Những nguy cơ bệnh nhân đột quỵ phải đối mặt

Bệnh nhân đột quỵ luôn phải đối diện với nhiều nguy cơ về sức khỏe, từ di chứng vận động, rối loạn ngôn ngữ, đến suy giảm trí nhớ và biến chứng tim mạch. Nếu không được chăm sóc đúng cách, người bệnh có thể rơi vào tình trạng tái phát hoặc tàn phế vĩnh viễn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Vì vậy, việc hiểu rõ những nguy cơ mà bệnh nhân đột quỵ phải đối mặt, đồng thời áp dụng các phương pháp chăm sóc, phục hồi chức năng phù hợp là yếu tố nền tảng giúp giảm thiểu rủi ro và mang lại cơ hội hồi phục tốt hơn.

1. Những nguy cơ thường gặp ở bệnh nhân đột quỵ

1.1. Di chứng vận động kéo dài

Sau khi trải qua cơn đột quỵ, nhiều bệnh nhân gặp tình trạng liệt nửa người hoặc suy giảm vận động tay, chân. Việc di chuyển trở nên khó khăn, cơ bắp cứng lại và mất sự phối hợp nhịp nhàng. Tình trạng này không chỉ làm giảm khả năng sinh hoạt hàng ngày mà còn dễ dẫn đến teo cơ, loét tì đè nếu người bệnh nằm lâu mà không vận động hợp lý.

1.2. Rối loạn ngôn ngữ và giao tiếp

Một trong những thách thức lớn của bệnh nhân đột quỵ là mất khả năng diễn đạt hoặc hiểu ngôn ngữ. Nhiều người không thể nói tròn câu, phát âm khó khăn hoặc không hiểu được lời người khác. Điều này gây cản trở quá trình giao tiếp, làm người bệnh cảm thấy mặc cảm, cô đơn và dễ rơi vào trạng thái trầm cảm nếu không có sự hỗ trợ kịp thời.

1.3. Suy giảm trí nhớ và nhận thức

Não bộ bị tổn thương sau đột quỵ có thể dẫn đến giảm trí nhớ ngắn hạn, khó tập trung và rối loạn tư duy. Bệnh nhân thường quên các hoạt động vừa thực hiện, nhầm lẫn trong sinh hoạt hằng ngày hoặc không còn khả năng xử lý tình huống. Đây là yếu tố nguy hiểm vì có thể làm tăng nguy cơ té ngã, chấn thương hoặc tai nạn khi di chuyển.

1.4. Nguy cơ tái phát đột quỵ

Theo thống kê, tỷ lệ tái phát ở bệnh nhân đột quỵ khá cao nếu không được điều trị và dự phòng đúng cách. Nguy cơ này đặc biệt lớn trong 5 năm đầu sau cơn đột quỵ đầu tiên. Tái phát thường đi kèm với tình trạng nặng nề hơn, khả năng hồi phục thấp hơn và tỷ lệ tử vong cao hơn.

2. Các biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến bệnh nhân đột quỵ

2.1. Biến chứng tim mạch

Huyết áp cao, rối loạn nhịp tim hoặc suy tim là những biến chứng thường thấy sau đột quỵ. Tổn thương mạch máu não có thể làm ảnh hưởng đến hệ tim mạch, dẫn đến nguy cơ nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ tái phát.

2.2. Rối loạn nuốt và hô hấp

Một số bệnh nhân sau đột quỵ mất khả năng nuốt, dễ bị sặc thức ăn hoặc nước uống. Điều này có thể gây viêm phổi hít, suy hô hấp, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Nếu không được huấn luyện nuốt lại hoặc hỗ trợ bằng phương pháp y tế, tình trạng này kéo dài sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng ăn uống và sức khỏe tổng thể.

2.3. Trầm cảm và rối loạn tâm lý

Không ít bệnh nhân rơi vào trạng thái chán nản, lo âu, mất niềm tin sau khi bị đột quỵ. Họ cảm thấy phụ thuộc vào người khác, không còn khả năng làm việc, từ đó sinh ra mặc cảm xã hội. Tình trạng trầm cảm nếu không được điều trị có thể ảnh hưởng đến tiến trình phục hồi chức năng và làm giảm chất lượng cuộc sống.

2.4. Loét tì đè và nhiễm trùng

Người bệnh nằm lâu trên giường mà không thay đổi tư thế sẽ dễ bị loét tì đè, đặc biệt ở vùng vai, lưng, mông và gót chân. Các vết loét này dễ bị nhiễm trùng, gây đau đớn và làm chậm quá trình hồi phục.

3. Cách chăm sóc đúng cho bệnh nhân đột quỵ

3.1. Chăm sóc y tế và theo dõi sức khỏe đối với bệnh nhân đột quỵ

Ngay sau cơn đột quỵ, việc tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ là yếu tố quyết định. Người bệnh cần được dùng thuốc theo chỉ định, thường xuyên kiểm tra huyết áp, mỡ máu, đường huyết để kiểm soát yếu tố nguy cơ. Bên cạnh đó, việc tái khám định kỳ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu tái phát hoặc biến chứng để có biện pháp can thiệp kịp thời.

3.2. Dinh dưỡng hợp lý

Chế độ ăn của bệnh nhân cần hạn chế muối, chất béo bão hòa, thực phẩm chế biến sẵn, đồng thời tăng cường rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và cá giàu omega-3. Việc bổ sung đầy đủ dưỡng chất không chỉ giúp cơ thể hồi phục mà còn góp phần ngăn ngừa tái phát đột quỵ. Với bệnh nhân khó nuốt, cần có sự tư vấn của chuyên gia dinh dưỡng để lựa chọn dạng thức ăn phù hợp.

3.3. Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng

Đây là bước quan trọng giúp bệnh nhân đột quỵ cải thiện vận động, ngôn ngữ và khả năng sinh hoạt. Các bài tập vật lý trị liệu, xoa bóp, vận động thụ động giúp giảm co cứng cơ và duy trì độ linh hoạt. Trị liệu ngôn ngữ hỗ trợ người bệnh giao tiếp tốt hơn, đồng thời cải thiện tinh thần.

3.4. Hỗ trợ tâm lý và tinh thần cho bệnh nhân đột quỵ

Gia đình đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục của người bệnh đột quỵ. Sự động viên, khích lệ của người thân giúp bệnh nhân giữ tinh thần lạc quan, tránh rơi vào trầm cảm. Tham gia các nhóm hỗ trợ hoặc tư vấn tâm lý cũng là biện pháp hữu ích để cải thiện sức khỏe tinh thần cho người bệnh.

4. Phòng ngừa nguy cơ tái phát đột quỵ

4.1. Kiểm soát các yếu tố nguy cơ

Huyết áp cao, tiểu đường, rối loạn mỡ máu và hút thuốc lá là những yếu tố dễ dẫn đến đột quỵ tái phát. Vì vậy, bệnh nhân cần được theo dõi chặt chẽ, kết hợp thay đổi lối sống, ăn uống lành mạnh và duy trì vận động phù hợp.

4.2. Thay đổi thói quen sinh hoạt

Một lối sống khoa học giúp bệnh nhân giảm thiểu rủi ro tái phát. Người bệnh nên ngủ đủ giấc, tránh stress, tập luyện nhẹ nhàng như đi bộ, yoga hoặc các bài tập thở sâu. Bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia cũng là cách để bảo vệ hệ tim mạch và não bộ.

Bệnh nhân đột quỵ phải đối mặt với nhiều nguy cơ cả về thể chất lẫn tinh thần, từ suy giảm vận động, trí nhớ đến biến chứng tim mạch, rối loạn nuốt và trầm cảm. Tuy nhiên, nếu được chăm sóc đúng cách, tuân thủ điều trị và xây dựng lối sống khoa học, người bệnh hoàn toàn có cơ hội hồi phục tốt, giảm thiểu nguy cơ tái phát.