Viêm họng cấp tính là bệnh lý điển hình trong hệ thống tai mũi họng, rất dễ bắt gặp kể cả thời tiết nóng hay lạnh. Bệnh lý này cũng có tính lây lan, đồng thời, trong nhiều trường hợp, có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm nặng và nguy hiểm. Cùng TCI tìm hiểu về bệnh lý này trong bài viết dưới đây để hiểu hơn về viêm họng cấp, nhận biết bệnh sớm và điều trị đúng cách, tránh ảnh hưởng từ viêm họng.
Menu xem nhanh:
1. Tìm hiểu về viêm họng cấp
Là nơi giao thoa của đường ăn uống và đường thở, họng của chúng ta là một trong những nơi tiếp nhận các tác nhân lạ đầu tiên xâm nhập vào cơ thể. Trong quá trình ấy, tình trạng viêm nhiễm vùng niêm mạc và các tổ chức dưới niêm mạc họng rất dễ xảy ra và được gọi là viêm họng. Bệnh lý này điển hình với tình trạng đau rát, sưng ngứa họng và ho nhiều. Ở thể viêm họng cấp, các triệu chứng sẽ kéo dài trong khoảng 1 – 2 tuần.
Bệnh viêm họng cấp dễ bắt gặp với mọi độ tuổi và xảy ra ở mọi thời điểm
1.1. Nguyên nhân viêm họng cấp
Viêm họng cấp tính nói riêng và viêm họng nói chung thường bắt đầu bằng sự xâm nhập của virus. Độc tố và sự ảnh hưởng của virus khiến cấu trúc amidan cùng đề kháng cơ thể thay đổi tạo nên sự bội nhiễm của các vi khuẩn khác. Nhìn chung, các tác nhân gây viêm họng cấp được chia làm 2 nhóm chính:
– Virus: Đây là nhóm tác nhân chủ yếu, gồm các loại như Adenovirus, virus cúm, virus coxsakie, virus Zona,…
– Các loại vi khuẩn: chiếm số lượng tỷ trọng gây bệnh ít hơn như: khuẩn liên cầu, tụ cầu vàng, các khuẩn Haemophilus influenzae, khuẩn phế cầu,… nhưng thường có khả năng gây biến chứng nặng cho người bệnh.
Viêm họng cấp thường dễ hình thành trong những giai đoạn thời tiết chuyển mùa. Tuy nhiên, với tình hình thời tiết bất ổn, môi trường ô nhiễm hiện nay, viêm họng có thể xuất hiện mọi lúc. Việc không bảo vệ vệ hô hấp hay tính chất dị ứng, môi trường sống và làm việc lạnh, ô nhiễm, khô hanh,… cũng là điều kiện lý tưởng khiến viêm họng cấp dễ hình thành hơn. Ngoài ra, chúng ta có thể bị viêm họng cấp thông qua việc lây nhiễm qua nước bọt, nước mũi.
1.2. Nhận biết viêm họng cấp tính
Viêm họng cấp được nhận biết thông qua các triệu chứng như sau:
– Họng sưng đỏ
– Ngứa họng
– Khó nuốt
– Đau rát họng
– Ho
– Sốt
– Đau đầu
– Mệt mỏi
– Hạch góc hàm sưng đau
Khi khám thực thể, có thể thấy tình trạng đờm nhầy, niêm mạc họng xuất tiết, mao mạch thành sau họng nổi lên rõ ràng, amidan sưng to, xuất hiện mủ trắng. Ngoài ra, các chuyên gia tai mũi họng cũng cho biết, tùy từng nguyên nhân gây bệnh mà triệu chứng viêm họng sẽ có triệu chứng khác nhau. Cận lâm sàng phết dịch họng nuôi cấy vi khuẩn là điều cần thiết nhằm xác định nguyên nhân gây viêm họng cấp. Việc theo dõi các biểu hiện cùng cùng các xét nghiệm trong tình huống cần thiết sẽ giúp việc điều trị sát nguyên nhân bệnh và hiệu quả hơn.
Viêm họng cấp thường kèm theo sưng đau, đỏ vùng họng và bắt đầu với cơn sốt
2. Cẩn trọng trước viêm họng cấp
Bệnh viêm họng cấp khi được phát hiện sớm và điều trị đúng nguyên nhân có thể thuyên giảm nhanh. Với tình trạng viêm họng cấp do vi khuẩn bội nhiễm, việc điều trị thường kéo dài hơn, kết hợp kháng sinh đồ phù hợp để tránh những biến chứng từ bệnh.
Trong trường hợp không được điều trị phù hợp, người bị viêm họng có thể đối mặt với tình trạng viêm tấy, áp xe quanh amidan và thành họng (thường ở trẻ nhỏ), tình trạng viêm tấy ngoại thư vùng cổ với tiên lượng nặng (ít gặp hơn). Viêm họng cấp tính cũng là nguyên nhân dễ dẫn đến các bệnh lý viêm nhiễm hô hấp khác như viêm tai giữa, viêm amidan, viêm VA, viêm mũi, viêm tai giữa cấp, viêm phế quản, viêm phổi,…
Đặc biệt, trong tình huống viêm họng cấp do liên cầu tan huyết là nguyên nhân, người viêm họng cấp cần hết sức cẩn thận bởi có thể xảy ra nguy cơ viêm thận, viêm khớp, viêm màng tim, choáng nhiễm độc liên cầu, nhiễm trùng huyết,… nếu không điều trị đúng cách. Các biến chứng này ảnh hưởng đến sức khỏe toàn thân của chúng ta. Do đó, các bác sĩ cảnh báo, khi có triệu chứng viêm họng, cần sớm đến các cơ sở y tế , tránh việc tự ý điều trị sai cách, khiến bản thân có thể chịu những biến chứng nặng nề, khó chữa sau này.
3. Điều trị viêm họng cấp
3.1. Nguyên tắc khi chữa viêm họng cấp tính
Để điều trị viêm họng cấp hiệu quả, cần dựa trên đúng nguyên nhân gây bệnh. Khi đã xác định được virus hoặc vi khuẩn gây bệnh, các bác sĩ sẽ dựa trên nguyên nhân đó để có điều trị phù hợp cho bệnh nhân kết hợp cùng tình trạng bệnh, độ tuổi và thể trạng của họ.
Các bác sĩ cũng cảnh báo: không được tự ý mua thuốc theo cảm tính, đánh giá chủ quan của bản thân, hoặc mượn đơn thuốc của người khác để dùng thuốc với bệnh lý của mình. Việc dùng thuốc cẩn theo chỉ định của bác sĩ sau khi đã thăm khám và chẩn đoán xác định phù hợp. Đặc biệt, cần tránh lạm dụng kháng sinh khi chữa viêm họng cấp. Trong trường hợp nguyên nhân bệnh do virus, việc dùng kháng sinh là vô nghĩa, đồng thời, ảnh hưởng đến hệ đề kháng của toàn cơ thể. Do đó, thăm khám là chỉ định bắt buộc với người bị viêm họng.
Thăm khám sớm là điều kiện cần thiết để điều trị viêm họng cấp
3.2. Điều trị
Như đã nói trên, tùy theo nguyên nhân và triệu chứng bệnh, mà các thuốc chỉ định với người bệnh thường sẽ khác nhau.
Với viêm họng cấp do virus: sử dụng các thuốc giảm triệu chứng của viêm họng: giảm viêm, giảm đau, hạ sốt, kết hợp xông họng, súc họng và các biện pháp nâng đỡ thể trạng.
Viêm họng cấp do vi khuẩn: kết hợp thuốc điều trị triệu chứng, kháng viêm, kháng sinh theo chủng vi khuẩn, thuốc súc họng miệng, cải thiện miễn dịch,…
Với trường hợp viêm họng cấp biến chứng, không đáp ứng điều trị bằng thuốc, sau khi thăm khám chẩn đoán xác định, bác sĩ thường chỉ định phẫu thuật dẫn lưu. Hiện tại, việc phẫu thuật khá đơn giản, hầu hết người bệnh có thể điều trị nhanh, không mất nhiều thời gian lưu viện. Trong quá trình đó, người bệnh cũng cần thực hiện các biện pháp hỗ trợ điều trị nhằm tránh tổn thương hầu họng, nâng cao hiệu quả hồi phục và làm thông thoáng đường thở.
Nhận định chung:
Nhìn chung, viêm họng cấp tính là bệnh lý phổ biến, thường được điều trị đơn giản bằng các hình thức nội khoa sau khi được chẩn đoán sớm, phát hiện nguyên nhân bệnh. Trong một số trường hợp bệnh nặng biến chứng, không đáp ứng điều trị, việc phẫu thuật là phương án cân nhắc cho người bệnh. Do viêm họng cấp là bệnh có thể xảy ra ở mọi độ tuổi và các mùa khác nhau, nên việc phòng ngừa bệnh, bảo vệ hô hấp tai mũi họng, có chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt khoa học là điều hết sức cần thiết. Bên cạnh đó, cần chú ý thăm khám bệnh để điều trị viêm họng cấp đúng phương pháp phù hợp, tránh lạm dụng thuốc, khiến bệnh dai dẳng và biến chứng lâu dài.
