Đục thủy tinh thể có thể khiến người bệnh mù lòa. Rất may mắn, bệnh lý nhãn khoa này hoàn toàn có thể được cải thiện bằng cách phẫu thuật. Ngày nay, với sự ra đời của Phaco, việc phẫu thuật đục thủy tinh thể càng trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Vậy Phaco là gì, các bước phẫu thuật Phaco ra sao, sau phẫu thuật cần thực hiện những lưu ý nào; đọc bài viết để biết thông tin chi tiết các bạn nhé!
Menu xem nhanh:
1. Khái niệm phẫu thuật Phaco
1.1. Bệnh lý đục thủy tinh thể
Cùng với giác mạc, thủy tinh thể là một trong hai bộ phận chịu trách nhiệm trực tiếp trong việc dẫn truyền ánh sáng từ môi trường bên ngoài vào mắt. Cụ thể, thủy tinh thể sẽ hoạt động như một thấu kính, hội tụ ánh sáng lên võng mạc. Để làm được điều đó, thủy tinh thể nhất định phải trong suốt. Khi thủy tinh thể mờ đục, ánh sáng không thể thuận lợi đi qua nó để tới võng mạc. Tình trạng này được gọi là bệnh lý đục thủy tinh thể.
Đục thủy tinh thể là tình trạng thủy tinh thể mờ đục, ánh sáng không thể đi qua nó để tới võng mạc
1.2. Sự hình thành và phát triển Phaco
Ở giai đoạn đầu của bệnh lý, thị lực của bệnh nhân có thể chỉ suy giảm đôi chút, do lúc này, mới có một phần không lớn thủy tinh thể mờ đục. Bệnh lý càng phát triển, chất lượng hình ảnh bệnh nhân nhận được càng kém. Khi đó, chuyên gia nhãn khoa sẽ đề nghị bệnh nhân phẫu thuật. Ở thời điểm này, thường là phẫu thuật Phaco.
Phẫu thuật Phaco hay Phacoemulsification là kỹ thuật được mô tả lần đầu tiên trong nghiên cứu “Phẫu thuật Phaco – Kỹ thuật mới giúp loại bỏ đục thủy tinh thể: Báo cáo sơ bộ” (Tên gốc: “Phacoemulsification and Aspiration – A New Technique for Cataract Removal: A Preliminary Report”) của bác sĩ Charles D. Kelman. Nghiên cứu này được công bố vào 7/1967 trên số 64 Tạp chí Nhãn khoa Hoa Kỳ (American Journal of Ophthalmology). Và trong 55 năm qua, các chuyên gia nhãn khoa vẫn liên tục cải tiến phương pháp này nhằm tối ưu mức độ an toàn và tỷ lệ thành công của nó.
Sự ra đời của Phaco bắt nguồn từ việc bác sĩ Charles D. Kelman nhận thấy cần thiết phải nghiên cứu và sáng tạo một phương pháp phẫu thuật ít đau đớn hơn và nhanh hồi phục hơn các phương pháp phẫu thuật đục thủy tinh thể hiện hành.
Sau khi ông phát hiện ra thủy tinh thể có thể bị nhũ hóa thành những mảnh nhỏ bằng sóng siêu âm, Phaco chính thức được hình thành. Theo đó, phẫu thuật Phaco sử dụng một đầu dò phát sóng siêu âm (gọi là Phaco tip) để phá vỡ và hút sạch thủy tinh thể bị đục. Sau đó, chuyên gia nhãn khoa sẽ thay thế thủy tinh thể đã bị tán nhuyễn này bằng một ống kính nội nhãn (IOL), giúp thị lực phục hồi.
Phaco là phương pháp phẫu thuật đục thủy tinh thể tân tiến
1.3. Ưu điểm của Phaco
Hiện tại, Phaco là phương pháp phẫu thuật đục thủy tinh thể tân tiến, với các ưu điểm sau:
– Thời gian phẫu thuật vô cùng ngắn,
– Ít đau đớn, ít chảy máu,
– Vết mổ nhỏ nên có thể tự lành mà không cần khâu, bệnh nhân vì thế mà hồi phục nhanh,
– Tỷ lệ thành công cực kỳ cao,
– Xuất viện trong ngày,
– Ngoài đục thủy tinh thể, Phaco còn có thể xử lý được 3 tật khúc xạ: Cận, viễn, loạn.
2. Thực hiện phẫu thuật Phaco
2.1. Chẩn đoán
Trong một số trường hợp đặc biệt, ví dụ như: Các mảng đục thủy tinh thể quá dày đặc,… bác sĩ có thể sẽ cân nhắc áp dụng phẫu thuật ngoài bao theo phương pháp cũ thay vì phẫu thuật Phaco. Chính vì vậy, trước khi phẫu thuật, việc thăm khám tổng quát để xác định chính xác mức độ đục thủy tinh thể và phương pháp phẫu thuật phù hợp là rất cần thiết.
Các chẩn đoán liên quan đến bệnh lý sẽ được đưa ra sau: Đo thị lực dưới ánh sáng cường độ cao và thấp, dùng kính hiển vi kiểm tra cấu trúc mắt và độ giãn của đồng tử, đo áp lực nội nhãn, soi đáy mắt, siêu âm A-scan,…
Bệnh nhân cần liệt kê tất cả các loại thuốc đang sử dụng đồng thời phải kiểm tra sức khỏe toàn diện (Xquang ngực thẳng, xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu,…) để chuyên gia nhãn khoa kiểm soát được các tác nhân có thể ảnh hưởng đến quá trình phẫu thuật, dự đoán kết quả và thiết lập kế hoạch hạn chế các nguy cơ biến chứng.
2.2. Các bước phẫu thuật Phaco
Các bước phẫu thuật Phaco bao gồm:
Bước 1: Thăm khám và đánh giá trước phẫu thuật, bao gồm: Đo thị lực, khám lâm sàng mắt, siêu âm mắt, chụp đáy mắt, đo nhãn áp, bơm rửa lệ đạo và khám chuyên khoa nội.
Bước 2: Xét nghiệm huyết học, sinh hóa máu, sinh hóa nước tiểu, miễn dịch và thăm dò chức năng trước phẫu thuật.
Bước 3: Gây tê tại chỗ bằng phương pháp nhỏ gây tê, giúp bệnh nhân không đau đớn trong quá trình phẫu thuật.
Bước 4: Rạch một đường nhỏ khoảng 2,2-3mm trên giác mạc.
Rạch một đường nhỏ khoảng 2,2-3mm trên giác mạc
Bước 5: Tách lớp màng trước thủy tinh thể tại vị trí giữa giác mạc và thủy tinh thể.
Bước 6: Tán nhuyễn và hút bỏ thể thủy tinh bằng Phaco tip. Ở bước này, chuyên gia nhãn khoa thực hiện tách thủy tinh thể. Thủy tinh thể bao gồm nhiều tế bào thể thủy tinh dạng sợi, nên sau khi tách rời, có thể dễ dàng bị phá vỡ bởi sóng siêu âm cao tần. Kết thúc bước này, chuyên gia nhãn khoa sẽ hút thủy tinh thể đã bị tán nhuyễn ra.
Bước 7: Loại bỏ phần vỏ còn lại của thủy tinh thể.
Bước 8: Ghép thủy tinh thể nhân tạo.
Bước 9: Khử trùng.
2.3. Theo dõi hậu phẫu
Sau phẫu thuật, bệnh nhân chỉ cần lưu viện 4 giờ để theo dõi. Hầu hết các ca phẫu thuật thủy tinh thể bằng Phaco đều kết thúc an toàn. Tuy nhiên, cũng tồn tại một số ít trường hợp gặp phải những triệu chứng bất thường như: Buồn ngủ, đau từ nhẹ đến nặng, buồn nôn, nôn mửa, khó chịu,… Nếu gặp chúng, bệnh nhân phải thông báo bác sĩ phẫu thuật ngay.
Ngoài ra, trong quá trình hồi phục, bệnh nhân cũng có thể gặp một số vấn đề sau:
– Xuất hiện các đốm đen: Tình trạng này thường sẽ biến mất sau vài tuần
– Chảy dịch và ngứa: Nếu gặp hiện tượng này, bệnh nhân hãy dùng một miếng vải ẩm, ấm, mềm, sạch (tuyệt đối không dùng tay) để lau dịch.
– Đau mắt, nhạy cảm với ánh sáng, sụp mí, thâm mắt: Thường sẽ tự khỏi
Để đạt được kết quả phẫu thuật tốt, bệnh nhân cần: Tái khám và sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ và đeo kính bảo vệ mắt 24/24 giờ.
Phía trên là các bước phẫu thuật Phaco và một số thông tin hữu ích khác về phương pháp phẫu thuật đục thủy tinh thể này. Liên hệ Thu Cúc TCI để được giải đáp chi tiết nếu còn thắc mắc bạn nhé!
