Cách chăm sóc bệnh nhân sau phẫu thuật mũi xoang

Phẫu thuật được coi là phương pháp tối ưu để giải quyết các tình trạng viêm xoang mãn tính, nhưng sự thành công thực sự của ca mổ lại phụ thuộc rất lớn vào quá trình hậu phẫu. Theo các chuyên gia, niêm mạc mũi cần khoảng 6 đến 8 tuần để hồi phục hoàn toàn, đòi hỏi người bệnh phải có một chế độ vệ sinh và sinh hoạt đặc biệt khắt khe. Bài viết sau đây sẽ cung cấp lộ trình chăm sóc bệnh nhân sau phẫu thuật mũi xoang toàn diện giúp bạn sớm lấy lại hơi thở thông thoáng.

1. Tầm quan trọng của việc chăm sóc mũi sau khi phẫu thuật xoang

Nhiều người lầm tưởng rằng sau khi rời phòng mổ là bệnh đã khỏi hẳn, tuy nhiên đây mới chỉ là giai đoạn bắt đầu của quá trình tái tạo niêm mạc. Theo tài liệu từ Post-Surgery Instructions, việc chăm sóc mũi sau khi phẫu thuật xoang đúng cách đóng vai trò sống còn trong việc giữ cho hốc mũi sạch sẽ, giảm tình trạng đóng vảy cứng và ngăn ngừa nhiễm trùng.

Nếu thiếu đi sự chăm sóc y tế tại nhà, các “tế bào lông chuyển” trong mũi sẽ không thể hoạt động bình thường để đào thải dịch tiết, dẫn đến tình trạng ứ đọng chất nhầy và hình thành sẹo dính. Do đó, sự kiên nhẫn và tuân thủ các bước vệ sinh là điều kiện tiên quyết để đạt được hiệu quả điều trị lâu dài.

2. Lộ trình phục hồi và chăm sóc bệnh nhân sau phẫu thuật mũi xoangchăm sóc người bệnh tại nhà

Quá trình hồi phục không chỉ phụ thuộc vào thuốc mà còn nằm ở cách người bệnh duy trì các thói quen sinh hoạt khoa học mỗi ngày.

2.1. Kỹ thuật rửa mũi và vệ sinh chuyên sâu

Bước quan trọng nhất trong lộ trình hậu phẫu chính là rửa mũi bằng dung dịch nước muối sinh lý. Người bệnh nên bắt đầu rửa mũi từ sáng ngày hôm sau sau phẫu thuật với tần suất ít nhất 2-4 lần mỗi ngày. Việc rửa mũi đúng cách giúp làm mềm các màng vảy máu khô, hỗ trợ quá trình “dọn dẹp” hốc xoang diễn ra nhanh chóng hơn.

Bên cạnh đó, bệnh nhân có thể sử dụng thêm miếng bông thấm đặt nhẹ dưới mũi để hút các dịch tiết và máu loãng trong những ngày đầu. Nếu ca phẫu thuật có các vết rạch bên trong miệng hoặc dưới lông mày, cần đặc biệt lưu ý giữ khu vực này khô ráo và tránh các tác động trực tiếp khi vệ sinh cá nhân.

2.2.  Duy trì sự cân bằng giữa thời gian tĩnh dưỡng và hoạt động thể chất

Để hạn chế tối đa nguy cơ phù nề và nghẹt mũi, bệnh nhân cần đặc biệt lưu ý đến tư thế ngủ giúp giải phóng áp lực cho các mô mềm vùng mặt. Theo hướng dẫn từ Mid Kansas Ear, Nose and Throat Associates, bệnh nhân nên kê cao đầu bằng gối hoặc nằm trên ghế tựa trong ít nhất 3 ngày đầu để dịch tiết dễ dàng thoát ra ngoài và giúp vết sưng giảm nhanh hơn.

Về vận động, người bệnh cần nghỉ ngơi hoàn toàn tại nhà khoảng 1 tuần trước khi quay lại làm việc. Trong 2 tuần đầu, tuyệt đối tránh các hoạt động gắng sức, không nâng vật nặng (vượt quá 1 gallon sữa) để ngăn ngừa nguy cơ chảy máu do tăng áp lực vùng đầu.

2.3. Chế độ dinh dưỡng và kiểm soát cơn đau

Việc chăm sóc bệnh nhân sau mổ xoang về mặt ăn uống khá linh hoạt khi người bệnh có thể quay lại chế độ ăn bình thường ngay khi tình trạng đau họng cho phép. Tuy nhiên, cần tránh các thực phẩm quá cay hoặc nóng vì chúng có thể làm giãn mạch, gây tăng lưu lượng máu ở mũi và khiến dịch mũi chảy nhiều hơn.

Đối với việc kiểm soát cơn đau và áp lực vùng mặt, bệnh nhân nên ưu tiên sử dụng Acetaminophen (Tylenol). Các bác sĩ đặc biệt khuyến cáo không tự ý sử dụng Aspirin hay các loại thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như Ibuprofen nếu không có chỉ định, vì chúng có tác dụng phụ làm loãng máu, gây xuất huyết nghiêm trọng tại vết mổ.

3. Những lưu ý vàng khi chăm sóc bệnh nhân sau phẫu thuật mũi xoang

Để bảo vệ thành quả phẫu thuật, quá trình chăm sóc bệnh nhân sau phẫu thuật mũi xoang cần ghi nhớ các nguyên tắc bảo vệ nghiêm ngặt:

• Không xì mũi: Tuyệt đối không xì mũi trong ít nhất 10-14 ngày đầu để tránh gây áp lực làm rách vết thương hoặc chảy máu.
• Hắt hơi an toàn: Nếu cần hắt hơi, hãy mở miệng để áp suất thoát ra ngoài, tránh dồn áp lực trực tiếp lên vùng xoang vừa mổ.
• Tránh chất kích thích: Hút thuốc lá là tác nhân hàng đầu làm chậm quá trình liền niêm mạc và ảnh hưởng tiêu cực đến kết quả phẫu thuật.
• Bảo vệ mũi trước môi trường: Hạn chế tiếp xúc lâu với ánh nắng mặt trời và không đeo kính trực tiếp lên sống mũi (nếu có can thiệp xương mũi) trong những tuần đầu.

4. Nhận diện các dấu hiệu nguy hiểm cần thăm khám tức thì

Mặc dù phần lớn các ca phẫu thuật đều phục hồi thuận lợi, nhưng theo Post-Surgery Instructions, người bệnh cần liên hệ bác sĩ ngay nếu gặp các dấu hiệu sau:

• Chảy máu đỏ tươi liên tục và không có dấu hiệu thuyên giảm sau khi đã ép chặt cánh mũi 15 phút.
• Sốt cao trên 38,3°C (101°F) kéo dài hơn 12-48 giờ.
• Xuất hiện tình trạng sưng mắt hoặc thay đổi thị lực đột ngột.
• Đau đầu dữ dội, cứng cổ hoặc tiêu chảy nặng khi sử dụng kháng sinh.

Một ca phẫu thuật xoang thành công phần lớn nằm ở sự kiên trì trong việc chăm sóc hậu phẫu. Hãy tuân thủ nghiêm ngặt lịch trình rửa mũi và tái khám để sớm hồi phục sức khỏe và đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất.

Nguồn tham khảo: Mid Kansas Ear, Nose and Throat Associates, Post-Surgery Instructions