Các dấu hiệu của ung thư đại tràng điển hình nhất

Tỷ lệ mắc ung thư đại trực tràng ở người dưới 50 tuổi đang tăng nhanh trong vài thập kỷ gần đây. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chủ quan vì nghĩ rằng đây là “bệnh của người già”, dẫn đến bỏ qua các triệu chứng sớm. Nhận biết đúng các dấu hiệu của ung thư đại tràng giúp phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm, nâng cao cơ hội sống sót lên tới 90%.

1. Các dấu hiệu của ung thư đại tràng điển hình nhất

Các dấu hiệu mắc ung thư đại tràng khởi phát sớm

Ung thư đại tràng thường có những dấu hiệu điển hình mà người bệnh cần đặc biệt chú ý, giúp phân biệt với các vấn đề tiêu hóa thông thường. Theo nghiên cứu từ National Cancer Institute (NCI), các dấu hiệu của ung thư đại tràng điển hình thường xuất hiện từ 3 tháng đến 2 năm trước khi được chẩn đoán:

Đau bụng kéo dài: Cảm giác đau quặn, đầy hơi hoặc chướng bụng dai dẳng, không thuyên giảm sau khi ăn hay dùng thuốc tiêu hóa thông thường.
Chảy máu trực tràng: Xuất hiện máu đỏ tươi hoặc màu sẫm lẫn trong phân, khác với máu do trĩ hoặc nứt kẽ hậu môn vốn thường xuất hiện từng đợt, lượng ít và tự giảm.
Tiêu chảy kéo dài: Phân lỏng dai dẳng, khác biệt với rối loạn tiêu hóa cấp tính hay tiêu chảy do vi khuẩn, thường không tự khỏi mà tái phát liên tục.
Thiếu máu do thiếu sắt: Dấu hiệu thầm lặng, người bệnh cảm thấy mệt mỏi, da xanh xao, kiệt sức do mất máu rỉ rả từ khối u, đôi khi không nhìn thấy bằng mắt thường.

Chỉ cần xuất hiện một trong các dấu hiệu này, khả năng được chẩn đoán mắc ung thư đại trực tràng khởi phát sớm đã tăng gấp đôi. Đặc biệt, nếu có từ ba dấu hiệu trở lên, nguy cơ này tăng gấp 6 lần so với người bình thường (NCI, 2023).

2. Các triệu chứng khác và cách phân biệt với bệnh lý thông thường

Ngoài ra, còn một số triệu chứng bổ trợ giúp nhận diện ung thư đại tràng: Thay đổi thói quen đại tiện (xen kẽ tiêu chảy và táo bón), cảm giác đi ngoài chưa hết, phân nhỏ hoặc dẹt hơn bình thường, và sụt cân nhanh chóng dù không ăn kiêng.

Yếu tố quan trọng giúp phân biệt với các bệnh lý lành tính là tính dai dẳng và tái phát liên tục của các triệu chứng. Trong khi các vấn đề tiêu hóa thông thường thường cải thiện sau một thời gian ngắn hoặc dùng thuốc nội khoa, các dấu hiệu của ung thư đại tràng tiếp tục kéo dài và tăng dần mức độ.

Đặc biệt, những dấu hiệu này ở người trẻ tuổi có mối liên hệ chặt chẽ với nguy cơ ung thư hơn so với nhóm người lớn tuổi. Bác sĩ Yin Cao, Sc.D., of the Washington University School of Medicine in St. Louis khuyến cáo: Đối với những người trẻ tuổi, nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào trong số này, đừng chần chừ mà hãy đi khám.

3. Cần làm gì khi xuất hiện các dấu hiệu mắc ung thư đại tràng?

Khi cơ thể phát ra những tín hiệu cảnh báo trên, việc chần chừ có thể đánh mất cơ hội điều trị tốt nhất. Theo BSCKI. Phạm Đức Sơn – Trưởng Đơn vị Thăm dò chức năng – Nội soi tiêu hóa Bệnh viện Quốc tế Thu Cúc cho biết: “Nếu bạn gặp các triệu chứng như rối loạn đại tiện, đi ngoài sống phân, táo bón hoặc phân thất thường, đi ngoài ra máu, đau bụng dưới, hoặc có người trong gia đình (bố mẹ, anh chị em ruột) từng mắc ung thư đại tràng, bạn nên đi tầm soát bằng nội soi đại tràng để kiểm tra sớm”. Việc phát hiện sớm giúp giảm nhu cầu điều trị tích cực (như hóa trị, xạ trị nặng nề), từ đó bảo đảm chất lượng cuộc sống tốt hơn cho người bệnh.

Khi xuất hiện các triệu chứng cần chủ động tầm soát ung thư đại tràng

4. Độ tuổi nào cần thực hiện tầm soát ung thư đại tràng?

Việc nhận biết các dấu hiệu của ung thư đại tràng là bước quan trọng để phát hiện bệnh sớm. Tuy nhiên, để phòng ngừa hiệu quả, việc tầm soát định kỳ cũng rất cần thiết.

4.1. Đối với người có nguy cơ trung bình

Tầm soát ung thư đại tràng từ 45 tuổi đối với người có nguy cơ trung bình

Theo BSCKI. Phạm Đức Sơn, người có nguy cơ trung bình (không có tiền sử bệnh lý, không viêm ruột, không có yếu tố di truyền) nên bắt đầu tầm soát các dấu hiệu của ung thư đại tràng từ 45 tuổi:

Từ 45 – 75 tuổi: Duy trì tầm soát định kỳ (nội soi hoặc xét nghiệm phân).
Từ 76 – 85 tuổi: Quyết định tầm soát dựa trên sức khỏe tổng quát và thảo luận với bác sĩ.
Trên 85 tuổi: Không khuyến nghị tầm soát tiếp.

4.2. Đối với người có nguy cơ cao

Những người thuộc nhóm này cần tầm soát sớm hơn mốc 45 tuổi và tần suất dày hơn, bao gồm:

Người có tiền sử gia đình mắc ung thư: Có thể cần nội soi trước 45 tuổi tùy thuộc vào độ tuổi người thân mắc bệnh.
Người mắc bệnh viêm ruột: Nên nội soi bắt đầu khoảng 8 năm sau khi được chẩn đoán mắc viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn.
Người có tiền sử xạ trị vùng bụng/chậu: Bắt đầu tầm soát 10 năm sau khi xạ trị hoặc ở tuổi 35.
Người mang gen di truyền (Hội chứng Lynch/FAP): Cần tầm soát từ khi còn rất trẻ, có thể là tuổi thiếu niên.

Ung thư đại trực tràng có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm. Đừng đợi đến khi xuất hiện đầy đủ các dấu hiệu của ung thư đại tràng thì mới đi khám. Bạn hãy lắng nghe cơ thể, chú ý đến những thay đổi nhỏ nhất như đau bụng âm ỉ, thay đổi phân hay chảy máu trực tràng và chủ động tầm soát đúng độ tuổi để bảo vệ sức khỏe của chính mình.

Nguồn tài liệu tham khảo: Mountelizabeth, Cancer, Gentechlab