Trào ngược dạ dày nghẹn cổ họng là tình trạng axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây kích ứng niêm mạc và dẫn đến các triệu chứng khó chịu ở cổ họng. Đây là vấn đề tiêu hóa phổ biến, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của nhiều người. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin chi tiết về trào ngược dạ dày gây nghẹn cổ họng, bao gồm nguyên nhân, triệu chứng, cách chẩn đoán. Nhờ đó, bạn có thể hiểu rõ hơn về tình trạng này và có cách chăm sóc sức khỏe hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Tìm hiểu về trào ngược dạ dày gây nghẹn cổ họng
Trào ngược dạ dày nghẹn cổ họng xảy ra khi cơ vòng thực quản dưới (LES) yếu hoặc giãn ra, khiến axit dạ dày trào ngược lên thực quản. Axit dạ dày có tính axit cao, gây kích ứng niêm mạc thực quản, dẫn đến các triệu chứng khó chịu như:
– Đau rát, nóng bỏng ở cổ họng: Cảm giác này thường xuất hiện sau khi ăn, đặc biệt là vào ban đêm khi nằm ngủ, do axit dạ dày dễ dàng trào ngược khi bạn ở tư thế nằm.
– Khó nuốt, cảm giác vướng nghẹn: Do niêm mạc thực quản bị kích ứng bởi axit dạ dày, gây ra cảm giác như có vật gì đó chặn ngang cổ họng, khiến bạn khó nuốt thức ăn, nước bọt, thậm chí cả nước.
– Ho khan hoặc ho có đờm: Ho là phản xạ tự nhiên của cơ thể nhằm loại bỏ chất kích thích ra khỏi cổ họng. Ho khan hoặc ho có đờm là triệu chứng phổ biến của trào ngược dạ dày nghẹn cổ họng.
– Ợ nóng, ợ chua: Ợ nóng là cảm giác nóng rát ở ngực do axit dạ dày trào ngược lên thực quản. Ợ chua là khi axit dạ dày trào ngược lên đến tận cổ họng, gây ra vị chua đắng.
– Buồn nôn, nôn trớ: Trong trường hợp nghiêm trọng, axit dạ dày có thể trào ngược lên đến tận miệng, gây buồn nôn và nôn trớ.
– Khàn tiếng: Axit dạ dày trào ngược có thể kích ứng thanh quản, dẫn đến khàn tiếng.
– Cảm giác tức ngực: Một số người bị trào ngược dạ dày nghẹn cổ họng có thể cảm thấy tức ngực, khó thở.
2. Nguyên nhân gây trào ngược dạ dày nghẹn cổ họng
Có nhiều nguyên nhân gây trào ngược dạ dày nghẹn cổ họng, bao gồm:
– Yếu cơ vòng thực quản dưới (LES): LES là cơ vòng nằm ở cuối thực quản, có chức năng ngăn axit dạ dày trào ngược lên. Khi LES yếu hoặc giãn ra, axit sẽ dễ dàng trào ngược gây bệnh.
– Thoát vị hoành: Khóe cơ hoành bị yếu khiến một phần dạ dày chui lên khoang ngực, tạo điều kiện cho axit trào ngược.
– Thói quen sinh hoạt: Ăn uống không điều độ, ăn nhiều đồ cay nóng, béo, nhiều dầu mỡ, không ăn quá no, không nằm ngay sau khi ăn, mang thai, béo phì, hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia…
– Một số nguyên nhân khác: Sử dụng một số loại thuốc, béo phì, mang thai, thoát vị hiatal, rối loạn tiêu hóa, lo âu, căng thẳng…
3. Trào ngược dạ dày nghẹn cổ họng có nguy hiểm không?
Nếu không được điều trị kịp thời, trào ngược dạ dày nghẹn cổ họng có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như:
– Viêm loét thực quản: Axit dạ dày tấn công liên tục khiến niêm mạc thực quản bị tổn thương, loét, chảy máu.
– Hẹp thực quản: Sẹo do loét thực quản lành lại khiến thực quản bị hẹp, gây khó nuốt.
– Ung thư thực quản: Nguy cơ ung thư thực quản tăng cao ở người bị trào ngược dạ dày dai dẳng.
4. Các phương pháp chẩn đoán trào ngược dạ dày nghẹn cổ họng
Khi bệnh nhân khám về triệu chứng nuốt nghẹn do trào ngược dạ dày, bác sĩ sẽ yêu cầu mô tả cụ thể triệu chứng, lịch sử bệnh lý, chế độ ăn uống và các loại thuốc hiện đang sử dụng. Sau đó, một số phương pháp chẩn đoán có thể được chỉ định bao gồm:
4.1. Nội soi đường tiêu hóa trên
Bác sĩ sẽ sử dụng một ống nội soi (một ống dài có gắn đèn) đưa qua miệng xuống cổ họng để quan sát niêm mạc thực quản, dạ dày và tá tràng. Đồng thời, bác sĩ có thể thực hiện sinh thiết (lấy một mẫu mô nhỏ) nếu cần thiết cho việc chẩn đoán.
4.2. Chụp X-quang đường tiêu hóa trên
Phương pháp này giúp xác định các bệnh lý khác và các biến chứng trong đường tiêu hóa trên do trào ngược dạ dày gây ra.
4.3. Đo độ pH trở kháng thực quản 24 giờ
Bác sĩ sẽ đưa một ống mỏng qua mũi hoặc miệng vào dạ dày để theo dõi độ pH của thực quản trong vòng 24 giờ. Trong suốt quá trình này, bệnh nhân vẫn có thể ăn uống và sinh hoạt bình thường. Đây là tiêu chuẩn vàng để phát hiện bệnh lý trào ngược dạ dày thực quản. Thông tin thu thập bao gồm số lượng cơn trào ngược, bản chất của các cơn trào ngược, độ pH, thời gian thực quản tiếp xúc với acid, trở kháng ban đêm và mối liên quan giữa triệu chứng và cơn trào ngược. Dựa vào các dữ liệu này, bác sĩ sẽ lập kế hoạch điều trị bổ trợ.
4.4. Đo đo áp lực nhu động thực quản (HRM)
Kỹ thuật này sử dụng dây đo (catheter) có các cảm biến áp lực được đưa qua mũi xuống thực quản và dạ dày. Thông qua màn hình hiển thị, bác sĩ có thể xác định rõ ràng các vùng cơ thắt thực quản trên và dưới, lực co bóp của các nhịp nuốt và áp lực ở vùng dạ dày dưới. Kỹ thuật này hữu ích trong chẩn đoán một số rối loạn ảnh hưởng đến chức năng thực quản, bao gồm trào ngược dạ dày thực quản.
Thu Cúc TCI hiện là một trong những đơn vị tiên phong trong việc nghiên cứu và áp dụng hai kỹ thuật tiên tiến vào quy trình khám chữa bệnh: Đo pH trở kháng thực quản 24 giờ và Đo áp lực nhu động thực quản (HRM). Việc ứng dụng hai kỹ thuật này giúp nâng cao độ chính xác trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lý liên quan đến trào ngược dạ dày thực quản, mang lại hiệu quả cao và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.