Nuốt vướng ở cổ họng là một triệu chứng phổ biến có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, bao gồm cả trào ngược dạ dày thực quản (GERD) và nhiều bệnh lý khác. Bài viết cùng bạn tìm hiểu nuốt vướng do trào ngược dạ dày hay do đâu, làm sao chẩn đoán đúng cũng như đánh giá tính chất trào ngược dạ dày để điều trị hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Nuốt vướng, nuốt nghẹn do nguyên nhân nào?
Nuốt vướng, nuốt nghẹn và các biểu hiện rối loạn nuốt có thể là báo hiệu cho rất nhiều loại bệnh lý khác nhau chứ không chỉ riêng là trào ngược dạ dày
1.1. Nuốt vướng do trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là tình trạng axit dạ dày trào ngược lên thực quản một cách thường xuyên, gây kích ứng niêm mạc và dẫn đến các triệu chứng khó chịu. Nuốt vướng là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của GERD, do axit dạ dày kích ứng niêm mạc thực quản, gây cảm giác nghẹn hoặc tắc nghẽn ở cổ họng khi nuốt thức ăn.
Cơ chế gây nuốt vướng do GERD:
– Kích ứng niêm mạc: Axit dạ dày có tính axit cao, khi trào ngược lên thực quản sẽ kích ứng niêm mạc, gây viêm và phù nề. Niêm mạc bị kích ứng có thể trở nên nhạy cảm hơn và dễ bị kích thích bởi thức ăn, dẫn đến cảm giác nuốt vướng.
– Co thắt thực quản: Để đẩy lùi axit dạ dày trào ngược, thực quản có thể co thắt bất thường, gây ra cảm giác vướng víu hoặc nghẹn ở cổ họng.
– Tổn thương thực quản: Việc tiếp xúc thường xuyên với axit dạ dày có thể dẫn đến tổn thương niêm mạc thực quản, hình thành các vết loét hoặc hẹp thực quản. Những tổn thương này có thể làm trầm trọng thêm cảm giác nuốt vướng.
Trào ngược dạ dày thực quản là một trong những nguyên nhân gây nên tình trạng nuốt vướng
1.2. Nguyên nhân khác ngoài nuốt vướng do trào ngược dạ dày thực quản
Ngoài GERD, nuốt vướng ở cổ họng còn có thể do nhiều nguyên nhân khác, bao gồm:
– Rối loạn vận động thực quản: Bao gồm co thắt thực quản, giãn thực quản và achalasia (co thắt tâm vị)
– Bệnh lý thực quản: Viêm thực quản, hẹp thực quản, u thực quản.
– Khối u cổ họng: U lành tính hoặc ác tính trong miệng, lưỡi, họng hoặc thanh quản.
– Dị vật trong cổ họng: Mắc nghẹn thức ăn hoặc các dị vật khác.
– Loạn cảm họng: Cảm giác vướng víu ở cổ họng mà không do bất kỳ nguyên nhân y tế nào gây ra.
– Các nguyên nhân khác: Khô miệng, trào ngược thanh quản, hen suyễn, lo âu, căng thẳng.
Co thắt tâm vị cũng là một nguyên nhân gây nuốt vướng
2. Vai trò của chẩn đoán chính xác bệnh lý gây ra nuốt vướng
Nhiều người gặp tình trạng nuốt vướng, khó nuốt, nuốt nghẹn, tuy nhiên điều trị nhiều năm không khỏi. Đa phần các trường hợp này do tự chẩn đoán bệnh hoặc chẩn đoán nhầm bệnh lý đằng sau các triệu chứng đó. Từ đó dẫn đến nguyên nhân không được điều trị sát sao và chuẩn xác nên không thể khỏi được bệnh.
Lợi ích của chẩn đoán chính xác:
– Điều trị hiệu quả: Khi xác định được nguyên nhân chính xác, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp, giúp cải thiện triệu chứng nuốt vướng và ngăn ngừa bệnh tiến triển.
– Tránh lãng phí thời gian và tiền bạc: Điều trị sai cách có thể khiến bệnh không thuyên giảm, thậm chí trở nên nặng hơn, dẫn đến lãng phí thời gian và tiền bạc cho các phương pháp điều trị không hiệu quả.
– Phòng ngừa biến chứng: Một số bệnh lý gây nuốt vướng có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Việc chẩn đoán chính xác giúp phát hiện sớm các biến chứng tiềm ẩn và có biện pháp can thiệp kịp thời.
– An tâm tinh thần: Khi biết được nguyên nhân gây bệnh, người bệnh sẽ cảm thấy an tâm hơn và có thể hợp tác tốt hơn với bác sĩ trong quá trình điều trị.
3. HRM – Tiêu chuẩn vàng chẩn đoán các bệnh lý rối loạn vận động nuốt
Đo áp lực và nhu động thực quản độ phân giải cao (HRM) là một kỹ thuật chẩn đoán tiên tiến sử dụng ống thông mỏng có gắn nhiều cảm biến áp suất để đo áp lực và chuyển động của thực quản trong quá trình nuốt. Phương pháp này được đánh giá là “tiêu chuẩn vàng” trong chẩn đoán các bệnh lý rối loạn vận động nuốt do khả năng cung cấp thông tin chi tiết về chức năng vận động của thực quản.
Ưu điểm của phương pháp HRM:
– Độ chính xác cao: HRM cung cấp thông tin chi tiết và chính xác về chức năng vận động của thực quản, giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây rối loạn nuốt.
Ít xâm lấn: Quy trình thực hiện HRM tương đối đơn giản, ít gây khó chịu cho bệnh nhân và không để lại biến chứng.
– An toàn: HRM là phương pháp an toàn, ít nguy cơ xảy ra biến chứng.
– Chẩn đoán nhiều bệnh lý: HRM có thể chẩn đoán nhiều bệnh lý rối loạn vận động nuốt khác nhau, bao gồm co thắt thực quản, giãn thực quản, achalasia, v.v.
– Đánh giá hiệu quả điều trị: HRM có thể được sử dụng để theo dõi hiệu quả điều trị các bệnh lý rối loạn nuốt.
Một cách dễ hiểu, phương pháp HRM có thể giúp bác sĩ đánh giá được nuốt vướng do các nguyên nhân như co thắt cơ, bệnh lý rối loạn thực quản ,.. Điều này góp phần quan trọng nhất để điều trị đúng bệnh và khỏi bệnh nhanh.
HRM – Tiêu chuẩn vàng chẩn đoán các bệnh lý rối loạn vận động nuốt
4. Đo pH thực quản 24h chẩn đoán và phân tích GERD
Một giải pháp hiệu quả phát hiện nguyên nhân gây nuốt nghẹn do trào ngược và tính chất trào ngược là kỹ thuật đo pH trở kháng thực quản 24 giờ sau khi đã loại trừ loại trừ các nguyên nhân liên quan đến rối loạn nuốt.
Nhiều người điều trị trào ngược nhiều năm không khỏi do chưa đánh giá chính xác được tính chất của cơn trào ngược, dẫn đến điều trị chưa đúng với tình hình thực tế.
Đo pH trở kháng thực quản 24 giờ là một xét nghiệm chẩn đoán tiên tiến giúp đánh giá tình trạng trào ngược axit dạ dày thực quản (GERD) bằng cách theo dõi độ pH (mức độ axit) và trở kháng điện của thực quản trong 24 giờ. Xét nghiệm này cung cấp thông tin chi tiết hơn về tần suất, thời gian và mức độ trào ngược axit, cũng như mối liên hệ giữa trào ngược axit và các triệu chứng của bệnh nhân.
Phương pháp này chính xác, phân biệt nguyên nhân GERD do trào ngược axit và không do trào ngược axit, theo dõi hiệu quả điều trị GERD. Quy trình thực hiện tương đối đơn giản, an toàn, ít gây khó chịu cho bệnh nhân và ít nguy cơ xảy ra biến chứng.
Nhìn chung, nuốt vướng do trào ngược dạ dày thực quản hay do đâu cần đến sự phân tích, đánh giá của bác sĩ cũng như ứng dụng những kỹ thuật hợp lý, tiên tiến. Việc điều trị bệnh có như vậy mới đúng hướng và hiệu quả cao.
