Nuốt nghẹn là cảm giác khó chịu khi thức ăn, nước uống hoặc thậm chí là nước bọt không thể đi qua cổ họng hoặc thực quản một cách trơn tru. Đây không chỉ là một biểu hiện đơn thuần mà còn có thể báo hiệu những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Vậy, nuốt nghẹn có sao không? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về hiện tượng này, từ triệu chứng, nguyên nhân đến các biện pháp chẩn đoán và điều trị.
Menu xem nhanh:
1. Biểu hiện khó chịu của nuốt nghẹn
Nuốt nghẹn gây ra cảm giác bất tiện và khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày. Một người bị nuốt nghẹn thường có các triệu chứng như:
– Cảm giác vướng víu hoặc như có dị vật trong cổ họng.
– Khó khăn khi đưa thức ăn hoặc nước uống qua cổ họng.
– Đôi khi cảm thấy đau hoặc rát ở vùng họng hoặc ngực sau khi nuốt.
– Thức ăn hoặc nước bị đẩy ngược lên mũi hoặc miệng khi cố gắng nuốt.
– Ho hoặc nghẹn khi ăn, đặc biệt là khi ăn nhanh hoặc không nhai kỹ.
Những biểu hiện gây lo lắng, đặc biệt khi tình trạng kéo dài hoặc ngày càng nghiêm trọng.
Nuốt nghẹn gây ra nhiều phiền toái cho con người
2. Nuốt nghẹn có sao không? Nguyên nhân có thể đến từ đâu?
Nhiều người thường thắc mắc liệu hiện tượng nuốt nghẹn có đơn giản chỉ là vấn đề tạm thời hay không. Thực tế, nuốt nghẹn có thể là triệu chứng của nhiều bệnh lý tiềm ẩn.
– Trào ngược dạ dày thực quản (GERD): Acid từ dạ dày trào ngược lên thực quản, gây viêm nhiễm và kích thích cơ quan này. Tình trạng kéo dài làm hẹp thực quản, dẫn đến nuốt nghẹn.
– Viêm họng hoặc viêm amidan: Các bệnh viêm nhiễm vùng họng khiến mô bị sưng tấy, gây cảm giác khó nuốt, đặc biệt khi nuốt nước bọt hoặc thức ăn rắn.
– Rối loạn thần kinh: Bệnh Parkinson, đột quỵ hoặc các rối loạn liên quan đến hệ thần kinh trung ương có thể làm ảnh hưởng đến cơ chế nuốt, dẫn đến nuốt nghẹn.
– Khối u hoặc ung thư: Sự xuất hiện của khối u ở thực quản, họng hoặc tuyến giáp có thể chèn ép đường tiêu hóa, gây ra cảm giác vướng víu khi nuốt. Đây là nguyên nhân nghiêm trọng nhất cần được phát hiện và điều trị sớm.
– Co thắt thực quản: Các rối loạn về nhu động thực quản, điển hình là bệnh co thắt tâm vị (achalasia), gây cản trở quá trình đẩy thức ăn từ thực quản xuống dạ dày.
Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) có thể là nguyên nhân gây nuốt nghẹn
3. Các phương pháp chẩn đoán nuốt nghẹn
Để xác định nguyên nhân gây nuốt nghẹn, bác sĩ thường chỉ định một số phương pháp chẩn đoán hiện đại như:
3.1. Nội soi thực quản
Nội soi giúp quan sát trực tiếp thực quản và phát hiện các tổn thương, viêm nhiễm, hoặc khối u nếu có. Nội soi cũng xác định mức độ tổn thương do acid trào ngược hoặc các bệnh lý khác và hỗ trợ thực hiện các thủ thuật như nong hẹp thực quản, loại bỏ dị vật hoặc cầm máu.
3.2. Đo áp lực và nhu động thực quản (HRM)
Đo áp lực và nhu động thực quản (High-Resolution Manometry – HRM) là phương pháp tiên tiến, đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán các rối loạn nhu động thực quản.
HRM sử dụng một ống catheter rất mảnh, được đưa qua mũi xuống thực quản. Catheter này được trang bị các cảm biến đo áp lực dọc theo chiều dài của thực quản. Khi người bệnh nuốt nước hoặc thức ăn, cảm biến sẽ ghi lại các thông số áp lực và nhu động cơ thực quản trong suốt quá trình nuốt.
– Độ chính xác cao: Phương pháp này cung cấp hình ảnh chi tiết về chức năng co bóp và thư giãn của cơ vòng thực quản dưới.
– Chẩn đoán hiệu quả các rối loạn: HRM đặc biệt hữu ích trong việc phát hiện các bệnh lý như co thắt tâm vị (achalasia), rối loạn nhu động thực quản hoặc thực quản hoạt động kém.
Đo áp lực và nhu động thực quản (HRM) tại TCI
Hiện nay, Thu Cúc TCI là một trong số ít các cơ sở y tế tại Việt Nam ứng dụng kỹ thuật đo HRM trong chẩn đoán, mang lại độ chính xác cao cho bệnh nhân.
3.3. Đo pH thực quản 24 giờ
Đo pH thực quản là một phương pháp không xâm lấn, được sử dụng để theo dõi lượng acid trào ngược từ dạ dày lên thực quản trong suốt 24 giờ. Đây là kỹ thuật quan trọng trong việc đánh giá bệnh lý trào ngược dạ dày thực quản (GERD), nguyên nhân phổ biến dẫn đến nuốt nghẹn.
Một đầu dò nhỏ được đưa vào thực quản qua đường mũi, sau đó cố định tại vị trí thích hợp để ghi nhận độ pH. Đầu dò này được kết nối với một thiết bị ghi dữ liệu nhỏ mà bệnh nhân đeo trong suốt 24 giờ. Người bệnh tiếp tục sinh hoạt và ăn uống bình thường trong quá trình đo.
– Ghi nhận chính xác tần suất, thời gian và mức độ nghiêm trọng của các đợt trào ngược acid.
– Đánh giá hiệu quả điều trị ở những bệnh nhân đã sử dụng thuốc hoặc can thiệp y khoa trước đó.
Hiện nay, hệ thống y tế Thu Cúc TCI là một trong những đơn vị đi đầu trong việc ứng dụng các kỹ thuật hiện đại như đo pH thực quản và HRM, giúp chẩn đoán chính xác và toàn diện các vấn đề liên quan đến nuốt nghẹn.
4. Điều trị nuốt nghẹn cần dựa vào nguyên nhân là gì
Quá trình điều trị nuốt nghẹn sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân cụ thể gây ra tình trạng này:
4.1. Điều chỉnh lối sinh hoạt và thay đổi chế độ ăn
Người bệnh có thể được khuyến cáo ăn chậm, nhai kỹ và tránh các thực phẩm gây kích thích như đồ cay nóng, đồ chiên rán hoặc rượu bia.
4.2. Điều trị bằng phương pháp chuyên khoa theo chỉ định
Tùy thuộc vào nguyên nhân, bác sĩ có thể kê các loại thuốc giảm acid, thuốc giãn cơ thực quản phù hợp nhất với tình trạng bệnh. Ngoài ra, trong những trường hợp nghiêm trọng như có khối u hoặc hẹp thực quản, phẫu thuật có thể được chỉ định.
Điều quan trọng là người bệnh không nên tự ý dùng thuốc hoặc trì hoãn việc khám bác sĩ khi có triệu chứng nuốt nghẹn kéo dài.
Nuốt nghẹn có sao không – Câu trả lời phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng và nguyên nhân gây ra hiện tượng này. Đây có thể chỉ là một biểu hiện tạm thời, nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý nghiêm trọng. Việc thăm khám sớm và điều trị kịp thời không chỉ giúp bạn giải quyết vấn đề trước mắt mà còn bảo vệ sức khỏe lâu dài.
