Nhiễm HP: Tìm hiểu nguyên nhân, mức nguy hiểm và cách chữa
Trong các bệnh lý liên quan đến dạ dày – tá tràng, cụm từ “nhiễm HP” thường xuyên được nhắc đến. Đây là tình trạng khá phổ biến, có thể gặp ở cả trẻ em lẫn người lớn. Vậy nhiễm HP là bệnh gì, nguyên nhân do đâu, có lây không và có cần điều trị không? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vi khuẩn HP và những ảnh hưởng của nó đối với sức khỏe.
1. Nhiễm HP là gì?
Trước tiên, cần giải đáp thắc mắc: nhiễm HP là gì hay nhiễm HP là bệnh gì? HP (Helicobacter pylori) là một loại vi khuẩn sống trong lớp nhầy bao phủ niêm mạc dạ dày. Chúng có khả năng tiết ra men urease để trung hòa axit dạ dày, từ đó tồn tại và phát triển. Khi cơ thể có HP xâm nhập, vi khuẩn này có thể gây viêm loét, tổn thương niêm mạc dạ dày, thậm chí làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày nếu không được kiểm soát.
Không phải tất cả người bị nhiễm vi khuẩn HP đều có triệu chứng, nhưng đây là yếu tố nguy cơ hàng đầu dẫn đến bệnh lý dạ dày – tá tràng.
2. Nguyên nhân của tình trạng nhiễm vi khuẩn HP
2.1. Nguyên nhân chủ yếu gây nhiễm HP dạ dày
HP lây lan chủ yếu qua đường miệng và tiêu hóa. Các nguyên nhân nhiễm HP dạ dày phổ biến gồm:
Ăn uống chung bát đũa, thìa muỗng, các vật dụng tiếp xúc đường miệng với người mang vi khuẩn HP.
Dùng chung bàn chải đánh răng, cốc uống nước hoặc vật dụng cá nhân với người bệnh.
Thói quen ăn uống không vệ sinh: thực phẩm chế biến chưa chín kỹ, nước chưa được đun sôi. Trong khi nguồn nước đó có chứa vi khuẩn
Lây truyền trong gia đình: người lớn có HP có thể lây cho trẻ nhỏ qua tiếp xúc gần như hôn, nhai mớm thức ăn….
2.2. Các yếu tố nguy cơ khác có thể khiến cơ thể vị HP tấn công
Vệ sinh cá nhân và môi trường kém.
Sống trong khu vực đông dân cư, điều kiện sinh hoạt chật chội.
Trẻ em có nguy cơ cao hơn do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện.
3. Vi khuẩn HP có dễ lây từ người sang người không?
Một trong những câu hỏi thường gặp là vi khuẩn này có lây không. Câu trả lời là CÓ. Vi khuẩn HP có thể lây truyền qua các cách sau:
Đường miệng – miệng: hôn, dùng chung thìa, đũa.
Đường phân – miệng: do nguồn nước, thực phẩm bị ô nhiễm.
Đường dạ dày – miệng: tiếp xúc với chất nôn, dịch dạ dày của người bệnh.
Chính vì vậy, phòng ngừa lây nhiễm HP đòi hỏi sự cẩn thận trong ăn uống và giữ gìn vệ sinh.
4. Người bị nhiễm HP dạ dày có biểu hiện gì?
Không phải ai người bị nhiễm HP dạ dày cũng có triệu chứng rõ rệt. Tuy nhiên, một số biểu hiện thường gặp gồm:
Đau âm ỉ hoặc bỏng rát vùng thượng vị, đặc biệt khi đói hoặc sau bữa ăn.
Ợ hơi, ợ chua, đầy bụng, khó tiêu.
Buồn nôn, nôn, chán ăn, sụt cân.
Trường hợp nặng có thể đi ngoài phân đen hoặc nôn ra máu do loét chảy máu.
Nếu có những dấu hiệu này, người bệnh nên đi kiểm tra bằng xét nghiệm hoặc nội soi để chẩn đoán chính xác.
5. Bạn có biết căn bệnh này nguy hiểm đến đâu?
Một vấn đề được nhiều người quan tâm là nhiễm HP dạ dày có nguy hiểm không. Trên thực tế, mức độ nguy hiểm phụ thuộc vào cơ địa từng người, mật độ vi khuẩn và chế độ sinh hoạt.
Các biến chứng có thể gặp nếu HP tồn tại lâu dài gồm có bệnh viêm loét dạ dày – tá tràng: do HP phá hủy lớp nhầy bảo vệ niêm mạc. Nguy hiểm không kém là tình trạng xuất huyết tiêu hóa, đặc biệt khi ổ loét gây chảy máu. Đáng lo ngại hơn là thủng dạ dày: biến chứng cấp tính, nguy hiểm tính mạng. Nhưng nguy hiểm nhất phải kể đến bệnh ung thư dạ dày: HP được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếp vào nhóm tác nhân gây ung thư loại I.
Như vậy, nhiễm HP dạ dày hoàn toàn có thể nguy hiểm nếu không được điều trị, theo dõi kịp thời.
6. Cơ thể bị nhiễm HP có cần điều trị không?
Không phải trường hợp nào có HP trong cơ thể cũng cần uống thuốc. Quyết định cần điều trị hay không sẽ phụ thuộc vào một số vấn đề như:
Có triệu chứng viêm loét dạ dày – tá tràng hay không.
Có tiền sử gia đình ung thư dạ dày không.
Có nguy cơ biến chứng cao (người lớn tuổi, bệnh nền).
Trẻ em có HP nhưng không triệu chứng thường chưa cần điều trị ngay, trừ khi có viêm loét.
Nếu cần, bác sĩ thường chỉ định phác đồ tiệt trừ HP bằng kết hợp 2–3 loại kháng sinh cùng thuốc giảm tiết axit trong 10–14 ngày. Việc tuân thủ phác đồ là yếu tố quyết định hiệu quả.
7. Biện pháp phòng ngừa lây nhiễm vi khuẩn này
Để hạn chế nguy cơ lây nhiễm, mỗi người cần lưu ý ăn chín uống sôi, không dùng chung dụng cụ ăn uống. Rửa tay sạch sẽ trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Với trẻ nhỏ, không nhai mớm thức ăn cho trẻ. Quan trọng không kém, cần khám và điều trị đồng thời cho các thành viên trong gia đình nếu có nhiều người nhiễm HP.
Tóm lại, nhiễm HP là tình trạng nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori tại dạ dày, là nguyên nhân chính gây viêm loét và làm tăng nguy cơ ung thư. Bệnh có thể lây qua đường ăn uống và tiếp xúc gần. Mặc dù không phải ai mang vi khuẩn cũng biểu hiện triệu chứng, nhưng nếu để kéo dài, HP có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
Vì vậy, khi có dấu hiệu bất thường hoặc đã được chẩn đoán người bị nhiễm HP dạ dày, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ để biết nhiễm HP có cần điều trị không. Đồng thời, xây dựng thói quen ăn uống hợp vệ sinh và phòng tránh lây nhiễm sẽ giúp bảo vệ sức khỏe dạ dày lâu dài.
