Tá tràng thuộc hệ tiêu hóa và nằm ở phần đầu của ruột non. Bộ phận này có vai trò hỗ trợ quá trình phân giải và hấp thụ thức ăn. Triệu chứng đau tá tràng xảy ra khi bộ phận này bị viêm sưng gây ra nhiều triệu chứng khó chịu. Để hiểu rõ hơn về bệnh lý này chúng ta cần tìm hiểu về các nguyên nhân, triệu chứng cũng như cách điều trị hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Tìm hiểu về đau tá tràng
Trước khi tìm hiểu về các triệu chứng đau tá tràng bạn cần hiểu rõ hơn về định nghĩa của bệnh. Lớp niêm mạc bên trong tá tràng giữ nhiệm vụ sản xuất chất nhầy và enzyme nhằm hỗ trợ tiêu hóa. Nếu lớp bảo vệ này bị tổn thương sẽ xảy ra tình trạng viêm loét gây ra đau tá tràng. Một người có thể bị đau, viêm loét cả dạ dày và tá tràng do hai cơ quan này nằm cạnh và có liên quan mật thiết với nhau.
Đau tá tràng là bệnh lý phổ biến ở hệ tiêu hóa
2. Triệu chứng đau tá tràng
Các triệu chứng đau tá tràng sẽ có các biểu hiện tương tự giống với đau dạ dày. Vì vậy để xác định chính xác bệnh thì ngoài việc dựa vào triệu chứng bạn nên tới bệnh viện để thăm khám cụ thể.
2.1 Đau bụng vùng trên rốn ( Vùng thượng vị)
Cơn đau có thể diễn ra âm ỉ hoặc dữ dội tùy thuộc và tình trạng bệnh. Cảm giác đau khó chịu sẽ tăng lên trong hoặc sau khi ăn. Một số trường hợp bên cạnh đau người bệnh còn nóng rát vùng thượng vị sau bữa ăn. Đặc biệt sau khi ăn uống các thực phẩm gây kích thích dạ dày tá tràng thì cơn đau càng rõ rệt.
2.2 Cảm giác nặng bụng, chướng bụng, ợ hơi
Tá tràng bị tổn thương vì vậy sẽ ảnh hưởng tới hoạt động của hệ tiêu hóa. Thức ăn khi đưa vào cơ thể được chuyển hóa chậm gây ứ đọng khiến người bệnh luôn có cảm giác đầy bụng, khó tiêu. Thức ăn tích tụ trong dạ dày sẽ lên men và đẩy hơi lên cổ họng gây ra ợ hơi, ợ chua.
2.3 Buồn nôn hoặc nôn nhiều
Đau tá tràng cũng khiến người bệnh thường xuyên buồn nôn. Cơn buồn nôn có thể xảy ra sau khi ăn, nôn xong sẽ cảm thấy đỡ đau bụng hơn. Dịch nôn có mùi hôi khó chịu, đôi khi lẫn cả máu.
2.4 Mất ngủ, ngủ không ngon
Cơn đau thường xuất hiện buổi đêm vì vậy có thể khiến người bệnh bị tỉnh giấc. Một số người khó ngủ sẽ không thể tiếp tục ngủ được nữa gây mất ngủ thường xuyên.
2.5 Rối loạn tiêu hóa
Tá tràng bị viêm đau sẽ gây ra nhiều ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa. Biểu hiện là người bệnh thường bị tiêu chảy hoặc táo bón xen kẽ. Lưỡi của người bệnh có thể hơi to, trắng, miệng hôi và cảm giác đắng miệng vào sáng sớm.
2.6 Chán ăn, giảm cân
Đau tá tràng cũng ảnh hưởng tới vị giác của người bệnh khiến họ luôn có cảm giác ăn không ngon miệng, chán ăn. Bên cạnh đó khi tá tràng bị tổn thương khiến cơ thể khó hấp thụ chất dinh dưỡng vì vậy người bệnh có thể giảm cân đột ngột.
Với dạng viêm tá tràng cấp tính bệnh nhân có thể sốt cao.
Đau vùng thượng vị là triệu chứng đau tá tràng điển hình
3. Tại sao bạn bị đau tá tràng?
Hệ tiêu hóa của bạn sẽ có tình trạng cân bằng giữa yếu tố phá hủy (acid dạ dày) và yếu tố bảo vệ (chất nhầy và một số chất hóa học). Khi sự cân bằng này không còn sẽ gây ra viêm đau tá tràng. Một số nguyên nhân chủ yếu gây ra các triệu chứng đau tá tràng.
3.1 Triệu chứng đau tá tràng do vi khuẩn HP
Nguyên nhân phổ biến gây đau tá tràng là vi khuẩn Helicobacter pylori. Một lượng lớn vi khuẩn xâm nhập vào tế bào niêm mạc ruột non ra viêm loét. Vi khuẩn HP có đặc điểm là có thể tồn tại nhiều năm trong môi trường acid.
3.2 Do các loại thuốc kháng viêm NSAIDs
Các loại thuốc giảm đau kháng viêm khi dùng liều cao và kéo dài sẽ làm tăng nguy cơ bị viêm tá tràng. Các chất trong thuốc sẽ phá vỡ rào cản bảo vệ của niêm mạc. Khoảng 30% người sử dụng NSAIDs sẽ gây ra tác dụng phụ tới dạ dày tá tràng đặc biệt là người lớn tuổi.
3.3 Do rượu, thuốc lá và chế độ ăn
Các loại rượu có nồng độ lớn hơn 5% sẽ làm tăng nguy cơ gây viêm loét tá tràng. Hút thuốc lá tạo môi trường thuận lợi để vi khuẩn HP sinh sống và phát triển. Bên cạnh đó có một số loại thức ăn có thể gây kích thích tá tràng gây đau.
3.4 Các nguyên nhân khác
– Bệnh Crohn có thể gây ra viêm nhiễm ở bất kì vị trí nào thuộc hệ tiêu hóa
– Bệnh liên quan tới hệ miễn dịch cơ thể
– Do nhiễm nấm, virus, giun
– Chấn thương đến ruột non, dạ dày
– Các bệnh lý nặng: Đái tháo đường, suy thận,..
Vi khuẩn HP là nguyên nhân gây bệnh
4. Biện pháp điều trị đau tá tràng
Đau tá tràng là bệnh lý khá phổ biến vì vậy hiện nay có rất nhiều phương pháp điều trị khác nhau. Dưới đây là 3 phương pháp điều trị thông dụng và hiệu quả nhất.
4.1 Dùng thuốc điều trị triệu chứng đau tá tràng
Mỗi người sẽ áp dụng phác đồ điều trị khác nhau phụ thuộc vào nguyên nhân, mức độ nghiêm trọng của bệnh. Đơn thuốc thường sẽ là sự kết hợp của các loại thuốc để mang lại hiệu quả tối đa.
– Thuốc giúp tăng cường chức năng bảo vệ niêm mạc tá tràng và làm giảm nồng độ acid
– Thuốc kháng sinh sử dụng cho các trường hợp dương tính với vi khuẩn HP để tiêu diệt vi khuẩn
– Trường hợp bệnh nhân bị đau tá tràng do tác dụng phụ của thuốc NSAID thì cần ngưng sử dụng. Nếu bắt buộc phải sử dụng thuốc bạn nên nhờ bác sĩ tư vấn chuyển sang loại thuốc lành tính hơn.
4.2 Phẫu thuật
Một lựa chọn khác được cân nhắc điều trị là thực hiện phẫu thuật. Tuy nhiên đây là kỹ thuật xâm lấn tiềm ẩn rủi ro cao nên chỉ áp dụng trong một số trường hợp thực sự cần thiết. Các trường hợp bệnh nhân không đáp ứng với điều trị nội khoa, gặp các biến chứng xuất huyết,…thì cần được phẫu thuật.
4.3 Cách điều trị tại nhà
Bệnh đau viêm tá tràng bên cạnh điều trị bằng thuốc thì còn phụ thuộc nhiều vào chế độ ăn uống, sinh hoạt của người bệnh. Thay đổi lối sống sẽ giúp bệnh có nhiều tiến triển hơn.
– Ăn uống đúng giờ, hạn chế bỏ bữa, thức khuya
– Nên sắp xếp nghỉ ngơi điều độ, tránh thức khuya, làm việc quá sức
– Từ bỏ bia rượu, thuốc lá và các đồ uống có chất kích thích. Những thức uống này thường có hương vị hấp dẫn nhưng sẽ cản trở quá trình phục hồi của vết loét và khiến bệnh trở nặng hơn
– Hạn chế ăn đồ chua cay, đồ chiên rán, đồ hun khói. Các món ăn này sẽ gây kích thích dạ dày tá tràng, hoàn toàn không có lợi cho sức khỏe.
Điều trị nội khoa là phương pháp được áp dụng rộng rãi
Sau khi tìm hiểu về các triệu chứng đau tá tràng sẽ giúp bạn nhận diện bệnh dễ dàng hơn. Cũng giống như các bệnh ở hệ tiêu hóa khác, bệnh đau tá tràng cũng cần được điều trị sớm để tránh xảy ra các biến chứng nguy hiểm.
