Thoát vị bẹn là một bệnh lý thường gặp ở nam giới và không phân biệt tuổi tác, ngay cả trẻ sơ sinh cũng rất dễ mắc phải căn bệnh này. Vậy thoát vị bẹn là thế nào, nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị cụ thể ra sao? Bài viết sau sẽ gửi đến bạn tất tần tật những thông tin cần biết về căn bệnh này.
Menu xem nhanh:
Thoát vị bẹn là thế nào?
Thoát vị là gì?
Thoát vị là hiện tượng các tạng bên trong ổ phúc mạc bị trồi ra, đi ra khỏi vị trí ban đầu trong một túi thừa phúc mạc gọi là “túi thoát vị”. Túi thoát vị này được hình thành trong quá trình các tạng bị đẩy qua các chỗ hở hoặc qua các điểm yếu tự nhiên của thành bụng.
Thoát vị bẹn là thế nào?
Thoát vị bẹn được hiểu là tình trạng một tạng trong ổ bụng không ở tại vị trí vốn có của nó mà chui vào lỗ bẹn để xuống bìu và tạo thành túi thoát vị. Đây là loại thoát vị phổ biến nhất trong thoát vị thành bụng.
Theo số liệu thống kê, khoảng 5% dân số thế giới bị thoát vị, trong đó có đến 80% là thoát vị bẹn. Tỉ lệ mắc thoát vị bẹn ở nam giới cao gấp 7-8 lần so với nữ giới, nguyên nhân là do vùng bẹn của nam giới có dây thừng tinh chạy qua nên thành bụng khá yếu.
Thoát vị bẹn là loại thoát vị phổ biến nhất trong thoát vị thành bụng
Nguyên nhân của thoát vị bẹn
Thoát vị bẹn có thể xuất phát từ những nguyên nhân sau:
Do bẩm sinh
Trong thời kỳ phôi thai, khi tinh hoàn di chuyển xuống bìu sẽ kéo theo nếp phúc mạc tạo thành ống phúc tinh mạc. Ống phúc tinh mạc này thường tạo thành túi thoát vị gián tiếp có sẵn.
Tuy nhiên, theo kết quả nghiên cứu, không phải tất cả ống phúc tinh mạc đều gây ra thoát vị. Có khoảng 20% người có ống phúc tinh mạc thông thường nhưng không hề mắc phải thoát vị trong suốt cuộc đời.
Thoát vị bẹn do mắc phải
Những người có cơ thành bụng bị suy yếu thường mắc phải thoát vị bẹn trực tiếp. Theo tuổi tác, khi bạn già đi thì thành bụng cũng có xu hướng yếu dần.
Thoát vị bẹn cũng có thể xảy ra khi bạn mắc phải một số bệnh có tác động làm giảm collagen trong mô (như hội chứng Ehler Danlos), bị suy dinh dưỡng hoặc béo phì, có vết mổ hoặc thương tích vùng bẹn,…
Do các yếu tố thuận lợi
Yếu tố thuận lợi là sự tăng áp lực trong ổ bụng liên tục hoặc không liên tục trong suốt một thời gian dài. Các yếu tố thuận lợi có thể gây ra thoát bị bẹn bao gồm:
- Táo bón kinh niên vô căn hoặc do u đại tràng
- Tiểu khó do bướu lành tiền liệt tuyến, hẹp niệu đạo
- Ho kéo dài do viêm phế quản mạnCó thai, cổ chướng, khối u lớn trong bụng
Phân loại thoát vị bẹn
Hiện nay, có rất nhiều cách để phân loại thoát vị bẹn, mỗi cách phân loại có một ý nghĩa nhất định.
Theo nguyên nhân
- Do bẩm sinh
- Do mắc phải
- Do các yếu tố thuận lợi
Theo giải phẫu
- Thoát vị chéo ngoài
- Thoát vị trực tiếp
- Thoát vị chéo trong
Theo mức độ
- Thoát vị chỏm: Khối thoát vị nằm ở lỗ bẹn sâu
- Thoát vị kẽ: Khối thoát vị nằm ở trong ống bẹn
- Thoát vị bẹn mu: Khối thoát vị ở gốc dương vật
- Thoát vị thừng tinh: Khối thoát vị ở gốc bìu
- Thoát vị bẹn bìu: Khối thoát vị xuống tới bìu
Triệu chứng của thoát vị bẹn là thế nào?
Thoát vị bẹn có thể được phát hiện thông qua những triệu chứng khác nhau:
- Có cảm giác đau, căng tức vùng bẹn bìu
- Xuất hiện khối phồng ở vùng bẹn bìu
- Khối phồng nằm trên nếp lằn bẹn, chạy dọc theo chiều của ống bẹn từ trước ra sau và từ trên xuống dưới, từ ngoài vào trong
- Khối phồng có ở một hoặc cả hai bên háng, khi người bệnh nằm xuống khối phòng có thể biến mất tạm thời
- Bìu có dấu hiệu giãn lớn
- Các cơ quanh vùng xương chậu yếu, có cảm giác phải chịu áp lực không rõ từ đâu
- Khi khiêng vác vật nặng, tập thể dục, làm động tác vặn mình sẽ có cảm giác đau nhói ở vùng bẹn
Thoát vị bẹn khiến người bệnh phải chịu nhiều đau đớn
Điều trị thoát vị bẹn
Chẩn đoán thoát vị bẹn
Sau khi phát hiện các dấu hiệu của thoát vị bẹn, bạn nên đến bệnh viện hoặc các cơ sở y tế để được các bác sĩ có chuyên môn thăm khám và kiểm tra xem bạn có thực sự mắc bệnh hay không, cũng như nắm được chính xác tình trạng bệnh.
Các chẩn đoán của bác sĩ thường được đưa ra dựa trên:
- Mô tả về triệu chứng của người bệnh
- Trực tiếp kiểm tra khối thoát vị khi người bệnh đứng thẳng hoặc ho
- Thực hiện một số xét nghiệm, kiểm tra cần thiết như siêu âm, nội soi ổ bụng, chụp CT hoặc MRI
Cách điều trị thoát vị bẹn
Có hai phương pháp điều trị thoát vị bẹn vẫn được áp dụng tới hiện tại.
Đeo băng
Phương pháp này sử dụng dải đeo túi thoát vị, băng đeo hoặc quần chật để tạm thời ngăn chặn không cho tạng sa xuống thêm, giúp ống phúc tinh mạc được bịt lại, khi cơ phát triển cân đối lại thì bệnh có thể được chữa khỏi.
Điều trị thoát vị bẹn bằng cách đeo băng thường dùng cho bệnh nhân dưới 6 tuổi, bệnh nhân cao tuổi có bệnh lý kết hợp hoặc bệnh nhân vẫn còn viêm nhiễm vùng thoát vị.
Tuy nhiên, cách điều trị này đem lại kết quả thiếu chắc chắn, tỉ lệ khỏi còn thấp nên không được khuyến khích nhiều.
Phẫu thuật
So với phương pháp đeo băng, điều trị thoát vị bẹn thông qua can thiệp ngoại khoa (phẫu thuật) được ưu tiên sử dụng hơn.
Phẫu thuật thoát vị bẹn nhằm mục đích tìm khâu cổ túi, cắt túi thoát vị một cách triệt để nhất và tái tạo lại thành bụng vững chắc hơn cho cơ thể.
Phẫu thuật thoát vị bẹn nên được thực hiện càng sớm càng tốt, thậm chí ở cả đối tượng trẻ em. Người bệnh có thể lựa chọn mổ truyền thống (mổ mở) hoặc mổ nội soi, trong đó phương pháp mổ nội soi có ưu thế và được lựa chọn nhiều hơn bởi thời gian phục hồi nhanh, người bệnh ít có cảm giác đau hậu phẫu và tính thẩm mỹ của vết mổ rất cao.
Điều trị thoát vị bẹn bằng cách phẫu thuật có tỷ lệ tái phát rất thấp, giúp người bệnh tránh được những biến chứng nguy hiểm như tắc ống dẫn tinh hoặc teo tinh hoàn.
Phẫu thuật là phương pháp được ưu tiên sử dụng để điều trị triệt để thoát vị bẹn
Bệnh thoát vị bẹn nếu không được phát hiện sớm và chữa trị kịp thời có thể dễ dàng ảnh hưởng đến sức khỏe, sinh hoạt và cuộc sống của người bệnh. Vì lẽ đó, dù ở bất cứ độ tuổi nào, bạn nên đi khám càng sớm càng tốt khi nghi ngờ mình có dấu hiệu mắc thoát vị bẹn. Dựa vào tình trạng bệnh, các bác sĩ sẽ đưa ra lời khuyên và xây dựng phác đồ điều trị thích hợp nhất cho bạn.
