Ung thư gan là mối đe dọa cho sức khỏe và tính mạng của tất cả mọi người. Người mắc bệnh ung thư gan sẽ khiến gan không thể thực hiện được đúng các chức năng vốn có, dẫn đến suy giảm chức năng gan, suy thận, di căn đến các bộ phận khác trong cơ thể và hậu quả cuối cùng gây tử vong. Vậy ung thư gan là gì? Tại sao ung thư gan ở nam giới lại xảy ra nhiều hơn ở nữ giới, hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Menu xem nhanh:
1. Ung thư gan là gì?
Ung thư gan là một trong những bệnh lý nguy hiểm với tỷ lệ tử vong đứng đầu bảng là hơn 25,272 người/ năm tại Việt Nam năm 2020 theo Globocan. Lý do dẫn đến căn bệnh này là bởi sự tăng trưởng và phát triển không kiểm soát của các tế bào tại gan hình thành nên khối u ác tính được gọi là ung thư gan. Nhìn chung ung thư gan thường được phát hiện muộn do những triệu chứng ở giai đoạn đầu của bệnh không rõ ràng, dễ gây nhầm lẫn với các bệnh lý thông thường. Phần lớn người bệnh khi đến thăm khám phát hiện ung thư gan đã ở giai đoạn tiến triển hoặc giai đoạn muộn gây khó khăn trong việc điều trị, tiên lượng sống thấp.
2. Lý giải nguyên nhân ung thư gan xảy ra ở nam giới nhiều hơn nữ giới
Ung thư gan phát triển ở cả người trẻ tuổi và lớn tuổi, nam giới và nữ giới. Tỷ lệ mắc ở nam giới cao hơn gấp gần 4 lần so với nữ giới. Theo thống kê vào năm 2020 tại Việt Nam, tỷ lệ nam giới mắc ung thư gan là 38,0% trong khi đó nữ giới là 9,8%. Những yếu tố làm tăng khả năng mắc ung thư gan ở nam giới sẽ được lý giải chi tiết dưới đây.
2.1 Sử dụng rượu bia, chất kích thích ở mức nguy hại dẫn đến tỷ lệ ung thư gan mắc nhiều ở nam giới
Lý do dẫn tới sự chênh lệch này là bởi nam giới sử dụng rượu bia, thuốc lá nhiều hơn nữ giới. Đây là biết đến là những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan. Cụ thể việc sử dụng rượu bia và các kích thích kéo dài sẽ dẫn tới gan suy yếu, xơ gan. Xơ gan sẽ nhanh chóng biến chuyển thành ung thư gan nếu như không được kiểm soát chặt chẽ.
2.2 Virus viêm gan B (HBV)
Bên cạnh những yếu tố uống rượu bia, sử dụng chất kích thích thúc đẩy hình thành ung thư gan thì bệnh cũng còn xuất phát từ những nguy cơ như virus viêm gan B. Người nhiễm virus viêm gan B có nguy cơ gặp ung thư gan cao hơn gấp 200 lần so với những người không có virus HBV trong cơ thể. Ước tính có đến khoảng 70-80% người mắc virus viêm gan B tiến triển thành ung thư gan. Chính vì vậy việc thăm khám và điều trị kiểm soát triệt để virus viêm gan B là một cách phòng bệnh ung thư nguy hiểm số 1 tốt nhất.
2.3 Thực phẩm không đảm bảo an toàn
Hiện nay có rất nhiều thực phẩm chứa chất bảo quản, tồn dư của thuốc bảo vệ thực vật, phẩm màu, nam giới lại hay có thói quen ăn uống, nhậu ở những hàng quán không đảm bảo chất lượng, kém vệ sinh, sơ chế không đúng cách… Chính những tác nhân này sẽ làm suy giảm chức năng của gan theo thời gian.
Ngoài ra một số loại thực phẩm có chưa nấm mốc do không bảo quản đúng cách, trong đó có chứa chất Aflatoxin, đây là một chất có khả năng gây ung thư gan.
Không chỉ dừng lại ở việc sử dụng các thực phẩm không an toàn cho sức khỏe, nam giới còn có chế độ sinh hoạt thiếu khoa học như thức khuya, ăn uống không điều độ, lười vận động… những tác nhân này cũng sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của gan.
2.4 Tiếp xúc với chất độc hóa học – Nguyên do dẫn đến ung thư gan xảy ra nhiều ở nam giới
Nam giới làm việc nhiều trong các môi trường chứa nhiều chất có độc tính cho gan như phòng thí nghiệm, thử nghiệm hạt nhân, các nhà máy hóa học, nhà máy sản xuất… có chứa dioxin. Đây là một yếu tố dẫn đến khả năng cao hình thành nên ung thư gan.
3. Lời khuyên phòng tránh ung thư gan hiệu quả cho nam giới
Để hạn chế khả năng mắc căn bệnh nguy hiểm đe dọa đến tính mạng nếu không được phát hiện ở giai đoạn sớm, mỗi người nên tự trang bị cho mình các kiến thức cần thiết về việc phòng tránh. Riêng đối với nam giới nên tuân thủ thực hiện những lời khuyên sau đây:
3.1 Hạn chế rượu bia, ngừng sử dụng thuốc lá
Như đã đề cập phía trên đây là các yếu tố nam giới sử dụng nhiều nhất, các tác nhân này không chỉ gây tổn hại đến gan mà còn ảnh hưởng đến các cơ quan nội tạng khác trong cơ thể. Vì thế hạn chế tối đa việc sử dụng rượu bia và nói không với thuốc lá là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe gan, phòng tránh nguy cơ ung thư gan và đồng thời cũng bảo vệ các cơ quan khác.
3.2 Xây dựng lối sống khoa học, lành mạnh
Nên duy trì luyện tập thể dục thể thao hàng ngày để nâng cao sức khỏe, tăng cường thải độc cho gan, kiểm soát cân nặng để tránh các bệnh lý gan nhiễm mỡ…
Ngoài ra nên tránh tiếp xúc với những hóa chất độc hại, nếu làm việc trong môi trường ô nhiễm, hóa chất người lao động nên tuân thủ nghiêm ngặt quy chuẩn bảo hộ để bảo vệ gan khỏi nhiễm các chất độc.
Lựa chọn và sử dụng các thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Sử dụng chế độ ăn nhiều rau củ quả chứa vitamin, các gốc oxy hóa, khoáng chất để hỗ trợ tốt cho quá trình chuyển hóa tại gan. Chủ động hạn chế sử dụng thức ăn chiên rán, thức ăn sẵn, thức ăn nhanh, các thực phẩm có chứa nhiều hóa chất, phẩm màu…
3.3 Chủ động phòng tránh virus viêm gan và tầm soát ung thư
Virus viêm gan là một yếu tố hàng đầu tiềm ẩn nguy cơ ung thư gan ở nam giới. Vì vậy để phòng tránh và hạn chế nguy cơ, mọi đối tượng nam giới đều cần tiêm phòng vắc xin viêm gan B. Bạn có thể đến các cơ sở y tế uy tín để kiểm tra khả năng kháng virus của cơ thể và tiêm bổ sung vắc xin phòng viêm gan B nếu đã hết kháng thể.
Ngoài ra, nam giới cần chú ý trong việc sử dụng chung dao cạo, kim xăm hình, quan hệ tình dục an toàn bởi đây là những con đường lây truyền qua máu của virus viêm gan B.
Cuối cùng, nam giới nên thăm khám sức khỏe định kỳ, tầm soát ung thư gan đặc biệt cần chú ý tầm soát ung thư gan theo hướng dẫn của bác sĩ cho những đối tượng có nguy cơ mắc ung thư gan cao.