Nuốt nghẹn là hiện tượng khó nuốt thức ăn, cảm giác như thức ăn bị vướng lại ở cổ họng hoặc ngực. Đây là triệu chứng phổ biến có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra, từ rối loạn chức năng nuốt đến bệnh lý thực quản. Bài viết cùng bạn tìm hiểu bị nuốt nghẹn là bệnh gì cũng như phương pháp đo HRM chẩn đoán chính xác nguyên nhân nhằm tăng hiệu quả điều trị.
Menu xem nhanh:
1. Hiểu về triệu chứng nuốt nghẹn
1.1. Bị nuốt nghẹn là bệnh gì: Biểu hiện của nuốt nghẹn
Bị nuốt nghẹn thường đem đến cho bạn những cảm giác như sau:
– Cảm giác vướng víu: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất khi bị nuốt nghẹn. Người bệnh thường cảm thấy như có vật gì đó mắc kẹt trong cổ họng. Điều này khiến việc nuốt thức ăn hoặc nước bọt trở nên khó khăn. Cảm giác này có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trong cổ họng, từ họng đến thực quản. Mức độ vướng víu có thể dao động từ nhẹ đến nặng, làm ảnh hưởng đến khả năng nuốt cả thức ăn rắn và lỏng.
– Khó nuốt: Người bệnh có thể gặp trở ngại khi nuốt, đặc biệt là với thức ăn rắn hoặc dai. Họ thường phải nhai kỹ hơn hoặc uống nhiều nước để giúp thức ăn trôi qua cổ họng. Trong trường hợp nghiêm trọng, người bệnh có thể không nuốt được bất cứ thứ gì, kể cả nước bọt.
– Đau: Cảm giác đau ở cổ họng khi nuốt là một triệu chứng phổ biến khác của nuốt nghẹn. Cơn đau có thể là cảm giác nhói, rát, hoặc đau nhức, và có thể lan ra ngực hoặc sau tai. Đặc biệt, khi nuốt thức ăn rắn hoặc dai, cơn đau có xu hướng gia tăng.
Nuốt nghẹn là hiện tượng khó nuốt thức ăn, cảm giác như thức ăn bị vướng lại ở cổ họng hoặc ngực
1.2. Bị nuốt nghẹn là bệnh gì: Căn bệnh nào có thể là nguyên nhân gây nuốt nghẹn?
Bị nuốt nghẹn có thể do nhiều bệnh lý gây ra, trong đó có thể kể đến:
– Bệnh lý trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
– Các bệnh lý liên quan đến rối loạn chức năng nuốt: Do yếu cơ thực quản, tổn thương thần kinh chi phối cơ nuốt, hoặc các bệnh lý thần kinh như đột quỵ, Parkinson.
– Các rối loạn cơ như: Viêm cơ vòng thực quản, tình trạng cơ vòng ở đáy thực quản co thắt không đúng cách gây khó nuốt. Ngoài ra có thể kể đến chứng Achalasia – co thắt tâm vị – mất khả năng co bóp của thực quản hay chứng Dystonia thực quản – co thắt cơ thực quản không tự chủ, gây khó nuốt, thức ăn không trôi xuống.
– Tình trạng tắc nghẽn thực quản: Do viêm họng, viêm thực quản, hẹp thực quản, tùm, ung thư thực quản.
Bệnh lý trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
1.3. Vai trò của chẩn đoán chính xác bị nuốt nghẹn là bệnh gì?
Chẩn đoán chính xác bị nuốt nghẹn là bệnh gì đóng vai trò quan trọng trong việc:
– Xác định nguyên nhân: Nuốt nghẹn có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ rối loạn chức năng nuốt đến bệnh lý thực quản. Việc chẩn đoán chính xác giúp xác định nguyên nhân gốc rễ, từ đó có phương pháp điều trị phù hợp.
Chẩn đoán sai có thể dẫn đến điều trị không hiệu quả, thậm chí gây ra các biến chứng nguy hiểm.
– Lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp: Tùy thuộc vào nguyên nhân, có nhiều phương pháp điều trị nuốt nghẹn khác nhau như: thuốc, phẫu thuật,..
Việc chẩn đoán chính xác giúp bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhất với bệnh nhân, mang lại hiệu quả cao và hạn chế tối đa các tác dụng phụ.
– Theo dõi tiến trình điều trị: Chẩn đoán chính xác giúp bác sĩ theo dõi các triệu chứng và dấu hiệu của bệnh một cách hiệu quả, từ đó có những can thiệp kịp thời nếu bệnh nhân có diễn biến xấu.
– Phòng ngừa biến chứng: Các biến chứng từ nuốt nghẹn nguy hiểm như suy dinh dưỡng, viêm phổi do sặc. Việc chẩn đoán chính xác giúp phát hiện sớm các biến chứng tiềm ẩn và có biện pháp phòng ngừa kịp thời.
– Cải thiện chất lượng cuộc sống: Nuốt nghẹn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân, khiến họ gặp khó khăn trong việc ăn uống và giao tiếp.
Việc chẩn đoán và điều trị chính xác giúp cải thiện triệu chứng nuốt nghẹn. Từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.
2. Phương pháp chẩn đoán các bệnh lý liên quan đến cảm giác nuốt nghẹn ở cổ họng
Để xác định bị nuốt nghẹn là bệnh gì, bác sĩ có thể thực hiện nhiều bước kiểm tra và xét nghiệm khác nhau. Dưới đây là một số cách phổ biến để nhận dạng nguyên nhân gây ra nuốt nghẹn, nuốt vướng,..
– Hỏi bệnh sử và triệu chứng: Thu thập thông tin chi tiết về các triệu chứng hiện tại, lịch sử bệnh lý, loại thuốc đang dùng và yếu tố nguy cơ có thể dẫn đến nuốt nghẹn.
– Khám lâm sàng: Kiểm tra trực tiếp cổ họng bệnh nhân và có thể sử dụng kỹ thuật nội soi để quan sát chi tiết họng và thanh quản nhằm phát hiện các dấu hiệu bất thường.
– Chẩn đoán hình ảnh: Các kỹ thuật như chụp X-quang, CT, hoặc nội soi thực quản được sử dụng để đánh giá cấu trúc và chức năng của thực quản. Những hình ảnh này giúp nhận diện các vấn đề như hẹp thực quản, túi thừa thực quản, hoặc khối u.
– Nội soi tiêu hóa trên cho phép bác sĩ kiểm tra chi tiết hơn bất thường trong cổ họng và thanh quản, từ đó xác định rõ nguyên nhân gây nuốt nghẹn.
– Đo áp lực và nhu động thực quản: Đây là một xét nghiệm quan trọng để kiểm tra chức năng nuốt. Bác sĩ sẽ đưa một ống nhỏ qua mũi xuống dạ dày, sử dụng máy đo áp suất để ghi lại các cơn co thắt trong thực quản khi bệnh nhân nuốt chất lỏng. Phương pháp này hiện được coi là “tiêu chuẩn vàng” trong việc chẩn đoán rối loạn vận động của thực quản, giúp xác định chính xác nguyên nhân gây nuốt nghẹn và đề xuất phương án điều trị thích hợp.
3. Đo HRM – Tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán nguyên nhân gây nuốt nghẹn
Đo áp lực và nhu động thực quản độ phân giải cao (HRM) là một kỹ thuật chẩn đoán tiên tiến sử dụng đầu dò có nhiều cảm biến áp lực để đo áp lực và nhu động dọc theo toàn bộ chiều dài thực quản. Phương pháp này cung cấp thông tin chi tiết về chức năng nuốt, bao gồm sức mạnh và sự phối hợp của các cơ trong thực quản.
– HRM cung cấp thông tin chi tiết về áp lực và nhu động thực quản, hỗ trợ bác sĩ xác định chính xác vị trí và mức độ nghiêm trọng của các vấn đề bất thường.
– Khả năng phát hiện sớm các bệnh lý: Với độ nhạy cao, HRM có thể sớm nhận diện nhiều bệnh lý liên quan đến thực quản, bao gồm rối loạn nhu động thực quản, tắc nghẽn thực quản, trào ngược dạ dày-thực quản (GERD), viêm thực quản, v.v..
HRM cung cấp thông tin chi tiết về áp lực và nhu động thực quản
HRM cung cấp cái nhìn toàn diện và chính xác về chức năng thực quản. Nhờ vậy, HRM không chỉ giúp chẩn đoán chính xác các bệnh lý mà còn hỗ trợ trong việc lập kế hoạch điều trị hiệu quả.
Những ưu điểm của HRM:
– Cung cấp thông tin chi tiết và chính xác hơn so với các phương pháp chẩn đoán khác như nội soi hoặc chụp X-quang.
– Thủ thuật đơn giản, ít gây khó chịu cho bệnh nhân.
– An toàn: Nguy cơ biến chứng thấp.
Trên đây là thông tin giúp bạn giải đáp bị nuốt nghẹn là bệnh gì. Ngoài ra là thông tin phương pháp đo HRM hiện đại – tiêu chuẩn vàng giúp chẩn đoán và hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả.
