Các biện pháp điều trị viêm xoang cấp tính

Viêm xoang cấp tính không chỉ gây ra tình trạng nghẹt mũi, đau nhức vùng mặt dai dẳng mà còn ảnh hưởng đáng kể đến hiệu suất làm việc và sinh hoạt hàng ngày. Việc nắm vững kiến thức bệnh lý và áp dụng đúng các biện pháp điều trị viêm xoang cấp tính sẽ giúp người bệnh nhanh chóng đẩy lùi triệu chứng và ngăn chặn các biến chứng tiềm ẩn.

1. Viêm xoang cấp tính là gì và bệnh thường kéo dài bao lâu?

Viêm xoang cấp tính là tình trạng nhiễm trùng ngắn hạn tại các xoang cạnh mũi hoặc viêm niêm mạc lót trong mũi xoang. Khi phản ứng viêm xảy ra, sự lưu thông khí bị cản trở khiến dịch tiết ứ đọng, không thể thoát ra ngoài, từ đó gây ra áp lực lớn dẫn đến cảm giác sưng nề, đau nhức khu trú ở vùng trán, má hoặc quanh hốc mắt.

Một trong những thắc mắc phổ biến nhất của người bệnh là viêm xoang cấp tính kéo dài bao lâu thì khỏi. Liên quan đếnTrao đổi về vấn đề này, các chuyên gia tại Cleveland Clinic (Mỹ) cho biết diễn tiến của bệnh thường kéo dài từ 7 đến 10 ngày. Đa phần các trường hợp khởi phát do virus sẽ tự thuyên giảm trong khoảng thời gian này mà không cần can thiệp y tế phức tạp. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng tồn tại dai dẳng quá 10 ngày hoặc có xu hướng trầm trọng hơn, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo tình trạng nhiễm trùng do vi khuẩn và cần có phác đồ điều trị chuyên sâu hơn.

2. Các phương pháp điều trị viêm xoang cấp tính hiệu quả

Căn cứ vào nguyên nhân gây bệnh (do virus hay vi khuẩn), bác sĩ sẽ chỉ định phác đồ phù hợp nhằm kiểm soát triệu chứng và loại bỏ tác nhân gây viêm.

2.1. Dùng thuốc theo chỉ định trong phác đồ điều trị nội khoa

Sử dụng thuốc là giải pháp ưu tiên hàng đầu trong việc điều trị viêm xoang cấp tính. Theo tài liệu y khoa từ Mayo Clinic, việc dùng thuốc cần tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc an toàn sau:

Thuốc giảm đau, hạ sốt: Để xoa dịu cơn đau nhức vùng mặt, các loại thuốc không kê đơn như Acetaminophen (Tylenol) hoặc Ibuprofen thường được khuyến nghị. Tuy nhiên, Mayo Clinic đặc biệt lưu ý không dùng Aspirin cho trẻ em và thanh thiếu niên, đặc biệt là những trẻ đang hồi phục sau thủy đậu hoặc cúm. Việc này nhằm tránh nguy cơ mắc hội chứng Reye – một tình trạng hiếm gặp nhưng có khả năng đe dọa tính mạng.
Thuốc thông mũi: Người bệnh thường tìm đến các loại thuốc trị viêm xoang cấp tính có tác dụng giảm nghẹt mũi tức thời. Mặc dù thuốc xịt hoặc uống mang lại hiệu quả nhanh chóng, người bệnh chỉ nên sử dụng thuốc xịt tối đa từ 3 đến 5 ngày. Việc lạm dụng thuốc kéo dài có thể gây phản ứng ngược, dẫn đến hiện tượng “nghẹt mũi tái phát”, khiến tình trạng tắc nghẽn trở nên trầm trọng hơn.
Thuốc kháng sinh: Kháng sinh hoàn toàn không có tác dụng đối với virus – nguyên nhân chủ yếu gây viêm xoang cấp. Thông thường, bác sĩ sẽ ưu tiên theo dõi diễn biến bệnh trước thay vì kê đơn ngay lập tức. Việc sử dụng kháng sinh chỉ được cân nhắc khi có bằng chứng rõ ràng về nhiễm khuẩn hoặc khi tình trạng bệnh nhân chuyển biến xấu.

2.2. Hướng dẫn vệ sinh và chăm sóc mũi họng đúng cách

Bên cạnh phác đồ dùng thuốc, chế độ chăm sóc tại nhà đóng vai trò then chốt trong việc rút ngắn thời gian hồi phục. Bác sĩ khuyến khích người bệnh kết hợp các biện pháp sau:

Vệ sinh mũi xoang: Rửa mũi là phương pháp cơ học hiệu quả nhất để làm sạch đường thở. Sử dụng nước muối sinh lý hoặc bình rửa chuyên dụng để bơm rửa sẽ giúp cuốn trôi dịch nhầy, vi khuẩn và các dị nguyên. Về kỹ thuật nhỏ nước muối vào hốc mũi, sau đó cúi mặt để dịch chảy ra và xì nhẹ, giúp giảm đáng kể tình trạng viêm nhiễm tại chỗ.
Liệu pháp nhiệt và độ ẩm: Hơi ấm có tác dụng tuyệt vời trong việc làm loãng dịch tiết. Cleveland Clinic gợi ý người bệnh nên tắm nước nóng, xông hơi hoặc đắp khăn ấm lên vùng trán để giảm bớt áp lực trong xoang.
Nghỉ ngơi và bù nước: Cơ thể cần được nghỉ ngơi để tập trung năng lượng cho hệ miễn dịch hoạt động. Đồng thời, việc bổ sung đủ nước (nước lọc, nước trái cây) sẽ giúp làm loãng chất nhầy, giúp sự dẫn lưu dịch xoang diễn ra thuận lợi hơn.

3. Những lưu ý quan trọng trong quá trình điều trị

Để đảm bảo hiệu quả điều trị và hạn chế tối đa nguy cơ tái phát, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề cốt lõi.

Tình trạng vi khuẩn kháng thuốc đang là vấn đề đáng báo động. Do đó, nếu được chỉ định dùng kháng sinh, người bệnh bắt buộc phải tuân thủ đủ liệu trình, tuyệt đối không tự ý ngưng thuốc ngay cả khi triệu chứng đã thuyên giảm. Việc dừng thuốc giữa chừng có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn bùng phát trở lại mạnh mẽ hơn.

Ngoài ra, người bệnh cần theo dõi sát sao diễn biến bệnh. Nếu tình trạng không cải thiện, cần tái khám ngay để bác sĩ đánh giá lại. Khi đó, các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như chụp CT hoặc nội soi mũi có thể được chỉ định để tìm ra nguyên nhân chính xác và điều chỉnh phác đồ phù hợp.

Viêm xoang cấp tính tuy là bệnh lý phổ biến và thường lành tính, nhưng sự chủ quan có thể dẫn đến những biến chứng không mong muốn. Tuân thủ chỉ định y khoa và duy trì thói quen vệ sinh mũi họng là biện pháp tối ưu để bảo vệ sức khỏe hô hấp của bạn.

Nguồn tham khảo thông tin: Mayo Clinic, Cleveland Clinic