Giãn đài bể thận là tình trạng hệ thống thu thập nước tiểu trong thận bị giãn rộng do sự tắc nghẽn hoặc cản trở dòng chảy nước tiểu. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng thận, thậm chí dẫn đến suy thận. Ngoài việc tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, một chế độ ăn uống hợp lý đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh và ngăn ngừa biến chứng. Vậy những nguyên tắc dinh dưỡng nào cần lưu ý khi bị giãn đài bể thận? Những thực phẩm nào nên ăn và cần tránh để hỗ trợ quá trình điều trị, hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

1. Nguyên tắc dinh dưỡng cho người bị giãn đài bể thận

1.1 Giảm tải áp lực lên thận

Thận là cơ quan quan trọng giúp lọc bỏ chất thải và duy trì cân bằng nước, điện giải trong cơ thể. Khi bị giãn đài bể thận, chức năng thận có thể bị suy giảm, làm giảm khả năng lọc bỏ các chất độc hại ra ngoài. Do đó, chế độ ăn cần đảm bảo nguyên tắc giảm tải áp lực lên thận bằng cách hạn chế các thực phẩm chứa nhiều muối, đạm và kali.

Việc tiêu thụ quá nhiều muối sẽ làm tăng áp lực thẩm thấu trong thận, khiến thận phải hoạt động quá mức để đào thải natri dư thừa. Điều này có thể làm trầm trọng hơn tình trạng giãn đài bể thận. Tương tự, khi cơ thể hấp thụ quá nhiều protein từ động vật, quá trình chuyển hóa sẽ tạo ra các chất cặn bã như ure và creatinin, làm tăng gánh nặng lên thận. Vì vậy, người bệnh cần điều chỉnh lượng muối và đạm tiêu thụ để bảo vệ chức năng thận.

1.2 Cân bằng lượng nước nạp vào cơ thể

Uống nước đầy đủ có thể giúp hỗ trợ quá trình lọc của thận và hạn chế sự lắng đọng khoáng chất trong nước tiểu, từ đó giảm nguy cơ hình thành sỏi thận – một nguyên nhân phổ biến gây bị giãn đài bể thận. Tuy nhiên, việc bổ sung nước cần được điều chỉnh phù hợp với tình trạng bệnh lý.

Nếu giãn đài bể thận kèm theo tắc nghẽn niệu quản hoặc suy giảm chức năng thận, việc uống quá nhiều nước có thể làm tăng áp lực trong thận, khiến bệnh diễn tiến xấu hơn. Ngược lại, nếu chức năng thận vẫn hoạt động tốt, uống nước đầy đủ có thể giúp đào thải độc tố ra khỏi cơ thể. Vì vậy, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ để xác định lượng nước phù hợp với tình trạng bệnh của mình.

Người bệnh cần thăm khám để tìm nguyên nhân cụ thể gây giãn đài bể thận để từ đó có phác đồ điều trị hợp lý

2. Thực phẩm nên bổ sung khi bị giãn đài bể thận

2.1 Các loại rau xanh giàu chất chống oxy hóa tốt cho người bị giãn đài bể thận

Rau xanh chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào thận khỏi tổn thương do gốc tự do gây ra. Những loại rau như súp lơ xanh, rau chân vịt, bắp cải và cà rốt là nguồn cung cấp dồi dào vitamin A, C, K, giúp tăng cường sức khỏe thận.

Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa tốt cho người mắc giãn đài bể thận

Bên cạnh đó, rau xanh còn giúp kiểm soát lượng axit uric và oxalate trong cơ thể, ngăn ngừa nguy cơ hình thành sỏi thận – một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến bị giãn đài bể thận. Tuy nhiên, cần lưu ý hạn chế các loại rau có hàm lượng kali cao như rau bina hoặc cải bó xôi nếu chức năng thận đã suy giảm.

2.2 Các loại thực phẩm giàu chất xơ và ít protein động vật

Chất xơ có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ tiêu hóa và giảm tải gánh nặng cho thận. Khi tiêu thụ thực phẩm giàu chất xơ như yến mạch, gạo lứt, khoai lang, đậu lăng, hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn, giúp hạn chế tình trạng táo bón và giảm nguy cơ hấp thụ độc tố vào máu.

Ngoài ra, người bệnh nên hạn chế tiêu thụ quá nhiều protein động vật từ thịt đỏ, nội tạng động vật, hải sản vì những thực phẩm này có thể làm tăng sản sinh axit uric và ure trong cơ thể. Thay vào đó, có thể thay thế bằng các nguồn protein thực vật như đậu hũ, sữa hạnh nhân, hoặc trứng gà với lượng vừa phải để tránh gây áp lực lên thận.

3. Thực phẩm cần hạn chế để tránh làm nặng hơn tình trạng giãn đài bể thận

3.1 Thực phẩm giàu muối và đường nên hạn chế ở người bị giãn đài bể thận

Một trong những yếu tố quan trọng nhất cần lưu ý khi xây dựng chế độ ăn cho người bị giãn đài bể thận là hạn chế muối và đường.

Việc tiêu thụ quá nhiều muối sẽ làm tăng huyết áp và giữ nước trong cơ thể, tạo áp lực lớn lên thận. Do đó, người bệnh nên giảm lượng muối trong khẩu phần ăn bằng cách tránh các thực phẩm chế biến sẵn như đồ hộp, xúc xích, dưa muối, nước mắm, nước tương. Thay vào đó, có thể sử dụng các loại gia vị tự nhiên như tỏi, hành, chanh để tăng hương vị cho món ăn mà không cần dùng quá nhiều muối.

Tương tự, đường cũng là một yếu tố có thể làm tăng nguy cơ viêm nhiễm và suy giảm chức năng thận. Khi tiêu thụ quá nhiều đường từ bánh kẹo, nước ngọt có ga, hoặc thực phẩm chứa đường tinh luyện, cơ thể dễ bị kháng insulin, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường – một trong những nguyên nhân gây tổn thương thận.

Người bệnh bị đài bể thận giãn chức năng thận đã ảnh hưởng không nên ăn nhiều thực phẩm chứa nhiều muối và đường

3.2 Thực phẩm giàu oxalate và purine

Oxalate là một hợp chất có thể kết hợp với canxi trong nước tiểu để tạo thành sỏi thận. Do đó, người gặp tình trạng giãn đài bể thận do sỏi thận cần hạn chế các thực phẩm chứa nhiều oxalate như sô cô la, trà đặc, cà phê, các loại hạt và rau bina.

Bên cạnh đó, purine là hợp chất có trong thực phẩm như thịt đỏ, nội tạng động vật, cá hồi, làm tăng mức axit uric trong cơ thể. Khi nồng độ axit uric quá cao, nguy cơ hình thành sỏi uric và làm trầm trọng hơn tình trạng giãn đài bể thận cũng tăng lên. Vì vậy, cần hạn chế tiêu thụ các thực phẩm này để bảo vệ thận.

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị và kiểm soát tình trạng bị giãn đài bể thận. Một chế độ ăn hợp lý cần đảm bảo giảm tải áp lực lên thận, cân bằng lượng nước và hạn chế các thực phẩm có hại như muối, đường, thực phẩm giàu oxalate và purine. Đồng thời, bổ sung rau xanh, thực phẩm giàu chất xơ và protein thực vật sẽ giúp cải thiện sức khỏe thận và ngăn ngừa biến chứng. Người bệnh cần duy trì thói quen ăn uống lành mạnh và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để bảo vệ thận một cách tốt nhất.