Bị thận ứ nước do sỏi là một bệnh lý đáng chú ý do bệnh thường tiến triển qua 4 giai đoạn, từ nhẹ đến nặng. Mỗi mức độ có những biểu hiện khác nhau và cần phương pháp điều trị phù hợp để bảo vệ chức năng thận. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ về từng cấp độ của bệnh lý này và cách điều trị hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Phân biệt các giai đoạn của bị thận ứ nước do sỏi
1.1 Bị thận ứ nước độ 1 và biểu hiện ban đầu
1.1.1 Cơ chế hình thành bệnh ở giai đoạn đầu
Ở giai đoạn đầu, thận mới bắt đầu bị ảnh hưởng do sự tắc nghẽn một phần dòng chảy của nước tiểu. Khi sỏi thận di chuyển trong niệu quản, nó có thể gây hẹp đường dẫn nước tiểu nhưng chưa làm giãn nở đáng kể hệ thống bể thận. Lúc này, áp lực trong thận chỉ tăng nhẹ, chưa gây tổn thương nghiêm trọng đến cấu trúc thận.
Ứ nước thận độ 1 chưa làm giãn nở đáng kể hệ thống đài bể thận
1.1.2 Triệu chứng và chẩn đoán sớm
Ở độ 1, nhiều người chưa cảm nhận được triệu chứng rõ ràng. Một số trường hợp có thể bị đau lưng nhẹ, đau âm ỉ ở vùng hông lưng hoặc cảm giác căng tức vùng bụng dưới. Khi siêu âm, bác sĩ có thể phát hiện thấy thận hơi giãn nhẹ nhưng chưa có tổn thương rõ rệt. Nếu được phát hiện sớm, việc điều trị khá đơn giản, chỉ cần theo dõi và uống đủ nước để hỗ trợ thận đào thải sỏi.
1.2 Thận ứ nước độ 2 và mức độ ảnh hưởng đến chức năng thận
1.2.1 Sự tiến triển của bệnh và dấu hiệu nhận biết
Nếu sỏi không được loại bỏ kịp thời, kích thước của chúng có thể tăng lên, làm hẹp hoặc tắc nghẽn niệu quản nghiêm trọng hơn. Lúc này, nước tiểu không thể chảy ra ngoài một cách tự nhiên, dẫn đến sự giãn nở rõ rệt của bể thận và đài thận.
Người bệnh ở giai đoạn này có thể xuất hiện các triệu chứng như đau lưng rõ ràng hơn, tiểu khó hoặc tiểu lắt nhắt. Một số trường hợp có thể bị tiểu buốt hoặc tiểu ra máu nếu sỏi cọ xát vào niêm mạc đường tiết niệu.
Thận ứ nước độ 2 có thể gây ra triệu chứng ở người bệnh
1.2.2 Phương pháp điều trị phù hợp
Trong giai đoạn này, điều trị thường tập trung vào việc loại bỏ sỏi bằng phương pháp nội khoa hoặc can thiệp ngoại khoa nhẹ nhàng. Bác sĩ có thể chỉ định uống thuốc làm tan sỏi, sử dụng liệu pháp sóng xung kích (ESWL) hoặc nội soi tán sỏi ống mềm, tán sỏi nội soi ngược dòng bằng laser công suất cao.
1.3 Thận ứ nước độ 3 và những biến chứng nguy hiểm
1.3.1 Tổn thương cấu trúc thận ở giai đoạn nặng
Khi bệnh tiến triển đến độ 3, bể thận và đài thận bị giãn nở nghiêm trọng. Lúc này, nước tiểu bị ứ đọng trong thận lâu ngày có thể gây nhiễm khuẩn, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và dẫn đến viêm thận – bể thận. Nếu không được điều trị kịp thời, chức năng lọc máu của thận sẽ suy giảm đáng kể, làm tăng nguy cơ suy thận mạn tính.
Triệu chứng ở giai đoạn này cũng trở nên rõ ràng hơn với cơn đau lưng dữ dội, cảm giác nặng nề vùng thận, sốt cao do nhiễm khuẩn, tiểu đục và có thể kèm theo mủ trong nước tiểu.
1.3.2 Điều trị để ngăn ngừa suy thận
Ở mức độ này, điều trị nội khoa không còn hiệu quả cao. Các phương pháp ngoại khoa như tán sỏi nội soi ngược dòng bằng laser, tán sỏi nội soi ống mềm bằng laser, hay tán sỏi qua da đường hầm nhỏ bằng laser có thể được chỉ định. Đồng thời, việc dẫn lưu nước tiểu ra ngoài bằng ống thông niệu quản hoặc đặt stent niệu quản giúp giảm áp lực lên thận, bảo vệ chức năng thận khỏi nguy cơ suy giảm vĩnh viễn.
1.4 Bị thận ứ nước độ 4 và nguy cơ suy thận
1.4.1 Suy thận do ứ nước kéo dài
Độ 4 là giai đoạn nguy hiểm nhất của bị thận ứ nước. Lúc này, thận đã mất gần như hoàn toàn khả năng lọc máu do bể thận giãn lớn, nhu mô thận bị chèn ép và xơ hóa. Các triệu chứng trở nên trầm trọng với biểu hiện mệt mỏi, thiếu máu, phù nề do chức năng thận suy giảm nghiêm trọng.
1.4.2 Hướng điều trị cho bệnh nhân nặng
Trong trường hợp này, loại bỏ sỏi và giải phóng dòng chảy của nước tiểu là điều cần tiến hành nhanh chóng và kịp thời hơn bao giờ hết. Nếu chức năng thận bị tổn thương nặng, bệnh nhân có thể phải chạy thận nhân tạo hoặc ghép thận để duy trì sự sống. Do đó, việc phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời có ý nghĩa rất quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe thận.
2. Lời khuyên để tránh tiến triển khi bị thận ứ nước
Để ngăn bệnh tiến triển, người bị thận ứ nước cần kiểm soát nguyên nhân gây bệnh, đặc biệt nếu do sỏi thận. Nếu sỏi nhỏ, có thể tăng cường uống nước để đào thải tự nhiên; nếu sỏi lớn, cần can thiệp y tế kịp thời.
Thăm khám kịp thời, chẩn đoán chính xác giai đoạn ứ nước thận và điều trị kịp thời theo hướng dẫn để giúp người bệnh tránh biến chứng
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ thận và hỗ trợ quá trình đào thải sỏi. Người bệnh nên uống 2-3 lít nước mỗi ngày, hạn chế muối, thực phẩm chứa nhiều oxalat (như rau bina, trà đặc) và đạm động vật quá mức. Đồng thời, tránh nhịn tiểu, không tự ý dùng thuốc giảm đau kéo dài, kiểm soát huyết áp và đường huyết để giảm nguy cơ tổn thương thận.
Duy trì vận động nhẹ nhàng, tập thể dục thường xuyên giúp cải thiện lưu thông máu đến thận, hỗ trợ đào thải độc tố. Bên cạnh đó, khám sức khỏe định kỳ giúp theo dõi chức năng thận, phát hiện và xử lý sớm các biến chứng nguy hiểm. Nếu có dấu hiệu bất thường như đau lưng, tiểu ít hoặc tiểu ra máu, cần đi khám ngay để được điều trị kịp thời.
Bị thận ứ nước do sỏi là một bệnh lý nguy hiểm nếu không được kiểm soát kịp thời. Từ giai đoạn đầu đến giai đoạn nặng, bệnh có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Việc phát hiện sớm thông qua các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như siêu âm, CT scan và thực hiện điều trị kịp thời giúp hạn chế nguy cơ suy thận.
Mỗi giai đoạn của bệnh đều cần phương pháp điều trị phù hợp, từ việc thay đổi chế độ ăn uống, uống nhiều nước, dùng thuốc tan sỏi cho đến các can thiệp ngoại khoa khi bệnh tiến triển nặng. Để bảo vệ thận, người bệnh cần thường xuyên kiểm tra sức khỏe, đặc biệt là khi có dấu hiệu đau lưng, tiểu khó hoặc tiểu ra máu. Chủ động phòng ngừa và điều trị sớm là chìa khóa giúp ngăn chặn những biến chứng nguy hiểm của bệnh.
