Nóng họng ợ hơi là tình trạng phổ biến, có thể xuất hiện sau khi ăn hoặc bất chợt trong ngày. Nhiều người lo lắng đây là dấu hiệu của bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Tuy nhiên, liệu có phải lúc nào nóng họng ợ hơi cũng liên quan đến trào ngược hay còn do nguyên nhân nào khác? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết hơn trong bài viết dưới đây.

1. Tại sao nhiều người bị nóng họng ợ hơi?

1.1. Cảm giác nóng họng ợ hơi là gì?

Nóng họng là cảm giác rát, nóng vùng cổ họng, có thể đi kèm khó chịu, khô rát hoặc đau nhẹ. Khi kèm theo ợ hơi, người bệnh sẽ cảm thấy hơi đẩy ngược từ dạ dày lên thực quản và miệng, đôi khi có vị chua hoặc đắng.

Triệu chứng này có thể xuất hiện bất cứ lúc nào, đặc biệt là sau khi ăn hoặc khi nằm xuống. Nếu kéo dài, nóng họng ợ hơi có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ, sinh hoạt và chất lượng cuộc sống.

1.2. Nguyên nhân thường gặp gây nóng họng ợ hơi

Nóng họng ợ hơi có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

– Trào ngược dạ dày thực quản: Axit từ dạ dày trào lên thực quản gây kích ứng, tạo cảm giác nóng rát kèm ợ hơi.

– Viêm họng, viêm amidan: Nhiễm trùng đường hô hấp có thể khiến họng bị sưng viêm, tăng nhạy cảm và gây nóng rát.

– Ăn uống không hợp lý: Ăn quá nhanh, sử dụng thực phẩm cay nóng, dầu mỡ hoặc uống rượu bia làm tăng sản xuất axit, gây nóng họng và ợ hơi.

– Căng thẳng, stress: Khi căng thẳng, hệ tiêu hóa hoạt động kém hiệu quả, dễ gây đầy hơi, ợ hơi và cảm giác nóng rát.

Nóng họng là cảm giác rát, nóng vùng cổ họng, có thể đi kèm khó chịu, khô rát hoặc đau nhẹ.

2. Nóng họng ợ hơi có phải dấu hiệu trào ngược dạ dày?

2.1. Cơ chế trào ngược dạ dày gây nóng họng ợ hơi

Trào ngược dạ dày thực quản xảy ra khi cơ vòng thực quản dưới suy yếu, khiến dịch axit từ dạ dày trào lên thực quản. Khi axit tiếp xúc với niêm mạc họng, nó gây kích ứng và tạo cảm giác nóng rát khó chịu.

Bên cạnh đó, trào ngược dạ dày cũng gây tích tụ khí trong dạ dày, khiến cơ thể phản ứng bằng cách đẩy khí ra ngoài dưới dạng ợ hơi. Nếu lượng axit trào lên nhiều, người bệnh có thể cảm nhận rõ vị chua hoặc đắng trong miệng.

2.2. Triệu chứng trào ngược dạ dày

Nếu nóng họng ợ hơi do trào ngược dạ dày, thường sẽ đi kèm với các triệu chứng sau:

– Ợ nóng, ợ chua thường xuyên

– Cảm giác đắng miệng, hôi miệng

– Đau rát vùng thượng vị

– Buồn nôn, khó nuốt

– Ho kéo dài, khàn giọng

Nếu có nhiều triệu chứng trên, khả năng cao bạn đang mắc bệnh trào ngược dạ dày và cần điều chỉnh lối sống hoặc điều trị sớm.

Trào ngược dạ dày cũng gây tích tụ khí trong dạ dày, khiến cơ thể phản ứng bằng cách đẩy khí ra ngoài dưới dạng ợ hơi.

3. Khi nào nóng họng ợ hơi không phải do trào ngược?

3.1. Viêm họng hoặc nhiễm trùng đường hô hấp

Viêm họng, viêm amidan do vi khuẩn hoặc virus có thể gây nóng rát cổ họng. Khi họng bị kích thích, cơ thể có thể phản xạ nuốt khí nhiều hơn bình thường, dẫn đến ợ hơi.

3.2. Ảnh hưởng do chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt

Ăn quá nhanh, sử dụng thực phẩm cay nóng hoặc uống nhiều rượu bia có thể kích thích dạ dày và thực quản, gây nóng họng và ợ hơi ngay cả khi không bị trào ngược.

Ngoài ra, những người hay căng thẳng cũng có thể gặp triệu chứng này do ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa.

4. Phương pháp chẩn đoán nóng họng ợ hơi

Để xác định nguyên nhân gây nóng họng ợ hơi, bác sĩ có thể thực hiện:

– Nội soi thực quản – dạ dày – tá tràng: Phương pháp phổ biến này giúp quan sát trực tiếp niêm mạc thực quản, dạ dày và tá tràng nhằm phát hiện các tổn thương như viêm loét, trào ngược dạ dày thực quản (GERD), hẹp thực quản hoặc Barrett thực quản.

– Đo áp lực thực quản cao tần (HRM – High-Resolution Manometry): Phương pháp này giúp đo lường hoạt động của cơ vòng thực quản dưới (LES) và sự vận động của thực quản. Nếu cơ vòng thực quản dưới hoạt động yếu hoặc mở quá mức, luồng khí từ dạ dày có thể dễ dàng trào ngược lên thực quản, gây ra tình trạng ợ hơi liên tục. Ngoài ra, đo áp lực thực quản cũng giúp phát hiện các rối loạn nhu động thực quản, chẳng hạn như co thắt thực quản hoặc rối loạn vận động thực quản, có thể góp phần gây ra chứng ợ hơi kéo dài.

– Đo pH thực quản 24 giờ: Đây là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán trào ngược axit. Phương pháp này giúp theo dõi lượng axit trào ngược lên thực quản trong suốt 24 giờ, xác định tần suất, mức độ nghiêm trọng của trào ngược và mối liên hệ với triệu chứng nóng họng, ợ hơi.

Sau khi dựa trên kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ đưa ra hướng điều trị phù hợp để giảm thiểu tình trạng ợ hơi, giúp người bệnh cải thiện chất lượng cuộc sống.

Đo áp lực thực quản cũng giúp phát hiện các rối loạn nhu động thực quản, chẳng hạn như co thắt thực quản hoặc rối loạn vận động thực quản, có thể góp phần gây ra chứng ợ hơi kéo dài.

4. Cần làm gì nếu bạn thường xuyên bị nóng họng ợ hơi?

4.1. Điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt hằng ngày

– Tránh thực phẩm kích thích dạ dày như đồ cay nóng, chiên rán, nước có ga.

– Ăn chậm, nhai kỹ để hạn chế nuốt khí vào dạ dày.

– Hạn chế ăn khuya, tuyệt đối không nằm ngay sau khi ăn.

– Giữ tinh thần thoải mái, hạn chế stress để cải thiện tiêu hóa.

4.3. Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu nóng họng ợ hơi kéo dài hoặc đi kèm các triệu chứng sau, bạn nên đến gặp bác sĩ, tránh bỏ lỡ các biến chứng nghiêm trọng nguy hiểm đến sức khỏe:

– Đau rát họng kéo dài, khó nuốt, mất giọng.

– Ợ hơi liên tục, kèm theo ợ chua, đau tức ngực.

– Ho dai dẳng, ho ra máu, giảm cân không rõ nguyên nhân.

Nóng họng ợ hơi có thể do trào ngược dạ dày nhưng cũng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác như viêm họng, ăn uống không hợp lý hoặc căng thẳng kéo dài. Nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên, cần điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt và áp dụng các biện pháp hỗ trợ để cải thiện triệu chứng. Trong trường hợp triệu chứng kéo dài hoặc có dấu hiệu bất thường, hãy chủ động thăm khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.