Trẻ quấy khóc khi ngủ luôn là vấn đề trăn trở và lo lắng của các bậc cha mẹ. Chất lượng giấc ngủ của trẻ không đảm bảo sẽ gây ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của trẻ nhất là giai đoạn đầu đời. Vậy nguyên nhân gì khiến trẻ quấy khóc và cách khắc phục là gì? Mời cha mẹ tham khảo thông tin qua bài viết dưới đây.
Menu xem nhanh:
1. Giấc ngủ có vai trò như thế nào với sự phát triển của trẻ sơ sinh?
Giấc ngủ có vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển trẻ nhỏ. Đây chính là khoảng thời gian để não bộ phát triển và hoàn thiện bởi quá trình phát triển của trẻ sơ sinh được diễn ra chủ yếu diễn ra khi thông qua hormon tăng trưởng.
3 năm đầu đời là khoảng thời gian mà có đến 80% tế bào não được tạo ra. Việc sản sinh các tế bào này có liên quan mật thiết đến chất lượng giấc ngủ của trẻ. Giấc ngủ không chỉ giúp cho trẻ phát triển về mặt thể chất mà còn đóng vai trò cho sự phát triển của trí tuệ. Bởi thời điểm này, những thông tin trẻ tiếp nhận sẽ được não bộ tiến hành xử lý khi đang ngủ.
Tuy giấc ngủ có vai trò quan trọng nhưng không phải trẻ sơ sinh nào cũng có giấc ngủ tốt khi mới sinh. Đặc biệt, có rất nhiều trẻ quấy khóc khi ngủ, ngủ không sâu giấc, dễ giật mình… Tình trạng này nếu không được cải thiện lâu dần sẽ khiến trẻ giảm trí nhớ, giảm khả năng học tập, ảnh hưởng đến sức khỏe, rối loạn cảm xúc, hành vi khi trẻ lớn. Để đảm bảo sức khỏe cho trẻ, cha mẹ cần tạo điều kiện để trẻ luôn được ngủ đủ giấc và có giấc ngủ ngon.
Theo ý kiến của chuyên gia, trẻ sơ sinh trung bình nên ngủ từ 18 -20 giờ/ngày. Giấc ngủ của mỗi trẻ sẽ kéo dài khác nhau, có thể từ dao động từ 30- 180 phút mỗi giấc.
2. Nguyên nhân khiến trẻ quấy khóc khi ngủ là gì?
Trẻ quấy khóc, rối loạn giấc ngủ có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau như: nguyên nhân bệnh lý, nguyên nhân sinh lý hoặc chế độ sinh hoạt chưa khoa học.
2.1 Những nguyên nhân sinh lý khiến trẻ quấy khóc khi ngủ
Giấc ngủ của con người được chia làm 2 giai đoạn là Rem và Non – Rem. Ở người lớn, 75% là thời gian ngủ Non – Rem và 25% còn lại là giấc ngủ Rem. Trong khi đó, theo nghiên cứu, ở trẻ nhỏ giai đoạn Rem lại chiếm đến 50% thời gian giấc ngủ của trẻ.
Trong giai đoạn Rem này, hơi thở và nhịp tim của trẻ thường nhanh hơn bởi lúc này não bộ và các cơ quan hô hấp đang hoạt động tăng cường. Do đó, trẻ sẽ khó ngủ và rất dễ giật mình, tỉnh giấc khi có tác động từ bên ngoài.
Bên cạnh đó, trẻ sơ sinh khó ngủ còn do bú quá no hoặc bú chưa đủ no. Khi trẻ lớn, các vận động vào ban ngày tăng dần như: trẻ bò, trườn, đi… cũng khiến cho trẻ khó vào giấc ngủ.
2.2 Những nguyên nhân bệnh lý khiến trẻ quấy khóc khi ngủ
Bên cạnh nguyên nhân sinh lý khiến trẻ quấy khóc thì trẻ khó ngủ, quấy khóc còn do một số bệnh lý sau:
– Trẻ bị thiếu canxi, còi xương: Đây được xem là nguyên nhân hàng đầu khiến cho trẻ sơ sinh khó ngủ bởi việc thiếu các vi chất dinh dưỡng như: kẽm, magie, sắt sẽ khiến cho trẻ gặp phải tình trạng rối loạn giấc ngủ. Bên cạnh đó, trẻ có hội chứng chân không yên thường xuất hiện ở trẻ thiếu sắt, khiến trẻ mệt mỏi, ngủ ngày, khó ngủ và không sâu giấc về đêm.
– Trẻ bị nhiễm khuẩn đường hô hấp hoặc đường mũi họng: Trẻ bị viêm amidan, viêm họng, viêm mũi xoang, viêm phổi sẽ gây ảnh hưởng lớn đến giấc ngủ. Trẻ mắc bệnh này sẽ có cảm giác khó thở, phải thở bằng miệng và ngủ ngáy.
– Những bệnh lý nội khoa khác: Giấc ngủ của trẻ còn bị ảnh hưởng các các bệnh lý nội khoa khác như: viêm tai giữa, trào ngược dạ dày, thực quản và các bệnh tâm thần…
– Trẻ có hiện tượng mộng du: Đặc trưng của tình trạng này là trẻ có thể bật dậy, đi lại và nói chuyện trong khi vẫn đang ngủ. Do đó, mộng du khiến giấc ngủ của trẻ bị ảnh hưởng, trẻ quấy khóc và hay vặn mình.
– Trẻ quấy khóc xuất hiện ở trẻ béo phì: Béo phì khiến các nhóm cơ đường thở của trẻ bị phì đại và gây khó khăn cho đường thở của trẻ. Trẻ thở bằng miệng nên giấc ngủ không sâu và dẫn đến hiện tượng trẻ quấy khóc.
2.3 Những nguyên nhân liên quan đến chế độ sinh hoạt
Chế độ sinh hoạt không khoa học, hợp lý cũng có thể khiến cho trẻ sơ sinh bị khó ngủ, trẻ quấy khóc khi ngủ đặc biệt là về đêm.
– Trẻ quen với việc được nằm võng, đưa nôi, bế bồng đi ngủ do đó nếu không có dụng cụ hỗ trợ hoặc không được bế ẵm trẻ sẽ khó vào giấc và quấy khóc.
– Thời gian các giấc ngủ của trẻ không hợp lý, nếu ban ngày giấc ngủ của trẻ quá dài sẽ khiến cho trẻ trằn trọc và khó ngủ về đêm.
– Phòng ngủ không đảm bảo vệ sinh: giường, chiếu không được giặt sạch sẽ, bỉm, tã của trẻ ướt sẽ khiến trẻ bị ngứa ngáy, khó chịu và dẫn đến tình trạng quấy khóc khi ngủ.
– Không gian ngủ có nhiều ánh sáng, tiếng ồn cũng là nguyên nhân khiến trẻ ngủ không ngon và dễ tỉnh giấc.
3. Cách khắc phục của tình trạng trẻ quấy khóc là gì?
Sau đây là một số phương pháp cha mẹ có thể tham khảo để khắc phục tình trạng quấy khóc khi ngủ ở trẻ:
– Cha mẹ nên xây dựng và hình thành nếp sinh hoạt cho trẻ bằng cách duy trì thời gian ngủ và thức dậy đều đặn hàng ngày.
– Tập và rèn luyện cho trẻ các thói quen tốt trước khi đi ngủ như: vệ sinh cá nhân, mặc quần áo rộng, thấm hút mồ hôi…
– Cha mẹ có thể giúp cho trẻ ngủ ngon bằng cách cho trẻ mang theo đồ dùng mà trẻ yêu thích đi ngủ như gấu bông để trẻ luôn có cảm giác an toàn.
– Trước khi đi ngủ cha mẹ nên hạn chế cho trẻ vận động quá nhiều, tránh trẻ mất sức và căng thẳng.
– Khi trẻ nằm và đang chuẩn bị ngủ thì tránh cho trẻ ăn.
– Hạn chế lạm dụng các vật dụng hỗ trợ trẻ ngủ như: nôi điện, võng, bế, ẵm, ru ngủ để trẻ bị phụ thuộc.
– Trước khi đi ngủ, cha mẹ không nên cho trẻ sử dụng các loại có tác dụng kích thích thần kinh.
Việc trẻ quấy khóc không chỉ khiến cha mẹ có tâm lý lo lắng, lo âu, mệt mỏi mà lâu dần sẽ khiến trẻ bị rối loạn giấc ngủ, ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ sau này. Do đó, nếu trẻ quấy khóc trong khoảng thời gian dài và không có dấu hiệu thuyên giảm, cha mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để được tư vấn, theo dõi và thăm khám, điều trị hiệu quả bởi bác sĩ chuyên khoa có chuyên môn.