Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) gây phiền toái và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, làm suy giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh. Bệnh thường được mô tả là dịch vị dạ dày trào ngược lên thực quản, gây kích thích niêm mạc và dẫn đến một loạt các triệu chứng. Việc hiểu rõ những dấu hiệu của trào ngược dạ dày, các phương pháp chẩn đoán và điều trị không chỉ giúp phát hiện bệnh sớm mà còn ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Menu xem nhanh:
1. Tìm hiểu các yếu tố gây tình trạng trào ngược dạ dày thực quản
Trào ngược dạ dày thực quản không xảy ra ngẫu nhiên mà thường có liên quan đến nhiều yếu tố tác động lên cơ thể, đặc biệt là những yếu tố làm suy yếu cơ thắt thực quản dưới (LES) hoặc tăng áp lực trong dạ dày.
1.1. Tình trạng rối loạn LES (cơ thắt thực quản dưới)
Cơ thắt thực quản dưới (LES) đóng vai trò như “cánh cửa” ngăn dịch vị dạ dày trào ngược. Khi chức năng của cơ này bị suy giảm, axit dễ dàng tràn vào thực quản, gây tổn thương. Tình trạng này thường bắt nguồn từ những yếu tố nguy cơ như:
– Tuổi tác: Người lớn tuổi dễ gặp phải tình trạng suy yếu LES.
– Tác dụng phụ của một số loại thuốc như thuốc chống trầm cảm, thuốc giãn cơ.
– Bệnh lý mãn tính như xơ cứng bì hoặc thoát vị cơ hoành.
Bệnh lý trào ngược dạ dày rất phổ biến và gây nhiều biểu hiện phiền toái cho người bệnh
1.2. Áp lực nội dạ dày tăng
Tăng áp lực bên trong dạ dày do ăn uống quá no, táo bón mãn tính hoặc mang thai là yếu tố thúc đẩy dịch vị bị đẩy ngược lên thực quản. Những thói quen như ăn đêm hoặc nằm ngay sau khi ăn cũng làm tình trạng trầm trọng hơn.
1.3. Lối sống thiếu khoa học
– Sử dụng đồ uống kích thích như cà phê, nước uống có gas.
– Thường xuyên hút thuốc lá, thường xuyên sử dụng rượu bia.
– Chế độ ăn không lành mạnh, ăn nhiều thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ.
– Lối sống ít vận động khiến hệ tiêu hóa hoạt động kém hiệu quả.
2. Tìm hiểu những dấu hiệu của trào ngược dạ dày
Những dấu hiệu của trào ngược dạ dày có thể xuất hiện âm thầm, đôi khi bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Tuy nhiên, nhận biết sớm các triệu chứng này giúp bạn có hướng điều trị phù hợp:
2.1. Ợ nóng và ợ chua: Một trong những dấu hiệu của trào ngược dạ dày tiêu biểu nhất
Ợ nóng là cảm giác nóng rát vùng ngực, thường lan lên cổ họng. Đi kèm là hiện tượng ợ chua với vị chua hoặc đắng trong miệng, xuất hiện rõ ràng sau bữa ăn hoặc khi nằm. Triệu chứng này dễ nhận biết và là biểu hiện đặc trưng nhất của trào ngược dạ dày.
2.2. Nuốt đau, nuốt khó
Người bệnh có thể cảm thấy đau hoặc vướng khi nuốt, đặc biệt với thức ăn khô, rắn. Nguyên nhân là do axit dạ dày làm tổn thương lớp niêm mạc thực quản, gây viêm và phù nề.
2.3. Ho kéo dài, khàn giọng
Ho khan mãn tính hoặc ho vào ban đêm không chỉ đơn thuần là vấn đề hô hấp. Trào ngược axit kích thích dây thần kinh phế vị và gây ra ho. Khàn giọng, mất giọng do axit trào lên vùng họng cũng là dấu hiệu thường gặp.
Trào ngược dạ dày thực quản thường có nhiều biểu hiện đặc trưng
2.4. Đau tức ngực
Cơn đau tức ngực do trào ngược thường bị nhầm với đau ngực do tim mạch. Tuy nhiên, đau ngực do GERD xuất hiện sau bữa ăn no, khi nằm hoặc cúi gập người. Triệu chứng này có thể kèm theo cảm giác nóng rát ở vùng ngực.
2.5. Tăng tiết nước bọt
Đây là phản xạ tự nhiên của cơ thể nhằm trung hòa axit khi dịch vị trào ngược lên. Người bệnh có cảm giác nước bọt tiết nhiều bất thường, đặc biệt sau khi ăn hoặc khi xuất hiện ợ nóng.
2.6. Hôi miệng
Hơi thở có mùi khó chịu do axit làm thay đổi môi trường trong khoang miệng, ảnh hưởng đến lợi và răng miệng. Đây là dấu hiệu ít được chú ý nhưng lại rất phổ biến.
2.7. Những dấu hiệu của trào ngược dạ dày: Các triệu chứng ngoài tiêu hóa
Một số người bệnh có thể gặp tình trạng đau tai, viêm xoang hoặc cảm giác đau đầu liên tục. Các triệu chứng này thường do axit tác động đến các vùng lân cận.
3. Có những cách nào để chẩn đoán từ những dấu hiệu của trào ngược dạ dày?
Việc chẩn đoán chính xác những dấu hiệu của trào ngược dạ dày giúp định hướng điều trị hiệu quả, giảm thiểu biến chứng.
3.1. Nội soi tiêu hóa
Nội soi là phương pháp cơ bản, cho phép bác sĩ quan sát trực tiếp bên trong thực quản và dạ dày, phát hiện các tổn thương do axit gây ra. Đây là công cụ quan trọng để đánh giá mức độ bệnh.
3.2. Đo áp lực và nhu động thực quản (HRM)
Đo áp lực thực quản (HRM) sử dụng thiết bị chuyên dụng để đo lường khả năng vận động và áp lực cơ thắt thực quản dưới. Phương pháp này đặc biệt hiệu quả với các trường hợp nghi ngờ rối loạn chức năng thực quản hoặc không tìm thấy tổn thương rõ ràng qua nội soi.
3.3. Đo pH thực quản 24 giờ
Đo pH thực quản 24 giờ là “tiêu chuẩn vàng” trong chẩn đoán GERD. Kỹ thuật này theo dõi tần suất và mức độ axit trào ngược trong ngày, giúp xác định chính xác bệnh và mức độ nghiêm trọng.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc đã tiên phong trong việc ứng dụng đồng thời cả ba phương pháp này, đặc biệt là đo HRM và đo pH thực quản 24 giờ, mang lại hiệu quả chẩn đoán tối ưu.
Đo pH thực quản 24 giờ là “tiêu chuẩn vàng” trong chẩn đoán GERD
4. Phương pháp điều trị trào ngược dạ dày đem lại hiệu quả
Điều trị bệnh trào ngược dạ dày cần dựa trên chẩn đoán và dựa trên tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân. Các bác sĩ thường khuyến nghị bệnh nhân thay đổi lối sống trước tiên, kết hợp với điều trị nội khoa hoặc can thiệp khi cần thiết.
Việc thay đổi lối sống bao gồm điều chỉnh chế độ ăn uống, hạn chế các thực phẩm gây kích thích như cà phê, rượu bia, thức ăn cay nóng. Người bệnh cũng nên chia nhỏ bữa ăn, tránh ăn khuya hoặc nằm ngay sau khi ăn.
Khi các biện pháp trên không hiệu quả, thuốc kháng axit, thuốc ức chế bơm proton (PPI) hoặc thuốc cải thiện nhu động thực quản có thể được sử dụng theo chỉ định của bác sĩ. Trong các trường hợp bệnh nghiêm trọng hơn, can thiệp chuyên sâu là lựa chọn cần thiết.
Với sự hỗ trợ của các thiết bị y tế tiên tiến và đội ngũ chuyên gia giỏi, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc cung cấp dịch vụ chẩn đoán và điều trị toàn diện, mang lại hiệu quả cao và an toàn cho người bệnh.
Nhận biết sớm những dấu hiệu của trào ngược dạ dày, tiến hành chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời là chìa khóa để kiểm soát bệnh hiệu quả. Với các phương pháp hiện đại như nội soi tiêu hóa, đo HRM và đo pH thực quản 24 giờ, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc là địa chỉ tin cậy giúp bạn lấy lại sức khỏe tiêu hóa, từ đó bảo vệ và nâng cao chất lượng cuộc sống.
