Đầy hơi ợ chua là một triệu chứng phổ biến, thường gặp ở nhiều người. Đây là hiện tượng xảy ra khi axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác nóng rát ở ngực và cổ họng, kèm theo hiện tượng ợ hơi. Tình trạng này không chỉ gây khó chịu mà còn có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách trị đầy hơi ợ chua hiệu quả và những lưu ý cần thiết.
Menu xem nhanh:
1. Biểu hiện và nguyên nhân gây ra chứng đầy hơi ợ chua
Đầy hơi ợ chua là triệu chứng phổ biến, bao gồm các cảm giác:
– Nóng rát ở ngực và cổ họng.
– Ợ hơi, ợ nóng sau khi ăn.
– Đau bụng, khó tiêu.
– Buồn nôn, nôn mửa.
– Cảm giác đầy, chướng bụng.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến đầy hơi ợ chua, bao gồm:
– Thói quen ăn uống: Ăn quá nhiều, ăn nhanh hoặc ăn các thức ăn gây kích thích như đồ chiên, đồ cay, và đồ uống có ga.
– Stress: Căng thẳng và lo âu có thể làm tăng sản xuất axit dạ dày.
– Thói quen sinh hoạt: Hút thuốc lá, uống rượu bia và lười vận động.
– Bệnh lý: Các bệnh lý như viêm loét dạ dày, viêm thực quản hoặc hội chứng ruột kích thích (IBS).
Đầy hơi ợ chua là tình trạng khó chịu do nhiều nguyên nhân gây ra, tuy nhiên có thể điều trị được.
2. Cách trị đầy hơi ợ chua hiệu quả
Dựa vào nguyên nhân ợ chua và mức độ bệnh cụ thể, các bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp, bao gồm:
2.1 Thay đổi thói quen ăn uống – Cách trị đầy hơi ợ chua quan trọng
– Ăn chậm, nhai kỹ: Giúp giảm lượng không khí nuốt vào khi ăn, từ đó giảm hiện tượng đầy hơi.
– Chia nhỏ bữa ăn: Thay vì ăn 3 bữa lớn, bạn nên chia thành 5 – 6 bữa nhỏ trong ngày.
– Tránh thức ăn gây kích thích: Hạn chế đồ chiên, đồ cay, và thức uống có ga. Ăn trước khi đi ngủ ít nhất 2-3 tiếng.
2.2 Sử dụng thực phẩm tự nhiên
– Gừng: Bạn có thể thêm gừng vào nước nóng để làm trà hoặc nhai một lát gừng tươi để giảm buồn nôn và tăng tác dụng chống viêm.
– Nước chanh mật ong: Uống một cốc nước ấm pha chanh và mật ong trước bữa ăn có thể giúp giảm triệu chứng đầy hơi ợ chua.
– Sữa chua: Sữa chua chứa probiotic giúp cân bằng vi khuẩn đường ruột, từ đó giảm hiện tượng đầy hơi.
2.3 Cách trị đầy hơi ợ chua bằng thuốc
Một số loại thuốc có thể giúp cải thiện tình trạng ợ chua, đầy hơi gồm:
– Thuốc kháng axit: Các loại thuốc kháng axit như antacid có thể giúp giảm nhanh triệu chứng đầy hơi ợ chua.
– Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Như omeprazole, giúp giảm sản xuất axit dạ dày.
– Thuốc kháng H2: Như ranitidine, giảm lượng axit dạ dày được sản xuất.
Bệnh nhân cần dùng thuốc đúng theo chỉ định của các bác sĩ và báo với bác sĩ ngay khi có các triệu chứng bất thường.
2.4 Thay đổi lối sống
– Tránh căng thẳng: Thực hành các kỹ thuật giảm stress như yoga, thiền, hoặc bài tập thở.
– Tăng cường vận động: Tập thể dục đều đặn giúp cải thiện hệ tiêu hóa.
– Không hút thuốc lá và hạn chế rượu bia: Những chất này có thể làm tăng sản xuất axit dạ dày.
Uống một cốc nước chan mật ong trước bữa ăn có thể giúp ngăn đầy hơi ợ chua.
3. Những lưu ý khi điều trị đầy hơi ợ chua
3.1 Tư vấn bác sĩ
Nếu triệu chứng đầy hơi ợ chua kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng, bạn nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời. Bác sĩ có thể yêu cầu làm các phương pháp cận lâm sàng để xác định nguyên nhân chính xác gây các triệu chứng trên.
3.2 Không tự ý dùng thuốc
Việc sử dụng thuốc sai cách không những không giúp giảm triệu chứng ợ chua và đầy hơi mà còn có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn. Do vậy, bệnh nhân không tự ý sử dụng thuốc mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ.
3.3 Điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt chưa lành mạnh
Duy trì chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh là rất quan trọng giúp phòng ngừa và cải thiện triệu chứng đầy hơi, ợ chua. Bạn nên tránh các thực phẩm và thức uống gây kích thích, ăn uống điều độ và tập thể dục đều đặn.
3.4 Theo dõi và ghi chép
Ghi chép lại những thực phẩm và hoạt động có thể gây ra triệu chứng đầy hơi ợ chua. Điều này giúp bạn nhận diện được nguyên nhân và tránh xa chúng.
4. Làm sao để chẩn đoán chính xác nguyên nhân và mức độ đầy hơi, ợ chua?
4.1 Nội soi thực quản – dạ dày – tá tràng
Nội soi là một phương pháp chẩn đoán phổ biến và hiệu quả để kiểm tra trực tiếp niêm mạc thực quản, dạ dày và tá tràng. Bác sĩ sẽ sử dụng một ống mềm có gắn camera nhỏ để quan sát và phát hiện các tổn thương như viêm loét, hẹp thực quản, hoặc các bất thường khác.
– Chuẩn bị: Trước khi thực hiện nội soi, bệnh nhân cần nhịn ăn ít nhất 6-8 giờ để đảm bảo dạ dày trống.
– Quá trình: Quá trình nội soi thường kéo dài khoảng 15-30 phút và có thể được thực hiện dưới tác dụng của thuốc an thần.
4.2 Đo pH thực quản 24 giờ
Mức độ ợ chua, đầy hơi liên quan mật thiết với mức độ trào ngược dạ dày – thực quản. Đo pH thực quản là phương pháp xác định mức độ axit trào ngược từ dạ dày lên thực quản trong 24 giờ, qua đó chẩn đoán và đưa hướng điều trị chính xác. Với phương pháp này, một ống nhỏ được đưa qua mũi xuống thực quản để đo mức độ axit trong suốt một ngày.
– Chuẩn bị: Bệnh nhân sẽ được hướng dẫn nhịn ăn trước khi thực hiện và cần tránh một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến kết quả.
– Quá trình: Bệnh nhân sẽ mang một thiết bị nhỏ để ghi lại dữ liệu pH trong suốt 24 giờ và sau đó quay lại bệnh viện để gỡ thiết bị và nhận kết quả.
4.3 Đo áp lực thực quản độ phân giải cao (HRM thực quản)
Đo áp lực thực quản nói chung và đo HRM thực quản nói riêng là phương pháp đánh giá chức năng cơ thực quản, bao gồm khả năng co bóp và chức năng của cơ thắt thực quản dưới. Một ống mỏng được đưa vào thực quản để đo áp lực khi bệnh nhân nuốt.
– Chuẩn bị: Bệnh nhân cần nhịn ăn trước khi thực hiện đo áp lực thực quản.
– Quá trình: Bệnh nhân sẽ được yêu cầu nuốt nước hoặc thức ăn trong khi thiết bị đo áp lực ghi lại các thay đổi áp lực trong thực quản.
Chẩn đoán nguyên nhân và mức độ đầy hơi ợ chua có thể giúp các bác sĩ đưa ra phương án điều trị phù hợp.
4.3 Chụp X-quang thực quản, dạ dày và ruột non với thuốc cản quang
Phương pháp này giúp kiểm tra hình ảnh của thực quản, dạ dày và ruột non sau khi bệnh nhân uống một loại thuốc cản quang. Thuốc cản quang giúp hiện rõ các cấu trúc trên phim X-quang, từ đó phát hiện các bất thường như hẹp thực quản, loét dạ dày, hoặc thoát vị hoành.
– Chuẩn bị: Bệnh nhân cần nhịn ăn trước khi thực hiện chụp X-quang.
– Quá trình: Bệnh nhân sẽ uống thuốc cản quang và sau đó chụp X-quang theo hướng dẫn của kỹ thuật viên.
Với việc ứng dụng các kỹ thuật hiện đại, Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc đã giúp chẩn đoán nhiều ca bệnh từ đơn giản đến phức tạp nhằm tìm đúng nguyên nhân và điều trị bệnh hiệu quả. Thu Cúc TCI là một trong số ít cơ sở y tế ở miền Bắc triển khai đo áp lực thực quản độ phân giải cao (HRM) và đo pH thực quản 24 giờ với thiết bị được nhập khẩu từ Mỹ. Ngoài ra, các công nghệ nội soi đột phá như NBI, MCU; chụp X-quang kỹ thuật số… cũng đem lại hiệu quả chẩn đoán cao. Cùng với đó, đội ngũ bác sĩ, kỹ thuật viên giỏi, giàu kinh nghiệm sẽ đưa ra chỉ định phù hợp và kết luận chính xác.
Như vậy, đầy hơi ợ chua có thể được cải thiện bằng cách thay đổi thói quen ăn uống, sử dụng thực phẩm tự nhiên, thuốc và điều chỉnh lối sống. Nếu triệu chứng kéo dài hoặc nghiêm trọng, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
