫn đến lo lắng, căng thẳng, thậm chí trầm cảm.
– Giảm ham muốn tình dục: Khó ngủ có thể làm giảm ham muốn tình dục.
– Tăng nguy cơ tai nạn giao thông: Thiếu ngủ làm tăng nguy cơ tai nạn giao thông do kém tập trung và thời gian phản ứng chậm hơn.
4. Cải thiện vấn đề về giấc ngủ
Để điều trị chứng mất ngủ, trước tiên bạn phải xác định được nguyên nhân gây khó ngủ.
4.1. Sử dụng thuốc
Nếu tình trạng khó ngủ của bạn là do tình trạng bệnh lý hoặc tâm thần thì những yếu tố này phải được điều trị. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để có cách điều trị và dùng thuốc phù hợp.
Các loại thuốc thường được kê đơn bao gồm thuốc an thần, thuốc ngủ, thuốc an thần, thuốc chống trầm cảm, v.v. Thông thường, các bác sĩ sẽ trộn nhiều loại thuốc với nhau để tăng hiệu quả và hạn chế tác dụng phụ. Ví dụ này chỉ dành cho chứng mất ngủ thứ phát.
Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng thuốc và nhận đơn thuốc.
4.2. Thay đổi thói quen
Đối với những nguyên nhân gây khó ngủ còn lại, bạn có thể cải thiện tình trạng khó ngủ tại nhà bằng cách:
– Tạo không gian phòng ngủ và giường ngủ thoải mái.
– Hình thành thói quen ngủ.
– Bổ sung các thực phẩm bổ dưỡng hỗ trợ giấc ngủ.
– Hạn chế đồ uống có caffeine hoặc các chất kích thích khác.
– Không ăn đồ cay, đồ lên men, đồ ăn nhiều dầu mỡ… vào bữa tối.
– Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trước lúc đi ngủ.
– Tập thể dục hàng ngày giúp tăng cường thể lực, tuần hoàn máu, thư giãn và cải thiện giấc ngủ.
– Tắm nước nóng, ngâm mình, massage, đọc sách…
Một số bài thuốc dân gian giúp dễ ngủ có thể kể đến như ngải cứu, hạt sen, ngũ vị tử… Trà thảo dược có thể giúp giảm căng thẳng, thư giãn và xoa dịu tâm trạng và dễ đi vào giấc ngủ.
Các loại trà thảo mộc giúp ích cho giấc ngủ là:
– Trà mộc lan
– Trà xanh với lượng cafein thấp
– Trà hoa cúc
– Trà oải hương
– Trà lạc tiên
– Trà tâm sen
Khó ngủ là nguyên nhân làm giảm chất lượng giấc ngủ. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến tinh thần và thể chất của người bệnh. Nếu tình trạng bệnh khó ngủ kéo dài, người bệnh nên tiến hành thăm khám và điều trị sớm.
