Xơ gan là bệnh gan mạn tính được đặc trưng bởi sự thay thế mô gan bằng mô xơ, sẹo và sự thành lập các nốt tân sinh dẫn đến mất chức năng gan. Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn tới nguy cơ phát triển xơ gan trong đó chủ yếu là lạm dụng rượu, nhiễm virus viêm gan B và C, nhiễm trùng, các bệnh tự miễn hoặc ảnh hưởng của một loại thuốc nào đó. Khi các triệu chứng của xơ gan giai đoạn cuối xuất hiện, thiệt hại ở gan là rất nghiêm trọng, gan mất chức năng giải độc cho cơ thể, làm sạch máu và tổng hợp một số protein quan trọng trong máu cũng như nhiều chất dinh dưỡng khác.
Menu xem nhanh:
1. Cổ trướng
Cổ trướng hoặc tích tụ dịch ở bụng là một trong những dấu hiệu của xơ gan tiến triển. Sự tích tụ của chất lỏng có thể gây khó chịu và gây khó thở. Chất lỏng thấm vào trong ổ bụng do tăng áp lực trong các mạch máu ở gan và tĩnh mạch cửa. Ngoài ra gan cũng không thể sản xuất albumin, một loại protein giúp giữ chất lỏng rò rỉ từ các mạch máu. Tình trạng sưng phù ở chân và bàn chân có thể trở nên nghiêm trọng đến mức người bệnh khó khăn khi đi bộ.
2. Chảy máu
Khi máu không thể lưu thông dễ dàng qua gan do sẹo và tăng huyết áp tĩnh mạch cửa, tĩnh mạch ở các cơ quan khác như dạ dày và thực quản sưng to, dễ dàng bị vỡ và chảy máu, gây ra tình trạng đe dọa tính mạng khẩn cấp. Nôn ra máu hoặc đi ngoài phân có màu đen là triệu chứng phổ biến của tình trạng vỡ hoặc giãn tĩnh mạch.
3. Các triệu chứng thần kinh
Khi gan mất khả năng giải độc cho cơ thể, hóa chất độc hại như ammonia tích tụ trong máu và não, gây bệnh não gan. Lẫn lộn, khó tập trung và hay quên là triệu chứng sớm. Nói năng lú lẫn, dễ kích động là những triệu chứng nặng hơn. Cuối cùng bệnh não gan có thể dẫn đến hôn mê và tử vong.
4. Nhiễm trùng
Tràn dịch màng bụng do xơ gan làm tăng nguy cơ phát triển một tình trạng đe dọa tính mạng gọi là viêm phúc mạc do vi khuẩn. Khoảng 65% những người có vấn đề về chảy máu cũng sẽ phát triển viêm phúc mạc. Sốt, ớn lạnh và đau bụng là triệu chứng chính. Ngoài ra người bệnh cũng gặp các triệu chứng khác như buồn nôn, ói mửa, đau khớp và lú lẫn.
5. Suy thận
Viêm phúc mạc và tăng huyết áp tĩnh mạch cửa có thể dẫn đến hội chứng gan thận. Tình trạng nguy hiểm này là kết quả của sự suy giảm lưu lượng máu đến thận, dẫn đến suy thận. Các triệu chứng bao gồm nước tiểu sẫm màu, tiểu ít, buồn nôn, co giật, rối loạn hay mê sảng.
6. Tiên lượng và điều trị
Khi các dấu hiệu và triệu chứng của xơ gan giai đoạn cuối xuất hiện, tỷ lệ sống trong 5 năm của người bệnh suy giảm. Các phương pháp điều trị tức thì được áp dụng để kiểm soát các triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng thêm. Hầu hết các trường hợp xơ gan tiến triển đến giai đoạn này đều phải tiến hành ghép gan.