Ợ chua và đắng là hai triệu chứng thường gặp của các vấn đề tiêu hóa, đặc biệt là ở những người mắc bệnh trào ngược dạ dày – thực quản (GERD – Gastroesophageal Reflux Disease). Khi tình trạng ợ chua và nóng kéo dài mà không được xử lý đúng cách, không chỉ gây ra những khó chịu hàng ngày, mà còn tiềm ẩn nguy cơ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu rõ hơn về tình trạng này, các biến chứng có thể xảy ra, và tầm quan trọng của việc thăm khám, kiểm tra sớm để phòng ngừa hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Hiểu về ợ chua và đắng kéo dài – Triệu chứng phổ biến của GERD
Ợ chua và đắng là cảm giác khó chịu trong thực quản do dịch vị axit từ dạ dày trào ngược lên, thường xảy ra sau khi ăn hoặc khi nằm. Đối với những người mắc bệnh GERD, đây là hiện tượng xảy ra thường xuyên và kéo dài, gây ra những khó chịu trong sinh hoạt và ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống.
Bên cạnh đó, khi mắc GERD người bệnh có thể phải đối mặt với các triệu chứng khác như: ợ chua và nóng, đau ngực khó chịu vùng thượng vị, cảm giác đắng miệng, khó nuốt và cảm giác nghẹn cổ họng…
Ợ chua, đắng kéo dài là một triệu chứng phổ biến của GERD
2. Vì sao ợ chua và đắng kéo dài lại nguy hiểm?
Ợ chua và đắng là một phần của cơ chế tiêu hóa bình thường, nhưng khi tình trạng này kéo dài và diễn ra quá thường xuyên, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo của bệnh lý GERD. Khi axit dạ dày tiếp xúc liên tục với niêm mạc thực quản, có thể gây tổn thương lớp lót bảo vệ của thực quản, khiến niêm mạc dễ viêm nhiễm và dẫn đến các biến chứng nguy hiểm.
Các yếu tố sau có thể góp phần làm cho ợ chua, đắng trở nên nghiêm trọng hơn:
– Thói quen ăn uống không lành mạnh: Ăn nhiều đồ ăn chiên, cay, chua, và thức uống có cồn, caffeine là nguyên nhân hàng đầu gây trào ngược dạ dày.
– Thói quen nằm ngay sau khi ăn: Nằm ngay sau khi ăn tạo điều kiện cho axit trào ngược lên thực quản, gây ợ chua và nóng kéo dài.
– Tình trạng béo phì: Lượng mỡ thừa trong cơ thể gây áp lực lên dạ dày, làm cho cơ vòng thực quản dưới suy yếu, tăng nguy cơ axit trào ngược.
3. Các biến chứng nguy hiểm của ợ chua, đắng kéo dài
Ợ chua và đắng nếu không được điều trị đúng cách có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh.
3.1 Viêm thực quản
Viêm thực quản là biến chứng phổ biến của GERD khi dịch vị axit trào ngược làm tổn thương lớp niêm mạc thực quản. Viêm thực quản không chỉ gây ra cảm giác đau rát, khó chịu mà còn có thể làm thực quản bị thu hẹp (hẹp thực quản), khiến việc nuốt trở nên khó khăn và đau đớn.
3.2 Loét thực quản – Biến chứng của GERD gây ợ chua và đắng
Trong một số trường hợp, axit dạ dày có thể làm tổn thương sâu vào lớp niêm mạc thực quản, dẫn đến loét thực quản. Loét thực quản gây đau đớn, thậm chí có thể gây chảy máu, đòi hỏi sự can thiệp y tế kịp thời để ngăn ngừa biến chứng.
GERD không được kiểm soát kịp thời có thể gây những biến chứng ảnh hưởng sức khỏe
3.3 Barrett thực quản
Barrett thực quản là một biến chứng nguy hiểm của GERD, khi lớp niêm mạc thực quản bị biến đổi thành mô tương tự niêm mạc ruột do sự tổn thương liên tục từ axit dạ dày. Barrett thực quản không chỉ gây ra triệu chứng khó chịu mà còn làm tăng nguy cơ mắc ung thư thực quản.
3.4 Ung thư thực quản
Nếu tình trạng Barrett thực quản không được kiểm soát, nguy cơ phát triển thành ung thư thực quản là rất cao. Ung thư thực quản là một trong những loại ung thư có tỷ lệ sống thấp và tiến triển nhanh chóng, đặc biệt khi không được phát hiện sớm.
4. Phương pháp chẩn đoán GERD và đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh
Khi ợ chua và đắng kéo dài và không có dấu hiệu thuyên giảm, người bệnh nên đi thăm khám để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời, tránh biến chứng. Những dấu hiệu ợ chua, đắng miệng cùng các dấu hiệu đi kèm cảnh báo cần đi khám ngay bao gồm:
– Triệu chứng ợ chua và nóng kéo dài hơn 2 tuần, dù đã thử điều chỉnh chế độ ăn uống và lối sống.
– Đau ngực dữ dội, có cảm giác khó thở kèm theo.
– Khó nuốt hoặc cảm giác nghẹn cổ thường xuyên.
– Sụt cân không rõ nguyên nhân và chán ăn.
Khi đến gặp bác sĩ, bạn có thể được chỉ định một số phương pháp chẩn đoán nhằm xác định chính xác nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh:
4.1 Nội soi dạ dày – thực quản
Là phương pháp phổ biến giúp quan sát trực tiếp tình trạng niêm mạc thực quản và dạ dày. Bác sĩ sẽ kiểm tra xem có dấu hiệu viêm, loét, hoặc tổn thương niêm mạc thực quản hay không.
4.2 Đo pH thực quản 24 giờ xác định GERD gây ợ chua và đắng
Một catheter nhỏ và mỏng gắn các cảm biến sẽ được đặt vào thực quản để đo lượng axit trào ngược từ dạ dày lên thực quản trong 24 giờ. Đây là phương pháp hữu ích để xác định mức độ nghiêm trọng của GERD bao gồm chi tiết các thông số về tổng số cơn trào ngược trong 24h, thời điểm thường xuyên trào ngược, vị trí trào ngược, loại dịch trào ngược lên thực quản. Bên cạnh đó tìm hiểu chi tiết được mối liên hệ giữa triệu chứng ợ chua và đắng với GERD. Phân biệt được các bệnh lý có triệu chứng ợ chua, đắng tương tự GERD, gây nhầm lẫn trong chẩn đoán.
Thực hiện đo pH thực quản tại Thu Cúc TCI
4.3 Đo áp lực cơ vòng thực quản
Phương pháp này đo áp lực của cơ vòng thực quản dưới và hoạt động của thực quản để xác định xem cơ vòng có bị suy yếu hay không. Cơ thắt thực quản dưới bị suy yếu là một nguyên nhân quan trọng gây trào ngược dạ dày thực quản. Nếu không có phương pháp điều trị đúng hướng tình trạng GERD có thể ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn.
Ợ chua và đắng kéo dài không chỉ gây khó chịu mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý GERD và nhiều biến chứng nguy hiểm. Khi triệu chứng kéo dài và không giảm, hãy đến bác sĩ để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc kiểm tra sớm sẽ giúp phòng ngừa biến chứng, bảo vệ sức khỏe hệ tiêu hóa và cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn.
