Trào ngược dạ dày là một trong những bệnh lý tiêu hóa phổ biến, ảnh hưởng lớn đến chất lượng sống của nhiều người. Việc hiểu rõ những biểu hiện của bệnh trào ngược dạ dày sẽ giúp bạn nhận biết sớm và tìm phương pháp điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm. Bài viết này sẽ đi sâu vào các triệu chứng, phương pháp chẩn đoán và cách kiểm soát bệnh hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Trào ngược dạ dày là gì?
Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là hiện tượng dịch vị dạ dày trào ngược lên thực quản, gây kích ứng niêm mạc và nhiều triệu chứng khó chịu. Nguyên nhân chủ yếu do cơ vòng thực quản dưới (LES) bị suy yếu hoặc đóng không chặt. Bệnh có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm nếu không được quan tâm đúng mức và điều trị kịp thời.
2. Những triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày thường gặp
2.1. Những biểu hiện của bệnh trào ngược dạ dày: Ợ nóng và nóng rát sau xương ức
Cảm giác nóng rát từ vùng thượng vị đến cổ họng là triệu chứng điển hình nhất. Triệu chứng này thường xuất hiện sau khi ăn hoặc khi nằm xuống, đặc biệt vào ban đêm. Axit dạ dày trào lên thực quản gây kích ứng niêm mạc, dẫn đến cảm giác nóng rát.
2.2. Ợ hơi, ợ chua – Những biểu hiện của bệnh trào ngược dạ dày cần chú ý
Người bệnh thường gặp phải hiện tượng ợ hơi kèm theo cảm giác chua hoặc đắng trong miệng. Điều này xuất hiện nhiều sau khi ăn các món nhiều dầu mỡ hoặc uống nước có ga.
2.3. Khó nuốt
Trào ngược lâu ngày có thể gây viêm và hẹp thực quản, khiến người bệnh cảm thấy khó nuốt hoặc như có vật gì đó mắc lại trong cổ họng.
2.4. Ho khan kéo dài không rõ nguyên nhân, khàn giọng và viêm họng
Khi dịch vị trào ngược lên đường hô hấp trên, nó gây kích ứng niêm mạc họng và dây thanh quản, dẫn đến ho kéo dài, khàn tiếng và viêm họng mãn tính.
3. Một số triệu chứng ít gặp nhưng cũng cần lưu ý
3.1. Đau ngực
Triệu chứng này dễ gây nhầm lẫn với các vấn đề về tim mạch. Đau ngực do trào ngược thường xuất hiện sau khi ăn hoặc thay đổi tư thế.
3.2. Tiết nước bọt nhiều
Cơ thể phản ứng bằng cách tiết nước bọt để trung hòa axit trào lên từ dạ dày.
3.3. Hôi miệng
Dịch vị dạ dày và thức ăn không tiêu hóa hết có thể trào lên miệng, gây hơi thở có mùi khó chịu.
4. Tham khảo một số phương pháp chẩn đoán trào ngược hiệu quả
Việc chẩn đoán sớm và chính xác giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Hiện nay, có khá nhiều phương pháp giúp chẩn đoán tình trạng này, trong số đó có các phương pháp nổi bật như sau:
4.1. Nội soi thực quản – dạ dày
Đây là phương pháp khá phổ biến để kiểm tra niêm mạc thực quản và phát hiện các tổn thương do trào ngược. Phương pháp được tiến hành bằng việc sử dụng một ống mềm, có gắn camera để quan sát bên trong thực quản và dạ dày một cách trực tiếp. Nội soi dạ dày sẽ giúp phát hiện sớm viêm thực quản, loét hoặc barrett thực quản.
4.2. Tiêu chuẩn vàng chẩn đoán trào ngược – Đo pH thực quản 24h
Đây là phương pháp đo độ axit trong thực quản trong suốt 24 giờ để đánh giá mức độ trào ngược. Bệnh nhân sẽ được gắn một cảm biến nhỏ vào thực quản để ghi lại thông tin về tần suất và mức độ axit trào ngược. Đây là công cụ chẩn đoán chính xác nhất để xác định mức độ nghiêm trọng của bệnh trào ngược dạ dày. Hiện nay, Thu Cúc TCI là một trong số khá ít các đơn vị y tế đã đưa kỹ thuật này vào chẩn đoán và điều trị cho bệnh nhân trào ngược dạ dày thực quản.
4.3. Đo áp lực thực quản độ phân giải cao (HRM)
HRM là kỹ thuật đo nhu động và áp lực của các cơ vòng thực quản để phát hiện các bất thường trong hoạt động của cơ vòng thực quản dưới. Phương pháp này đặc biệt hữu ích với các trường hợp khó nuốt hoặc nghi ngờ rối loạn nhu động thực quản, nhờ đó giúp loại trừ các nguyên nhân có biểu hiện giống với trào ngược dạ dày thực quản.
Cũng giống như đo pH thực quản 24h, kỹ thuật đo HRM cũng là một kỹ thuật tân tiến được TCI ứng dụng vào chẩn đoán và điều trị hiệu quả cho bệnh nhân.
4.4. X-quang thực quản
Phương pháp chụp X- quang giúp quan sát các bất thường về cấu trúc của thực quản như thoát vị hoành hoặc hẹp thực quản.
5. Cẩn trọng biến chứng nếu không điều trị
Nếu không được kiểm soát, bệnh trào ngược dạ dày có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:
– Viêm thực quản: Tình trạng niêm mạc thực quản bị viêm nhiễm do tiếp xúc lâu dài với axit.
– Hẹp thực quản: Các vết sẹo do viêm tạo ra hẹp thực quản, gây khó nuốt.
– Barrett thực quản: Đây là tình trạng tiền ung thư, làm tăng nguy cơ mắc ung thư thực quản.
6. Tham khảo phương pháp kiểm soát và điều trị trào ngược dạ dày
Để kiểm soát hiệu quả trào ngược dạ dày, thay đổi lối sống và chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng. Người bệnh nên ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày thay vì ăn quá no, đồng thời tránh ăn khuya để giảm áp lực lên dạ dày. Hạn chế tiêu thụ các thực phẩm kích thích như đồ ăn cay, nhiều dầu mỡ, nước uống có ga và cà phê cũng là một biện pháp hữu hiệu. Ngoài ra, việc nâng cao đầu khi ngủ sẽ giúp giảm thiểu tình trạng trào ngược xảy ra vào ban đêm, mang lại giấc ngủ sâu hơn.
Bên cạnh việc điều chỉnh lối sống, sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ cũng cần thiết, đặc biệt với những trường hợp có triệu chứng thường xuyên. Đối với những trường hợp nặng hoặc không đáp ứng với điều trị nội khoa, can thiệp ngoại khoa có thể được xem xét nhằm ngăn chặn tình trạng trào ngược.
Những biểu hiện của bệnh trào ngược dạ dày rất đa dạng và có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu không được kiểm soát kịp thời. Việc nhận biết và chẩn đoán sớm thông qua các phương pháp như nội soi, đo pH thực quản và đo áp lực thực quản HRM sẽ giúp tìm ra hướng điều trị hiệu quả nhất. Nếu bạn gặp phải các triệu chứng như ợ nóng, ho mãn tính hoặc khó nuốt, hãy thăm khám bác sĩ ngay để tránh các biến chứng nguy hiểm.