Bệnh trào ngược dạ dày có nguy hiểm không? Những điều cần biết

Trong những năm gần đây, bệnh trào ngược dạ dày đang ngày càng trở nên phổ biến trong cộng đồng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của hàng triệu người. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về mức độ nghiêm trọng của căn bệnh này. Rất nhiều người khi được chẩn đoán thường đặt câu hỏi: “Bệnh trào ngược dạ dày có nguy hiểm không?” Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng cho đến biến chứng có thể xảy ra nếu không được điều trị kịp thời.

1. Bệnh trào ngược dạ dày là gì?

Bệnh trào ngược dạ dày (tên đầy đủ là trào ngược dạ dày – thực quản, tiếng Anh: Gastroesophageal Reflux Disease – GERD) là tình trạng axit và dịch tiêu hóa trong dạ dày trào ngược lên thực quản. Hiện tượng này gây ra cảm giác nóng rát ở ngực (ợ nóng), ợ chua, đau họng, ho khan, thậm chí có thể gây viêm thực quản nếu kéo dài.

Nguyên nhân chính của trào ngược dạ dày thường liên quan đến sự suy yếu của cơ vòng thực quản dưới – van ngăn giữa dạ dày và thực quản. Khi cơ vòng này không đóng kín, dịch vị dạ dày có thể trào lên trên, gây ra các triệu chứng khó chịu.

2. Nguyên nhân gây trào ngược dạ dày

Trào ngược dạ dày có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm:

Thói quen ăn uống không lành mạnh: Ăn quá no, ăn đêm, sử dụng nhiều thực phẩm cay, béo, chiên rán, uống cà phê, rượu, nước có gas…

Căng thẳng, stress kéo dài: Gây rối loạn nhu động dạ dày, làm chậm quá trình tiêu hóa.

Béo phì, thừa cân: Làm tăng áp lực lên ổ bụng và cơ vòng thực quản.

Mang thai: Thay đổi hormone và áp lực từ thai nhi làm tăng nguy cơ trào ngược.

Sử dụng thuốc không đúng cách: Một số loại thuốc như thuốc giảm đau NSAID, thuốc huyết áp… có thể ảnh hưởng đến hoạt động của cơ vòng thực quản.

3. Triệu chứng nhận biết bệnh trào ngược dạ dày

Một số biểu hiện phổ biến giúp bạn nhận biết sớm bệnh trào ngược dạ dày gồm:

Ợ nóng, ợ chua: Cảm giác nóng rát lan từ dạ dày lên cổ họng, thường xuất hiện sau khi ăn hoặc khi nằm.

Buồn nôn, nôn mửa: Do axit kích thích niêm mạc thực quản.

Khó nuốt, đau họng: Cảm giác vướng víu hoặc đau khi nuốt thức ăn.

Ho khan kéo dài, khàn tiếng: Thường bị nhầm lẫn với các bệnh đường hô hấp.

Đắng miệng, hôi miệng: Do axit dạ dày trào ngược thường xuyên.

Tuy nhiên, các triệu chứng này có thể dễ bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với các bệnh lý khác, khiến người bệnh chủ quan và không điều trị sớm.

4. Bệnh trào ngược dạ dày có nguy hiểm không?

Trào ngược dạ dày tuy không phải là bệnh cấp tính nguy hiểm tức thời như nhồi máu cơ tim hay đột quỵ, nhưng nếu để kéo dài và không điều trị đúng cách, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Dưới đây là những hậu quả nghiêm trọng có thể xảy ra:

4.1. Viêm thực quản

Axit dạ dày trào ngược thường xuyên sẽ làm tổn thương lớp niêm mạc thực quản, dẫn đến viêm thực quản. Nếu không điều trị, tình trạng viêm có thể trở nên mãn tính, gây đau đớn, khó nuốt, thậm chí chảy máu.

4.2. Hẹp thực quản

Viêm kéo dài có thể khiến thực quản hình thành các mô sẹo, gây hẹp thực quản. Điều này dẫn đến khó nuốt, nghẹn khi ăn, sút cân và suy dinh dưỡng.

4.3. Barrett thực quản

Đây là biến chứng nguy hiểm, xảy ra khi các tế bào lót trong thực quản bị thay đổi do tiếp xúc thường xuyên với axit dạ dày. Người mắc Barrett thực quản có nguy cơ cao hơn bình thường bị ung thư thực quản – một loại ung thư ác tính, tiên lượng kém nếu phát hiện muộn.

4.4. Ảnh hưởng đến hệ hô hấp

Axit trào ngược có thể đi vào khí quản, gây viêm họng, viêm phế quản mãn tính, hen suyễn, viêm thanh quản hoặc thậm chí viêm phổi. Những triệu chứng hô hấp kéo dài có thể làm suy giảm chất lượng cuộc sống nghiêm trọng.

4.5. Ảnh hưởng tâm lý và giấc ngủ

Người bị trào ngược thường xuyên bị mất ngủ, mệt mỏi, dễ cáu gắt, mất tập trung. Tình trạng này kéo dài có thể dẫn đến rối loạn lo âu, trầm cảm.

5. Thăm khám sớm là cần thiết trong các trường hợp sau

Nếu bạn gặp phải các triệu chứng sau, bạn nên đến cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám:

Ợ nóng kéo dài hơn 2 tuần và không cải thiện với thay đổi lối sống.

Khó nuốt, cảm giác vướng khi nuốt thức ăn.

Đau ngực không rõ nguyên nhân.

Sụt cân bất thường, ăn không ngon miệng.

Nôn ra máu hoặc phân đen (có thể do chảy máu tiêu hóa).

Việc chẩn đoán bệnh trào ngược dạ dày thường dựa trên lâm sàng, kết hợp với nội soi dạ dày, đo pH thực quản hoặc chụp X-quang.

6. Cách điều trị và phòng ngừa trào ngược dạ dày

6.1. Điều trị bằng thuốc

Thuốc kháng axit: Giúp trung hòa axit trong dạ dày.

Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Làm giảm tiết axit, thường được sử dụng trong điều trị dài hạn.

Thuốc tăng cường cơ vòng thực quản dưới: Giúp ngăn axit trào ngược.

Kháng sinh (nếu có vi khuẩn HP): Được sử dụng nếu bệnh nhân dương tính với vi khuẩn Helicobacter pylori.

6.2. Thay đổi lối sống

Ăn uống điều độ, tránh ăn no, không ăn khuya.

Tránh các thực phẩm dễ gây trào ngược như đồ chiên, cay, nước có gas, cà phê, rượu bia.

Không nằm ngay sau khi ăn, nên kê cao đầu khi ngủ.

Giảm cân nếu thừa cân.

Giảm stress, luyện tập thể dục nhẹ nhàng.

6.3. Phẫu thuật (trường hợp nặng)

Nếu điều trị nội khoa không hiệu quả, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật thắt cơ vòng thực quản dưới bằng nội soi. Phương pháp này có thể cải thiện đáng kể tình trạng bệnh, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro và chỉ định trong các trường hợp đặc biệt.

Như vậy, bệnh trào ngược dạ dày có thể nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị đúng cách. Mặc dù ban đầu chỉ gây ra các triệu chứng khó chịu nhẹ, nhưng nếu chủ quan, bệnh có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như viêm thực quản, hẹp thực quản, Barrett thực quản hay thậm chí là ung thư thực quản.

Do đó, người bệnh cần chủ động lắng nghe cơ thể, đi khám sớm khi có dấu hiệu bất thường, đồng thời duy trì lối sống lành mạnh để kiểm soát bệnh hiệu quả. Việc hiểu rõ về mức độ nguy hiểm của bệnh trào ngược dạ dày là bước đầu tiên giúp bạn bảo vệ sức khỏe tiêu hóa của chính mình và người thân.