Đại tràng bị chảy máu: Cảnh báo tình trạng nguy hiểm không thể chủ quan

Đại tràng bị chảy máu là dấu hiệu của một tình trạng viêm loét nghiêm trọng trong hệ tiêu hóa, có thể gây ra hàng loạt biến chứng nguy hiểm như phình giãn đại tràng, thủng ruột và thậm chí là ung thư. Dù không phổ biến như một số bệnh lý tiêu hóa khác, nhưng nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời, người bệnh có thaể đối mặt với nhiều hậu quả nặng nề ảnh hưởng đến chất lượng sống và sức khỏe lâu dài.

1. Đại tràng bị chảy máu là gì?

Tình trạng đại tràng bị chảy máu, trong y học thường gọi là viêm đại tràng xuất huyết, là một bệnh lý mạn tính có liên quan đến cơ chế tự miễn trong cơ thể. Bệnh hình thành khi lớp niêm mạc và dưới niêm mạc của đại tràng bị viêm loét dẫn tới hiện tượng xuất huyết. Các tổn thương thường tập trung nhiều nhất ở vùng trực tràng và lan dần theo chiều dài đại tràng, mức độ tổn thương có thể tăng dần nếu bệnh kéo dài.

Theo các thống kê y tế, bệnh thường gặp nhất ở độ tuổi từ 15 đến 40, tỷ lệ mắc mới mỗi năm có xu hướng gia tăng. Mặc dù nguyên nhân chính xác của tình trạng này chưa được xác định rõ ràng, nhưng các yếu tố như di truyền, nhiễm khuẩn đường ruột, rối loạn miễn dịch hoặc ảnh hưởng từ môi trường sống và tâm lý được cho là có liên quan mật thiết đến sự khởi phát bệnh.

2. Biến chứng nguy hiểm khi đại tràng bị chảy máu

2.1. Nguy cơ phình giãn đại tràng

Khi đại tràng bị tổn thương diện rộng và không được điều trị hiệu quả, tình trạng viêm nhiễm kéo dài có thể khiến nhu động ruột suy yếu nghiêm trọng. Phân không được đẩy ra ngoài đúng cách tích tụ lại sẽ làm cho thành ruột giãn rộng bất thường. Đây là một trong những biến chứng nghiêm trọng nhất vì có thể dẫn đến thủng đại tràng nếu không được kiểm soát kịp thời.

2.2. Tình trạng chảy máu ồ ạt

Một trong những dấu hiệu điển hình của viêm đại tràng xuất huyết là chảy máu từ niêm mạc đại tràng. Tuy nhiên, trong một số đợt cấp, tình trạng chảy máu có thể trở nên ồ ạt, khiến người bệnh đi ngoài ra máu đỏ tươi kèm mệt mỏi, choáng váng hoặc hoa mắt. Nếu không được can thiệp, bệnh nhân có thể bị mất máu nghiêm trọng dẫn tới đe dọa tính mạng.

2.3. Biến chứng thủng đại tràng

Khi vết loét tại đại tràng ngày càng sâu và lan rộng, nguy cơ thủng thành đại tràng hoàn toàn có thể xảy ra. Triệu chứng điển hình trong trường hợp này là cơn đau bụng dữ dội như bị dao đâm, kèm theo biểu hiện tụt huyết áp, toát mồ hôi lạnh, người xanh xao và suy kiệt nhanh chóng. Đây là tình huống cấp cứu nội – ngoại khoa khẩn cấp, cần được đưa đến bệnh viện ngay lập tức.

2.4. Đại tràng chảy máu lâu ngày có thể dẫn đến ung thư

Một trong những hậu quả nghiêm trọng nhất của viêm đại tràng xuất huyết là khả năng ung thư hóa theo thời gian. Nhiều nghiên cứu cho thấy tỷ lệ người mắc ung thư đại trực tràng tăng dần nếu tình trạng viêm loét kéo dài trên 10 năm. Việc tầm soát định kỳ là cách duy nhất để kịp thời phát hiện và xử lý sớm những thay đổi tiền ung thư. Nếu không, khi ung thư đã di căn, cơ hội điều trị sẽ giảm đi rất nhiều.

3. Dấu hiệu nhận biết khi đại tràng bị chảy máu

3.1. Cơn đau bụng xuất hiện thường xuyên

Người bệnh có thể cảm thấy đau âm ỉ hoặc từng cơn dữ dội, chủ yếu ở vùng bụng dưới hoặc hố chậu. Những cơn đau thường khiến người bệnh buộc phải đi ngoài ngay lập tức. Trong nhiều trường hợp, đau kèm theo cảm giác mót rặn, đi tiêu không hết phân và rất khó chịu sau mỗi lần đại tiện.

3.2. Rối loạn tính chất và tần suất đại tiện

Một trong những dấu hiệu thường thấy khi đại tràng bị chảy máu là thay đổi bất thường trong thói quen đi tiêu. Người bệnh có thể đi phân nhiều lần trong ngày, phân nát hoặc lỏng, lẫn máu tươi, có mùi hôi tanh và thường không thành khuôn. Tình trạng này có thể kéo dài liên tục, ảnh hưởng đáng kể đến sinh hoạt và sức khỏe chung.

3.3. Sốt khi bệnh tiến triển nặng

Dù không phổ biến, nhưng sốt có thể xuất hiện khi viêm lan rộng hoặc có dấu hiệu bội nhiễm. Cơn sốt thường đi kèm với các biểu hiện khác như mệt mỏi, sụt cân, chán ăn, rối loạn tiêu hóa nghiêm trọng.

3.4. Biểu hiện ở ngoài đường tiêu hóa

Khi đại tràng bị viêm xuất huyết kéo dài, người bệnh còn có thể gặp phải một số triệu chứng ngoài tiêu hóa. Ví dụ, có thể xuất hiện tình trạng đau khớp, viêm màng bồ đào khiến mắt đỏ và đau, thậm chí có thể bị viêm xơ đường mật – một biến chứng nặng nề có liên quan mật thiết đến các bệnh viêm ruột mạn tính.

3.5. Triệu chứng toàn thân kèm theo

Ở giai đoạn bệnh đã gây ảnh hưởng rõ rệt đến thể trạng, người bệnh có thể bị thiếu máu, chán ăn, suy nhược, giảm cân nhanh chóng. Một số trường hợp xuất hiện phù nề do suy dinh dưỡng kéo dài. Đây đều là những dấu hiệu cảnh báo bệnh đã bước sang giai đoạn nghiêm trọng cần can thiệp y tế sớm.

4. Điều trị khi đại tràng bị chảy máu: Những điều cần biết

Việc điều trị tình trạng đại tràng bị chảy máu cần dựa trên mức độ tổn thương cũng như đáp ứng của từng bệnh nhân. Trong trường hợp phát hiện sớm, điều trị nội khoa bằng thuốc và theo dõi định kỳ có thể mang lại hiệu quả tốt. Tuy nhiên, người bệnh cần tuyệt đối tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý mua thuốc hay dùng lại đơn cũ vì điều này có thể làm bệnh tiến triển nặng hơn hoặc dẫn đến kháng thuốc.

Với các trường hợp chảy máu nặng, người bệnh có thể cần được truyền máu để bù lại lượng máu đã mất, đồng thời thực hiện các xét nghiệm, nội soi để đánh giá chính xác tổn thương. Chế độ ăn đóng vai trò hỗ trợ lớn trong quá trình điều trị. Bệnh nhân nên ăn thực phẩm mềm, dễ tiêu hóa, tránh xa các món ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng hoặc thực phẩm lên men.

Nếu tổn thương tại đại tràng đã trở nên nghiêm trọng và không còn đáp ứng điều trị nội khoa, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật để cắt bỏ phần ruột bị tổn thương. Đây là giải pháp cuối cùng giúp loại bỏ ổ viêm loét, ngăn ngừa biến chứng ung thư và cải thiện chất lượng sống về lâu dài.

5. Chủ động thăm khám chuyên khoa phát hiện tổn thương

Mặc dù không phải là bệnh nan y, nhưng đại tràng bị chảy máu lại là biểu hiện cảnh báo của nhiều bệnh lý tiềm ẩn nguy hiểm. Việc chủ động thăm khám chuyên khoa tiêu hóa và nội soi đại tràng sẽ giúp phát hiện sớm các tổn thương bất thường, từ đó can thiệp đúng lúc và hạn chế nguy cơ biến chứng.

Đại tràng bị chảy máu không nên bị xem nhẹ, đây là một tín hiệu bất thường có thể dẫn đến nhiều hệ lụy sức khỏe nghiêm trọng nếu không được chẩn đoán và điều trị sớm. Việc chủ động nội soi, theo dõi sức khỏe đường tiêu hóa định kỳ, tuân thủ đúng phác đồ điều trị và điều chỉnh lối sống lành mạnh sẽ là chìa khóa giúp người bệnh kiểm soát hiệu quả tình trạng này và sống khỏe mạnh lâu dài.