Bệnh động mạch vành là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do tim mạch trên toàn thế giới. Tuy nhiên, có rất nhiều quan niệm sai lầm xoay quanh căn bệnh này khiến người bệnh chủ quan trong phòng ngừa và điều trị, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Việc nhận biết đúng các thông tin khoa học và loại bỏ những lầm tưởng phổ biến không chỉ giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh động mạch vành mà còn góp phần nâng cao hiệu quả điều trị. Bài viết sau sẽ giúp bạn nhìn nhận lại những hiểu lầm thường gặp nhất để bảo vệ sức khỏe tim mạch một cách đúng đắn và khoa học hơn.

1. Hiểu lầm phổ biến về đối tượng mắc bệnh động mạch vành

1.1 Bệnh động mạch vành chỉ xảy ra ở người cao tuổi

Một trong những lầm tưởng nguy hiểm nhất là cho rằng chỉ người cao tuổi mới có nguy cơ mắc bệnh động mạch vành. Thực tế, hiện nay số ca bệnh ở người trẻ đang có xu hướng gia tăng do thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh như hút thuốc lá, ăn uống nhiều chất béo bão hòa và lười vận động. Bên cạnh đó, stress, áp lực công việc và lối sống hiện đại cũng góp phần khiến các yếu tố nguy cơ của bệnh này xuất hiện sớm hơn.

Việc nghĩ rằng bệnh mạch vành chỉ xảy ra ở người lớn tuổi khiến nhiều người trẻ bỏ qua các dấu hiệu ban đầu như đau ngực, khó thở khi vận động mạnh. Điều này làm trì hoãn quá trình chẩn đoán và điều trị, dẫn đến tổn thương không hồi phục ở mạch máu và tim.

1.2 Nam giới mới là đối tượng chủ yếu bị bệnh

Không ít người cho rằng bệnh động mạch vành chỉ phổ biến ở nam giới. Thực tế, đúng là nam giới có nguy cơ mắc bệnh mạch vành cao hơn trong một số độ tuổi nhất định, nhưng phụ nữ sau mãn kinh cũng là nhóm rất dễ mắc bệnh. Việc giảm nồng độ estrogen – một hormone có vai trò bảo vệ tim mạch – làm tăng khả năng xơ vữa động mạch ở phụ nữ trung niên.

Tuy nhiên, phụ nữ thường có nhưng triệu chứng không rõ ràng như mệt mỏi kéo dài, buồn nôn hoặc khó tiêu thay vì đau ngực điển hình, khiến họ và cả bác sĩ dễ bỏ sót bệnh. Chính vì vậy, việc nâng cao nhận thức về nguy cơ mắc bệnh ở cả hai giới là rất quan trọng.

Những hiểu lầm về bệnh động mạch vành khiến cho căn bệnh này càng trở nên nguy hiểm.

2. Những lầm tưởng về triệu chứng và biểu hiện

2.1 Bệnh động mạch vành luôn kèm theo triệu chứng đau ngực

Nhiều người tin rằng bệnh động mạch vành luôn đi kèm với cơn đau ngực dữ dội. Tuy nhiên, không phải bệnh nhân nào cũng có biểu hiện điển hình như vậy. Một số người có thể chỉ thấy khó thở, mệt mỏi khi hoạt động nhẹ hoặc đau âm ỉ ở vùng cổ, vai, lưng trên. Những biểu hiện này dễ bị nhầm lẫn với các bệnh khác như dạ dày hay xương khớp.

Tình trạng “thiếu máu cơ tim thầm lặng” cũng rất phổ biến, đặc biệt ở người cao tuổi, người bệnh tiểu đường hoặc phụ nữ. Trong những trường hợp này, người bệnh không cảm thấy triệu chứng rõ ràng nào, nhưng tổn thương mạch vành vẫn đang tiến triển âm thầm. Vì vậy, việc khám sức khỏe định kỳ và làm các xét nghiệm cần thiết là cách hiệu quả để phát hiện sớm.

2.2 Bệnh động mạch vành luôn biểu hiện ra bên ngoài

Một quan niệm sai lầm nữa là cho rằng người mắc bệnh động mạch vành sẽ luôn có biểu hiện rõ rệt. Thực tế, bệnh có thể tiến triển âm thầm trong nhiều năm mà không gây ra triệu chứng đặc biệt nào. Chỉ khi mạch vành bị hẹp đến mức nghiêm trọng hoặc bị tắc nghẽn hoàn toàn, người bệnh mới cảm thấy khó thở, đau thắt ngực hoặc có cơn nhồi máu cơ tim.

Chính sự “thầm lặng” này khiến bệnh trở nên nguy hiểm hơn. Vì vậy, thay vì chờ đợi biểu hiện, mỗi người nên chủ động kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt nếu có các yếu tố nguy cơ như hút thuốc, béo phì, tăng huyết áp hay tiểu đường.

3. Hiểu lầm trong điều trị và phòng ngừa

3.1 Chỉ cần dùng thuốc là đủ

Việc phụ thuộc hoàn toàn vào thuốc điều trị mà bỏ qua thay đổi lối sống là một sai lầm phổ biến của người mắc bệnh mạch vành. Dù thuốc có thể giúp làm giảm nguy cơ biến chứng và kiểm soát bệnh, nhưng chúng không thể thay thế vai trò của chế độ ăn uống lành mạnh, tập luyện đều đặn và giảm stress. Nhiều nghiên cứu cho thấy việc kết hợp thuốc với thay đổi lối sống giúp cải thiện đáng kể chức năng mạch vành và giảm tỉ lệ tử vong do tim mạch.

Việc dùng thuốc không đúng liều, bỏ thuốc giữa chừng hoặc tự ý thay đổi đơn thuốc cũng là một trong những nguyên nhân khiến tình trạng bệnh xấu đi. Bệnh động mạch vành là bệnh mạn tính, do đó điều trị cần kiên trì và có sự giám sát thường xuyên của bác sĩ chuyên khoa tim mạch.

Bệnh mạch vành chỉ xảy ra ở người lớn tuổi, chỉ dùng thuốc cũng có thể kiểm soát bệnh là những quan niệm sai lầm phổ biến về căn bệnh này.

3.2 Đặt stent là “chữa khỏi hoàn toàn”

Không ít người nghĩ rằng sau khi được can thiệp đặt stent, bệnh động mạch vành đã được “giải quyết triệt để”. Đây là một hiểu lầm nguy hiểm vì stent chỉ giải quyết phần tắc nghẽn tại chỗ, chứ không ngăn chặn được quá trình xơ vữa diễn ra trong lòng mạch ở những vị trí khác.

Việc không duy trì điều trị sau khi đặt stent có thể khiến động mạch tái hẹp hoặc hình thành huyết khối. Ngoài ra, người bệnh vẫn cần tiếp tục sử dụng thuốc chống đông, thuốc hạ lipid máu và điều chỉnh chế độ sinh hoạt để phòng ngừa các biến cố tim mạch mới.

4. Lầm tưởng về phòng ngừa và lối sống

4.1 Chế độ ăn chay là đủ để ngăn ngừa bệnh

Dù ăn chay đúng cách có thể giúp giảm mỡ máu, kiểm soát huyết áp và cải thiện sức khỏe tim mạch, nhưng không phải tất cả chế độ ăn chay đều lành mạnh. Một số người ăn chay nhưng lại tiêu thụ nhiều tinh bột tinh chế, đường hoặc thực phẩm chế biến sẵn, từ đó làm tăng nguy cơ rối loạn lipid máu.

Phòng ngừa bệnh động mạch vành hiệu quả đòi hỏi sự cân bằng giữa ăn uống, vận động, kiểm soát cân nặng, ngủ đủ giấc và tránh căng thẳng. Dinh dưỡng là quan trọng, nhưng không thể thay thế các yếu tố khác trong bảo vệ sức khỏe tim mạch.

4.2 Không có triệu chứng thì không cần tầm soát

Việc chỉ đi khám khi có dấu hiệu bất thường khiến nhiều người bỏ lỡ giai đoạn vàng để phát hiện sớm bệnh động mạch vành. Những người có yếu tố nguy cơ như di truyền, thừa cân, lười vận động, hút thuốc lá hoặc mắc bệnh chuyển hóa nên được tầm soát định kỳ ngay cả khi chưa có biểu hiện rõ rệt.

Kiểm tra tim mạch bao gồm điện tâm đồ, siêu âm tim, chụp mạch vành, đo chỉ số canxi động mạch vành hoặc xét nghiệm máu kiểm tra lipid, đường huyết. Những biện pháp này giúp phát hiện sớm tổn thương và đưa ra chiến lược điều trị kịp thời.

Thăm khám và điều trị với bác sĩ chuyên khoa Tim mạch giúp kiểm soát bệnh mạch vành hiệu quả.

5. Nhận diện đúng để chủ động bảo vệ tim mạch

5.1 Giáo dục sức khỏe là chìa khóa giúp phòng tránh bệnh động mạch vành

Để tránh những hiểu lầm không đáng có, mỗi người cần chủ động tìm hiểu kiến thức y khoa từ nguồn đáng tin cậy. Các chiến dịch giáo dục sức khỏe cộng đồng, chia sẻ kiến thức, tài liệu hướng dẫn từ chuyên gia hoặc các khóa học trực tuyến đều có thể giúp nâng cao nhận thức về bệnh động mạch vành.

Cần cảnh giác với những lời khuyên thiếu cơ sở khoa học, đặc biệt là trên mạng xã hội. Việc tin vào các “mẹo dân gian”, thuốc không rõ nguồn gốc có thể khiến tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.

5.2 Tầm quan trọng của theo dõi lâu dài

Ngay cả khi các chỉ số lâm sàng đã trở về mức bình thường, người mắc bệnh mạch vành vẫn cần theo dõi định kỳ suốt đời. Việc này giúp kiểm soát tiến triển bệnh, điều chỉnh thuốc kịp thời và phòng ngừa tái phát biến cố tim mạch.

Thay đổi lối sống bền vững và tuân thủ điều trị chính là chìa khóa duy trì chất lượng sống lâu dài cho người mắc bệnh tim mạch nói chung và bệnh động mạch vành nói riêng.

Bệnh động mạch vành là một trong những bệnh lý nguy hiểm nhưng có thể phòng ngừa và kiểm soát tốt nếu người bệnh hiểu đúng về căn bệnh này. Việc nhận diện và xóa bỏ các lầm tưởng phổ biến không chỉ giúp tăng hiệu quả điều trị mà còn góp phần giảm thiểu gánh nặng cho hệ thống y tế. Hãy chủ động bảo vệ sức khỏe tim mạch của bạn bằng kiến thức đúng đắn và hành động kịp thời. Đừng ngại liên hệ với chuyên gia nếu bạn cần tư vấn và hỗ trợ!