Ợ chua là một trong những triệu chứng phổ biến liên quan đến các vấn đề tiêu hóa, đặc biệt là trào ngược dạ dày thực quản (GERD). Để giảm ợ chua hiệu quả, điều quan trọng nhất là xác định chính xác nguyên nhân gây ra triệu chứng này và áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp.
Menu xem nhanh:
1. Ợ chua
Ợ chua là cảm giác nóng rát, khó chịu xuất hiện ở vùng ngực, thường kèm theo cảm giác chua miệng hoặc vị axit. Triệu chứng này xảy ra khi dịch vị dạ dày trào ngược lên thực quản. Axit trong dạ dày có tính ăn mòn, khi tiếp xúc với niêm mạc thực quản sẽ gây ra cảm giác nóng rát, khó chịu.
Mặc dù ợ chua có thể chỉ là triệu chứng thoáng qua, nhưng nếu tái diễn thường xuyên, đây có thể là dấu hiệu của các bệnh lý tiêu hóa như trào ngược dạ dày thực quản, viêm thực quản, hoặc thậm chí là loét dạ dày tá tràng.
Ợ chua là cảm giác nóng rát, khó chịu xuất hiện ở vùng ngực, thường kèm theo cảm giác chua miệng hoặc vị axit
2. Nguyên nhân nào dẫn đến ợ chua?
Ợ chua thường bắt nguồn từ một số nguyên nhân phổ biến như sau:
2.1. Trào ngược dạ dày thực quản (GERD): Nguyên nhân phổ biến hàng đầu
Trong GERD, cơ vòng thực quản dưới (LES) không đóng kín đúng cách, khiến dịch vị dễ dàng trào ngược lên thực quản, gây ợ chua.
2.2. Nguyên nhân từ thói quen sinh hoạt không lành mạnh, stress
– Ăn quá nhiều thực phẩm cay, chua, hoặc đồ uống có gas có thể kích thích dạ dày tiết nhiều axit hơn, làm tăng nguy cơ ợ chua.
– Hút thuốc, uống rượu bia thường xuyên hoặc ăn quá no trước khi ngủ là những yếu tố góp phần làm tăng nguy cơ trào ngược, gây ợ chua.
Stress làm tăng sản xuất cortisol, một hormone có thể kích thích tăng tiết axit dạ dày. Điều này dễ dẫn đến ợ chua, đặc biệt khi tình trạng stress kéo dài.
2.3. Nguyên nhân từ các bệnh lý liên quan đến dạ dày
Các bệnh lý như viêm loét dạ dày tá tràng, nhiễm vi khuẩn H. pylori, thoát vị hoành, các bất thường ở cơ vòng thực quản đều có thể gây ra triệu chứng ợ chua.
Bệnh lý dạ dày có thể dẫn đến ợ chua
3. Biểu hiện thường gặp khi bị ợ chua
– Cảm giác nóng rát ở ngực: Xuất hiện sau bữa ăn, đặc biệt khi nằm xuống hoặc cúi người.
– Vị chua trong miệng: Do axit dạ dày trào lên miệng, gây cảm giác khó chịu.
– Khó nuốt hoặc cảm giác nghẹn cổ: Thực quản bị kích thích hoặc viêm do axit gây ra.
– Đau rát họng hoặc khàn giọng: Khi axit tiếp xúc với niêm mạc họng và dây thanh quản.
Nếu các triệu chứng này xuất hiện thường xuyên hoặc kéo dài, việc thăm khám sớm để tìm ra nguyên nhân là điều cần thiết.
3. Làm sao để giảm ợ chua hiệu quả?
Giảm ợ chua không chỉ đơn thuần là làm dịu triệu chứng mà cần giải quyết tận gốc nguyên nhân.
Chẩn đoán chính xác là yếu tố then chốt để điều trị thành công ợ chua. Nếu không xác định đúng nguyên nhân, các biện pháp tự điều trị tại nhà hoặc dùng thuốc không kê đơn có thể chỉ làm dịu tạm thời mà không giải quyết được gốc rễ vấn đề. Bạn có thể tham khảo những việc cần làm để giảm tình trạng ợ chua một cách hiệu quả như sau:
3.1. Giảm ợ chua: Thăm khám để chẩn đoán chính xác
Ợ chua có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ các vấn đề dạ dày nhẹ đến các bệnh lý phức tạp hơn. Do đó, việc thăm khám với bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa là bước đầu tiên và quan trọng nhất.
– Nội soi dạ dày-thực quản: Để quan sát trực tiếp tình trạng niêm mạc và phát hiện tổn thương.
– Đo pH thực quản 24 giờ: Phương pháp này giúp đánh giá mức độ trào ngược axit và xác định chính xác nguyên nhân gây ợ chua. Đây là kỹ thuật được xem như tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán GERD – một nguyên nhân quan trọng gây ra ợ chua
– Đo HRM (High-Resolution Manometry) là kỹ thuật đo áp lực và nhu động thực quản với độ phân giải cao được ứng dụng tại TCI, giúp đánh giá chức năng co bóp và phối hợp của các cơ thực quản khi chuyển thức ăn xuống dạ dày. Kết quả được hiển thị dưới dạng bản đồ màu, hỗ trợ chẩn đoán chính xác các rối loạn thực quản, bao gồm trào ngược dạ dày hoặc các nguyên nhân khác gây ợ chua.
Ứng dụng đo pH thực quản 24h tại Thu Cúc TCI
3.2. Muốn giảm ợ chua: Cần tuân thủ phác đồ điều trị
Người bệnh cần tuân thủ đúng hướng dẫn từ bác sĩ sau khi chẩn đoán, bao gồm việc sử dụng thuốc giảm tiết axit, thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày hoặc điều trị vi khuẩn H. pylori nếu có.
3.3. Giảm ợ chua hiệu quả bằng cách thay đổi thói quen ăn uống sinh hoạt
Thay đổi lối sống là một phần không thể thiếu trong việc giảm ợ chua. Những thay đổi này không chỉ hỗ trợ điều trị mà còn ngăn ngừa tái phát.
– Ăn uống khoa học: Hạn chế thực phẩm cay, chua, nhiều dầu mỡ. Tăng cường rau xanh, trái cây ít axit, và thực phẩm giàu chất xơ.
– Chia nhỏ bữa ăn và không nên nằm ngay sau khi ăn
– Giữ cân hợp lý: Thừa cân có thể làm tăng áp lực lên cơ vòng thực quản, gây trào ngược.
Kiêng rượu bia và thuốc lá: Các chất kích thích này làm suy yếu cơ vòng thực quản, tăng nguy cơ trào ngược.
3.4. Cố gắng hạn chế căng thẳng
Căng thẳng kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến hệ thần kinh mà còn gây rối loạn tiêu hóa. Yoga, thiền, và các hoạt động thể thao nhẹ nhàng là những cách tốt để giảm stress và hỗ trợ tiêu hóa.
3.5. Tái khám
Ngay cả khi triệu chứng đã giảm, việc tái khám định kỳ là rất quan trọng để đảm bảo bệnh được kiểm soát tốt và ngăn ngừa biến chứng.
Giảm ợ chua không chỉ là xử lý triệu chứng mà cần điều trị tận gốc nguyên nhân. Vai trò của chẩn đoán chính xác là cực kỳ quan trọng, giúp bác sĩ đưa ra phác đồ phù hợp và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Nếu bạn thường xuyên bị ợ chua, cần thăm khám và thay đổi lối sống ngay hôm nay để bảo vệ sức khỏe lâu dài.
