Ợ chua rát cổ là triệu chứng phổ biến, thường liên quan đến sự trào ngược axit từ dạ dày lên thực quản. Cảm giác nóng rát này không chỉ làm ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu không được kiểm soát. Vậy làm sao để giảm thiểu tình trạng này? Hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân và cách khắc phục hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Ợ chua rát cổ là hiện tượng gì?
Ợ chua rát cổ là tình trạng xuất hiện cảm giác nóng rát, khó chịu ở vùng cổ họng đi kèm với ợ chua. Triệu chứng này thường xảy ra sau khi ăn hoặc khi nằm xuống, là dấu hiệu điển hình của trào ngược dạ dày thực quản (GERD).
Nguyên nhân chính của tình trạng này là do axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây kích ứng niêm mạc và tạo cảm giác bỏng rát. Một số người có thể gặp phải hiện tượng này thường xuyên, ảnh hưởng đến sinh hoạt và sức khỏe tiêu hóa. Ngoài ợ chua và nóng rát cổ, tình trạng này có thể đi kèm với các triệu chứng khác như:
– Đau tức vùng ngực
– Khó nuốt
– Tình trạng ho kéo dài
– Cảm giác vướng nghẹn ở cổ họng
Ợ chua rát cổ là tình trạng xuất hiện cảm giác nóng rát, khó chịu ở vùng cổ họng đi kèm với ợ chua.
2. Nguyên nhân gây ợ chua rát cổ
Có nhiều yếu tố dẫn đến ợ chua rát cổ, trong đó phổ biến nhất là:
2.1. Trào ngược dạ dày thực quản
Cơ vòng thực quản dưới có nhiệm vụ ngăn chặn dịch vị dạ dày trào ngược lên trên. Khi cơ này suy yếu, axit và thức ăn từ dạ dày dễ dàng trào ngược, gây cảm giác ợ chua, nóng rát cổ họng.
2.2. Chế độ ăn uống không hợp lý
Một số loại thực phẩm và đồ uống có thể kích thích dạ dày tiết nhiều axit hơn, làm tăng nguy cơ trào ngược, bao gồm:
– Đồ ăn có tính axit cao: chanh, cam, quýt, cà chua
– Thực phẩm cay nóng, chứa nhiều dầu mỡ
– Rượu bia, cà phê, nước có gas
– Socola, bạc hà (làm giãn cơ vòng thực quản dưới)
2.3. Căng thẳng, stress kéo dài
Tình trạng căng thẳng, stress kéo dài có thể ảnh hưởng đến hoạt động của dạ dày, làm chậm quá trình tiêu hóa và tăng nguy cơ trào ngược.
2.4. Thói quen sinh hoạt hằng ngày không đảm bảo khoa học
– Việc nằm ngay sau khi ăn sẽ gây tăng áp lực lên dạ dày, dễ gây trào ngược
– Ăn quá no khiến dạ dày căng đầy, làm tăng áp lực lên cơ vòng thực quản dưới
– Mặc quần áo bó sát, đặc biệt là vùng eo, gây chèn ép dạ dày
– Thức khuya thường xuyên làm rối loạn hệ tiêu hóa, tăng nguy cơ ợ chua
Cơ vòng thực quản dưới có nhiệm vụ ngăn chặn dịch vị dạ dày trào ngược lên trên. Khi cơ này suy yếu, axit và thức ăn từ dạ dày dễ dàng trào ngược, gây cảm giác ợ chua, nóng rát cổ họng.
3. Đặc điểm nhận biết ợ chua rát cổ
Ợ chua rát cổ có thể đi kèm với nhiều triệu chứng khác, trong đó phổ biến nhất là:
3.1. Cảm giác nóng rát từ dạ dày lan lên cổ họng
Sau khi ăn hoặc khi nằm xuống, người bệnh có thể cảm thấy nóng rát từ vùng thượng vị lan lên họng, kèm theo vị chua hoặc đắng trong miệng.
3.2. Ợ hơi, ợ chua thường xuyên
Ợ hơi, ợ chua xảy ra lặp đi lặp lại, đặc biệt là sau khi ăn thực phẩm kích thích dạ dày như đồ chua, cay, chiên rán.
3.3. Ho khan kéo dài, khàn giọng
Axit trào lên có thể gây kích thích dây thanh quản, dẫn đến viêm họng, ho dai dẳng hoặc khàn tiếng.
3.4. Cảm giác vướng nghẹn khi nuốt
Niêm mạc thực quản bị kích thích liên tục có thể gây sưng viêm, khiến người bệnh có cảm giác vướng nghẹn khi ăn uống.
4. Đo HRM – phương pháp chẩn đoán chính xác ợ chua rát cổ
Đo áp lực nhu động thực quản (HRM) là phương pháp hiện đại giúp đánh giá chính xác chức năng vận động của thực quản. Kỹ thuật này sử dụng một ống thông mềm đưa qua mũi xuống thực quản để đo áp lực co bóp của các cơ thực quản trong quá trình nuốt.
4.1. Lợi ích của đo HRM
– Xác định liệu tình trạng ợ chua rát cổ có liên quan đến rối loạn nhu động thực quản hay không
– Đánh giá mức độ suy yếu của cơ vòng thực quản dưới để đưa ra hướng điều trị phù hợp
– Hỗ trợ chẩn đoán các bệnh lý liên quan như co thắt thực quản, thoát vị hoành
Đo áp lực nhu động thực quản (HRM) là phương pháp hiện đại giúp đánh giá chính xác chức năng vận động của thực quản.
5. Các phương pháp chẩn đoán tình trạng ợ chua khác
Ngoài đo HRM, bác sĩ có thể chỉ định thêm các phương pháp sau:
5.1. Thăm khám lâm sàng
Bác sĩ sẽ hỏi về triệu chứng, chế độ ăn uống, sinh hoạt hàng ngày và kiểm tra vùng bụng để tìm dấu hiệu bất thường.
5.2. Nội soi thực quản – dạ dày chẩn đoán ợ chua rát cổ
Nội soi giúp quan sát trực tiếp niêm mạc thực quản và dạ dày, phát hiện tổn thương do axit hoặc biến chứng như viêm loét, Barrett thực quản.
5.3. Đo pH thực quản 24 giờ chẩn đoán ợ chua rát cổ
Phương pháp này giúp theo dõi lượng axit trào ngược lên thực quản trong 24 giờ, đánh giá chính xác mức độ và tần suất trào ngược.
6. Tầm quan trọng của việc chẩn đoán chính xác. Nên thăm khám ở đâu?
Chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây ợ chua rát cổ là bước quan trọng để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Nếu không kiểm soát tốt, tình trạng này có thể dẫn đến viêm loét thực quản, Barrett thực quản hoặc ung thư thực quản.
6.1. Vì sao cần lựa chọn cơ sở y tế uy tín?
– Trang thiết bị tiên tiến, hiện đại giúp hỗ trợ việc chẩn đoán chính xác
– Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa giàu kinh nghiệm, tay nghề cao, nhiệt tình và tâm huyết.
– Phác đồ điều trị cá nhân hóa, giúp cải thiện triệu chứng nhanh chóng
6.2. Bệnh viện Thu Cúc – địa chỉ thăm khám tiêu hóa đáng tin cậy
– Bệnh viện Thu Cúc là một trong những cơ sở y tế tiên phong trong lĩnh vực tiêu hóa, sở hữu hệ thống thiết bị hiện đại như:
– Đo áp lực nhu động thực quản HRM: Giúp đánh giá chức năng thực quản, phát hiện bất thường nhu động thực quản.
– Đo pH thực quản 24 giờ: Theo dõi chính xác mức độ trào ngược axit.
– Nội soi tiêu hóa không đau: Ứng dụng công nghệ tiên tiến, mang lại trải nghiệm thăm khám thoải mái.
Ợ chua rát cổ là triệu chứng phổ biến nhưng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý tiêu hóa nghiêm trọng. Việc thăm khám sớm, chẩn đoán chính xác bằng các phương pháp như đo HRM, đo pH thực quản 24 giờ sẽ giúp tìm ra nguyên nhân và có hướng điều trị hiệu quả. Bệnh viện Thu Cúc với hệ thống thiết bị tiên tiến và đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm là lựa chọn đáng tin cậy cho những ai đang gặp phải tình trạng này.
