Siêu âm cổ có phát hiện ung thư vòm họng không?

Siêu âm cổ có phát hiện ung thư vòm họng là câu hỏi được nhiều người quan tâm khi xuất hiện hạch cổ hoặc các triệu chứng tai – mũi – họng kéo dài. Siêu âm là phương pháp thăm dò đơn giản, dễ thực hiện, giúp phát hiện những dấu hiệu bất thường ban đầu. Tuy nhiên, để hiểu rõ vai trò và giới hạn của phương pháp này, người bệnh cần nắm thêm thông tin chính xác từ góc nhìn y khoa.

1. Vai trò của siêu âm trong đánh giá và phát hiện ung thư vòm họng

Siêu âm cổ là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh phổ biến, an toàn và là một trong những cách phát hiện ung thư vòm họng đóng vai trò quan trọng trong quy trình sàng lọc, chẩn đoán ung thư vòm họng.

Phương pháp này giúp phát hiện hạch cổ di căn sớm, ngay cả khi chưa sờ thấy được, đồng thời cung cấp thông tin về kích thước, hình dạng, cấu trúc và mạch máu của hạch, hỗ trợ xác định giai đoạn bệnh. Siêu âm cũng hướng dẫn chọc hút tế bào (FNA) hoặc sinh thiết lõi chính xác, nâng cao độ tin cậy của chẩn đoán. Ngoài ra, mặc dù bị hạn chế bởi vị trí sâu của vòm họng, siêu âm còn giúp đánh giá mức độ xâm lấn của khối u vào các cấu trúc lân cận như mô mềm hay mạch máu lớn.

2. Siêu âm cổ có phát hiện ung thư vòm họng không hay cần kết hợp với các phương pháp chẩn đoán khác?

ung thư vòm họng phát hiện như thế nào và chỉ siêu âm có phát hiện ung thư vòm họng không là câu hỏi nhiều người quan tâm. Thực tế, siêu âm cổ có thể hỗ trợ phát hiện các dấu hiệu nghi ngờ ung thư vòm họng nhờ độ nhạy khá cao. Tuy nhiên, độ chính xác của siêu âm vẫn thấp hơn so với MRI, nên thường chỉ đóng vai trò hỗ trợ. Để chẩn đoán chính xác và đánh giá đúng giai đoạn bệnh, bác sĩ cần kết hợp siêu âm với các phương pháp chẩn đoán chuyên sâu khác, thay vì chỉ dựa vào siêu âm đơn thuần.

Do đó, siêu âm cổ có phát hiện ung thư vòm họng thì kết quả siêu âm chỉ có giá trị gợi ý, giúp bác sĩ nhận biết khối u hoặc hạch có khả năng lành tính hay ác tính, nhưng chưa thể khẳng định ung thư vòm họng. Để chẩn đoán chính xác, cần kết hợp thêm các phương pháp chuyên sâu sau:

Xét nghiệm máu không phát hiện trực tiếp ung thư vòm họng, nhưng giúp đánh giá tình trạng sức khỏe chung và phát hiện dấu hiệu nhiễm trùng, thường được thực hiện trước điều trị.
Nội soi cho phép bác sĩ quan sát trực tiếp vòm họng, hầu họng và thanh quản để phát hiện tổn thương bất thường.
Chụp MRI giúp đánh giá mô mềm vùng đầu cổ rõ hơn, từ đó phân biệt khối u ung thư, khối u lành tính hay sưng viêm.
Chụp CT cho hình ảnh chi tiết về kích thước, vị trí khối u và tình trạng hạch, đồng thời đánh giá mức độ lan rộng, đặc biệt ở nền sọ.
Chụp PET được dùng để kiểm tra ung thư đã di căn sang cơ quan hoặc hạch khác hay chưa.
X-quang ngực giúp loại trừ khả năng ung thư lan đến phổi.
Quan trọng nhất là sinh thiết, tức lấy mẫu mô nghi ngờ để xét nghiệm xác định có tế bào ung thư hay không.
Xét nghiệm kháng thể EBV cũng thường được chỉ định để hỗ trợ chẩn đoán và theo dõi hiệu quả điều trị.

3. Ai sẽ có chỉ định siêu âm để phát hiện ung thư vòm họng?

Bác sĩ thường chỉ định siêu âm cổ khi bệnh nhân có dấu hiệu nghi ngờ ung thư vòm họng hoặc thuộc nhóm nguy cơ cao, bao gồm:

Xuất hiện hạch ở cổ (dấu hiệu phổ biến nhất): Có khối u, cục hoặc hạch sưng dai dẳng ở cổ, thường ở góc hàm hoặc dưới cằm. Hạch cứng, không đau và không giảm kích thước sau khi điều trị viêm thông thường.
Có triệu chứng tai – mũi – họng kéo dài: Nghẹt mũi một bên lâu ngày, kèm chảy máu mũi hoặc dịch nhầy có máu. Ù tai hoặc giảm thính lực một bên không rõ nguyên nhân do khối u chèn vào vòi Eustache.
Đau đầu âm ỉ kéo dài ở một bên, thay đổi giọng nói hoặc khó nuốt.
Đau mặt, tê bì hoặc liệt cơ mặt có thể xảy ra khi khối u chèn ép dây thần kinh.
Giảm cân nhanh mà không rõ nguyên nhân cũng là dấu hiệu cảnh báo thường gặp ở các bệnh lý ác tính.
Tầm soát định kỳ: Người có tiền sử gia đình mắc ung thư vòm họng. Người có lối sống không lành mạnh (hút thuốc, uống rượu) hoặc từng tiếp xúc môi trường độc hại. Khi được chỉ định trong gói tầm soát ung thư đầu và cổ tổng quát.

Tóm lại, chưa thể đưa ra kết luận chắc chắn siêu âm cổ có phát hiện ung thư vòm họng không? Phương pháp này chỉ giúp phát hiện hạch bất thường hoặc khối nghi ngờ, mang tính gợi ý ban đầu chứ chưa đủ để chẩn đoán ung thư vòm họng. Để xác định chính xác bệnh, người bệnh cần kết hợp thêm các phương pháp chuyên sâu theo chỉ định của bác sĩ. Việc thăm khám sớm và chẩn đoán đúng sẽ giúp nâng cao hiệu quả điều trị và cải thiện tiên lượng bệnh.

Nguồn tài liệu tham khảo: AIH, Cancerresearchuk, Clevelandclinic, JAC, Americanoncology