Trào ngược dạ dày có nguy hiểm không? Câu trả lời là có, nếu không được điều trị kịp thời, trào ngược dạ dày có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như viêm loét thực quản, hẹp thực quản, thậm chí là ung thư thực quản. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về trào ngược dạ dày, bao gồm nguyên nhân, triệu chứng, biến chứng, cách điều trị và phòng ngừa. Hy vọng những kiến thức này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh này và có cách bảo vệ sức khỏe của bản thân một cách hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Tổng quan trào ngược dạ dày là gì?
Trào ngược dạ dày là tình trạng dịch vị từ dạ dày trào ngược lên thực quản, gây kích ứng và viêm niêm mạc thực quản. Dịch vị dạ dày có tính axit cao, nên khi trào ngược lên thực quản sẽ gây ra cảm giác nóng rát, khó chịu, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Nguyên nhân phổ biến gây trào ngược dạ dày:
1.1.Yếu tố cơ học
– Suy yếu cơ thắt thực quản dưới: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây trào ngược dạ dày. Cơ thắt thực quản dưới có vai trò như một van ngăn cách giữa dạ dày và thực quản. Khi cơ thắt này yếu hoặc bị giãn ra, dịch vị sẽ dễ dàng trào ngược lên thực quản.
– Thoát vị hiatal: Đây là tình trạng một phần dạ dày chui qua lỗ cơ hoành (lỗ ngăn cách giữa khoang ngực và khoang bụng) lên khoang ngực, khiến cho cơ thắt thực quản dưới bị yếu.
1.2. Yếu tố lối sống
– Ăn uống không khoa học: Ăn quá no, ăn khuya, ăn nhiều đồ cay nóng, đồ nhiều dầu mỡ, uống nhiều bia rượu, nước ngọt có ga…
– Thừa cân, béo phì: Lớp mỡ thừa quanh bụng tạo áp lực lên dạ dày, đẩy dịch vị trào ngược lên thực quản.
– Mang bầu: Do thay đổi nội tiết và áp lực từ thai nhi lên cơ hoành.
– Hút thuốc lá: Hút thuốc lá làm giảm lượng nước bọt, ảnh hưởng đến khả năng bôi trơn thực quản và làm tăng nguy cơ trào ngược dạ dày.
– Stress: Khi căng thẳng, cơ thể sẽ sản xuất nhiều axit dạ dày hơn, dẫn đến trào ngược dạ dày.
1.3. Yếu tố bệnh lý
– Viêm loét dạ dày tá tràng: Vi khuẩn Hp gây viêm loét dạ dày tá tràng, làm tăng tiết axit dạ dày và dẫn đến trào ngược.
– Thoát vị bẹn: Tình trạng này cũng có thể gây áp lực lên dạ dày, đẩy dịch vị trào ngược lên thực quản.
– Một số bệnh lý khác như: sẹo thực quản, hẹp thực quản, dị tật bẩm sinh ở thực quản…
2. Triệu chứng của trào ngược dạ dày
– Ợ nóng: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất của trào ngược dạ dày, gây cảm giác nóng rát sau xương ức, lan lên cổ họng và có thể kèm theo vị chua trong miệng.
– Đau tức thượng vị: Cơn đau thường xuất hiện sau bữa ăn hoặc khi nằm ngủ, có thể lan ra sau lưng hoặc hai vai.
– Khó nuốt: Cảm giác nghẹn hoặc vướng khi nuốt thức ăn, đặc biệt là thức ăn rắn.
– Buồn nôn, nôn: Nôn trào ngược dịch vị chua, có thể kèm theo thức ăn.
– Ho khan: Do dịch vị trào ngược lên kích thích cổ họng.
– Khàn giọng: Do dịch vị trào ngược lên kích thích thanh quản.
– Đau họng: Cảm giác rát bỏng, ngứa ngáy hoặc khàn khàn ở cổ họng.
3. Trào ngược dạ dày có nguy hiểm không?
Mức độ nguy hiểm của trào ngược dạ dày phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng và thời gian mắc bệnh:
Trường hợp nhẹ:
– Triệu chứng nhẹ, xuất hiện thỉnh thoảng: Ợ nóng, ợ chua, khó tiêu…
– Ít nguy hiểm: Không gây ra biến chứng nghiêm trọng.
– Có thể điều trị bằng thuốc và thay đổi lối sống: Sử dụng thuốc giảm tiết axit, thuốc trung hòa axit, thuốc bảo vệ niêm mạc… Kết hợp với chế độ ăn uống khoa học, tập thể dục thường xuyên, giảm cân (nếu thừa cân), hạn chế căng thẳng…
Trường hợp nặng:
– Triệu chứng thường xuyên, dữ dội: Ợ nóng kéo dài, đau rát thượng vị, khó nuốt, nôn trào…
– Có nguy cơ cao dẫn đến biến chứng: Viêm loét thực quản, hẹp thực quản, ung thư thực quản.
– Cần điều trị tích cực bằng thuốc và có thể phải can thiệp y tế: Nội soi, phẫu thuật…
Biến chứng nguy hiểm:
– Viêm loét thực quản: Do axit dạ dày trào ngược lên thực quản gây tổn thương niêm mạc, dẫn đến loét.
– Hẹp thực quản: Do sẹo co kéo sau khi loét thực quản lành lại, gây khó nuốt.
– Ung thư thực quản: Viêm loét thực quản mạn tính có thể dẫn đến biến chứng ung thư.
Phát hiện và điều trị sớm trào ngược dạ dày là vô cùng quan trọng để:
– Ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
– Cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống.
– Tránh gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe lâu dài.
Do đó, nếu bạn có các triệu chứng của trào ngược dạ dày, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
4. Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Hãy đi khám bác sĩ ngay nếu bạn có các dấu hiệu cảnh báo sau:
– Đau rát dữ dội ở ngực hoặc thượng vị.
– Khó nuốt thức ăn, nghẹn khi nuốt.
– Giảm cân không rõ nguyên nhân.
– Nôn ra máu hoặc phân đen.
– Ợ nóng, ợ chua kéo dài và dữ dội.
– Khàn giọng kéo dài.
– Ho khan, ho ra máu.
Khuyến khích mọi người đi khám bác sĩ định kỳ để tầm soát bệnh:
– Người có nguy cơ cao mắc trào ngược dạ dày như: người thừa cân, béo phì, người có tiền sử gia đình mắc trào ngược dạ dày, người thường xuyên sử dụng bia rượu, thuốc lá…
– Người có các triệu chứng của trào ngược dạ dày kéo dài hoặc thường xuyên.
– Người trên 40 tuổi.
5. Các phương pháp chẩn đoán chính xác trào ngược dạ dày
Hiện nay, có nhiều phương pháp chẩn đoán trào ngược dạ dày hiệu quả, bao gồm:
5.1. Hỏi bệnh sử và khám thực thể
Đây là bước đầu tiên trong chẩn đoán trào ngược dạ dày. Bác sĩ sẽ thăm hỏi về các triệu chứng, tiền sử bệnh, đồng thời khám thực thể để tìm kiếm các dấu hiệu của bệnh, chẳng hạn như ợ nóng, ợ chua, nghẹn, nuốt khó, đau tức ngực,…Giúp bác sĩ có cái nhìn tổng quan về tình trạng bệnh, xác định các yếu tố nguy cơ và hướng điều tra tiếp theo.
5.2. Nội soi dạ dày thực quản
Nội soi sử dụng một ống soi mỏng có gắn camera để quan sát trực tiếp bên trong thực quản và dạ dày, giúp phát hiện các tổn thương như loét, viêm, hẹp,…Chẩn đoán chính xác các tổn thương thực quản – dạ dày do trào ngược axit như viêm loét, hẹp thực quản, biến dạng thực quản,…
5.3. Theo dõi pH thực quản 24 giờ
Phương pháp này sử dụng một ống nhỏ đặt vào thực quản để đo lượng axit trong 24 giờ, giúp xác định mức độ và tần suất trào ngược axit.
5.4. Đo nhu động thực quản HRM
Đo nhu động thực quản đánh giá khả năng co thắt của cơ thắt thực quản dưới, giúp phát hiện tình trạng yếu cơ thắt góp phần gây trào ngược.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc tiên phong trong việc ứng dụng các phương pháp chẩn đoán tiên tiến, góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh,điển hình là việc áp dụng thành công hai phương pháp hiện đại: Đo pH thực quản 24 giờ và đo áp lực nhu động thực quản phân giải cao HRM.Việc áp dụng thành công hai phương pháp này đã giúp Bệnh viện Thu Cúc chẩn đoán chính xác các bệnh lý về thực quản, từ đó đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả cho bệnh nhân. Bên cạnh đó, chất lượng khám chữa bệnh tại Bệnh viện Thu Cúc được nâng cao, góp phần mang đến sự hài lòng cho quý bệnh nhân.