Biến chứng của trào ngược dạ dày thường gặp là viêm loét thực quản, hẹp thực quản, barrett thực quản thậm chí có thể dẫn đến ung thư thực quản.
Menu xem nhanh:
1. Các biến chứng của trào ngược dạ dày
1.1 Viêm loét thực quản trào ngược
Biến chứng của trào ngược dạ dày phổ biến gặp phải với khoảng 50% trường hợp là viêm loét thực quản. Do dịch vị trào lên làm tổn thương niêm mạc thực quản, lâu ngày hình thành nên các ổ viêm. Gây ra cảm giác đau ngực sau xương ức, khó nuốt, nuốt đau, mất cảm giác thèm ăn…
1.2 Biến chứng của trào ngược dạ dày: Hẹp thực quản
Hẹp thực quản là biến chứng xảy ra ở khoảng 10% người bệnh trào ngược. Thực quản sau một khoảng thời gian dài tiếp xúc với axit và dịch vị dạ dày thì sẽ dẫn tới sưng, phù nề, viêm và lớp niêm mạc bị ăn mòn. Các tổn thương này càng về sau sẽ trở thành các mô sẹo và gây ra chít hẹp thực quản. Triệu chứng ợ chua, ợ nóng của giai đoạn đầu giảm dần, tuy nhiên các triệu chứng khó nuốt, khó ăn, nôn trớ sẽ ngày càng tăng. Đặc biệt là khi ăn các loại thức ăn đặc, khó nuốt.
Trào ngược dạ dày có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm
1.3 Biến chứng của trào ngược dạ dày: Thủng thực quản
Biến chứng này rất nguy hiểm, tuy nhiên rất ít xảy ra ở những người bị trào ngược dạ dày, thực quản. Khi niêm mạc thực quản viêm, tổ chức dưới viêm sẽ bị lộ ra và tiếp xúc với thức ăn và dịch vị trào lên. Khiến các tổ chức này bị tổn thương, khiến thành thực quản bị ảnh hưởng nặng hơn dẫn tới thủng thực quản. Thực quản bị thủng dẫn đến trào thức ăn và dịch vị vào trung thất. Việc phát hiện sớm và điều trị bệnh đúng cách sẽ hạn chế được biến chứng này xảy ra.
1.4 Barrett thực quản
Có khoảng 8-15% người bệnh trào ngược dạ dày, thực quản bị biến chứng barrett thực quản. Thực quản sau khi tổn thương liên tục sẽ bắt đầu tăng tái tạo. Trong quá trình này có một số trường hợp tế bào mới bị biến đổi, có thể chuyển sản hoặc nghịch sản gây barrett thực quản.
Barrett thực quản là một trong những biến chứng của trào ngược dạ dày – thực quản
1.5 Ung thư thực quản
Ung thư thực quản xảy ra sau khi barrett thực quản có loạn sản ở mức cao. Biến chứng này thường gặp ở người bệnh trên 50 tuổi. Gây ra chảy máu thực quản, đau đớn, sạm da, sút cân… Người bệnh có tỷ lệ tử vong cao trong thời gian ngắn.
1.6 Biến chứng của trào ngược dạ dày trên đường hô hấp
Do lượng thức ăn và dịch vị bị trào ngược lên, đi qua dây thanh âm, đi vào khí quản khiến người bệnh xuất hiện các triệu chứng như viêm họng, ho, viêm thanh quản, hen phế quản, răng bị bào mòn…
2. Cấp độ biến chứng của trào ngược dạ dày
2.1 Cấp độ 0
Ở cấp độ này, axit trào ngược lên dạ dày vẫn ở tần suất ít nên chưa có tác động nhiều tới thực quản. Cấp độ 0 trào ngược vẫn chưa gây viêm loét thực quản. Các triệu chứng thường gặp là ợ hơi, ợ nóng nhưng không thường xuyên, gần giống với hiện tượng sinh lý bình thường.
2.2 Cấp độ A
Cấp độ A vẫn là giai đoạn khởi phát. Niêm mạc thực quản có dấu hiệu tổn thương nhưng vẫn còn nhẹ. Đây là cấp độ phổ biến nhất, với khoảng 90% bệnh nhân phát hiện bệnh ở giai đoạn này. Người bệnh có biểu hiện nóng rát sau xương ức, nghẹn và ợ chua. Tuy nhiên việc ăn uống vẫn diễn ra bình thường.
Nếu phát hiện và điều trị bệnh đúng cách ở giai đoạn này, bệnh có thể được cải thiện nhanh chóng. Trong trường hợp bệnh không được phát hiện và điều trị, người bệnh sẽ bị nóng rát vùng hầu họng. Miệng bị chua nhiều hơn, ho, khó thở và có thể bị phù nề phế quản do hít phải nhiều dịch vị bị trào ngược.
2.3 Cấp độ B
Giai đoạn này trào ngược đã gây ra viêm nhiễm. Vết trợt ở niêm mạc thường có chiều dài trên 5mm, có thể ở gần nhau hoặc nằm rải rác ở cả dạ dày và thực quản. Người bệnh bị đau khi nuốt. Mỗi lần axit trào ngược lên, tiếp xúc với các vết trợt loét sẽ gây đau đơn, khó nuốt, vướng và nghẹn khi ăn.
Cảm giác khó nuốt sẽ tăng dần nếu không điều trị vì viêm thực quản bị phù nề. Các vết viêm trợt này khi lành sẽ để lại sẹo, gây chít hẹp thực quản, tăng cảm giác khó nuốt. Ngay cả với thức ăn mềm người bệnh cũng gặp khó khăn khi nuốt vì đau rát cổ. Ngoài ra còn có các triệu chứng như đau âm ỉ vùng thượng vị, có thể đau khi đói và ngay cả khi no.
2.4 Cấp độ C
Trào ngược dạ dày cấp độ C gây barrett thực quản. Đây là do các thành phần tế bào lót ở vùng thấp của thực quản thay đổi do tiếp xúc liên tục với axit dạ dày trào ngược lên. Vết trợt trên niêm mạc tập trung lại thành các vết loét lớn hơn.
Người bệnh có biểu hiện ợ nóng, khó nuốt, buồn nôn, nôn ra máu, bụng nóng rát, đi ngoài phân đen, đau tức ngực… Tình trạng này thường gặp ở người lớn tuổi nhưng vẫn có thể gặp được ở mọi lứa tuổi. Nam giới có nguy cơ barrett thực quản cao hơn so với nữ giới.
2.5 Cấp độ D
Đây là cấp độ trào ngược dạ dày nguy hiểm nhất. Lúc này, barrett thực quản đã chuyển sản, tập hợp thành các vết sẹo và vết loét sâu với mức độ tổn thương lan rộng. Nguy cơ bệnh tiến triển thành ung thư là rất cao ở giai đoạn này. Bởi vậy nên khi phát hiện bệnh tiến triển nặng, cần xét nghiệm mô tế bào để có được kết luận chính xác.
Có nhiều cấp độ trào ngược dạ dày thực quản
3. Điều trị tránh biến chứng của trào ngược dạ dày
Điều trị không thuốc trào ngược dạ dày thực quản bằng cách thay đổi chế độ ăn. Người bệnh nên hạn chế đồ ăn chua, đồ nhiều dầu mỡ. Không nằm ngay sau khi ăn và hạn chế rượu bia.
Điều trị bằng thuốc với chứng trào ngược theo chỉ dẫn của bác sĩ. Người bệnh có thể được kê một số loại thuốc như thuốc trung hòa axit, thuốc ức chế bơm proton, thuốc kháng thụ thể Histamin H2…
Điều trị ngoại khoa thường áp dụng khi các phương pháp điều trị nội khoa thất bại. Hoặc trong trường hợp người bệnh không muốn dùng thuốc liên tục. Một số phương pháp ngoại khoa như nội soi khâu cơ thắt thực quản, phẫu thuật thực quản…
Biến chứng của trào ngược dạ dày sẽ rất nặng nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Bởi vậy, khi phát hiện triệu chứng bệnh trào ngược hoặc bệnh tiêu hóa nói chung, bạn nên đến cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và điều trị.
