Sau khi tiêm vacxin, một số người có thể gặp phải các phản ứng phụ như sốt, đau nhức cơ thể, thậm chí có cảm giác như “sốt rét” nên lầm tưởng là bị sốt rét sau khi tiêm vacxin. Những phản ứng này có thể là biểu hiện của hệ miễn dịch đang hoạt động, hoặc là phản ứng bình thường của cơ thể với thành phần vacxin. Tuy nhiên, cần phân biệt giữa sốt do tiêm với sốt do bệnh sốt rét thật sự, từ đó có cách chăm sóc và xử lý hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Phản ứng sau khi tiêm vacxin và nguyên nhân gây sốt
Sau khi tiêm vacxin, nhiều người có thể gặp phải các phản ứng phụ nhẹ như đau tại vị trí tiêm, mệt mỏi, hoặc sốt nhẹ. Đây là các phản ứng phổ biến và thường không kéo dài quá 1-3 ngày. Nguyên nhân của các triệu chứng này là do hệ miễn dịch phản ứng với vacxin, nhằm xây dựng khả năng bảo vệ cơ thể chống lại tác nhân gây bệnh mà vacxin nhắm đến.
Một số người nhầm lẫn bị sốt rét sau khi tiêm vacxin với phản ứng sốt thông thường
Đối với một số người, phản ứng sau khi tiêm vacxin có thể đi kèm với các dấu hiệu như sốt cao, rét run và mệt mỏi. Triệu chứng này dễ khiến người tiêm nhầm lẫn với tình trạng sốt rét. Tuy nhiên, đây không phải là dấu hiệu của bệnh sốt rét thật sự mà là phản ứng của hệ miễn dịch. Điều này thường xảy ra do cơ thể đang kích hoạt các tế bào miễn dịch, giúp phát triển “bộ nhớ miễn dịch” để có thể nhận diện và chống lại virus hoặc vi khuẩn trong tương lai.
2. Giải đáp việc bị sốt sau khi tiêm
2.1 Triệu chứng sốt sau khi tiêm vacxin: Làm sao phân biệt với sốt rét?
Khi gặp triệu chứng sốt sau tiêm vacxin, chúng ta cần nhận diện chính xác để phân biệt giữa sốt phản ứng với sốt rét thực sự. Có một số triệu chứng nhận biết cụ thể như:
– Sốt nhẹ hoặc sốt cao: Đa phần các trường hợp chỉ bị sốt nhẹ hoặc vừa. Tuy nhiên, có một số người có thể bị sốt cao, đặc biệt là khi cơ thể phản ứng mạnh với thành phần vacxin.
– Rét run và đau mỏi cơ: Cảm giác rét run và đau nhức cơ thể là phản ứng phổ biến. Người tiêm vacxin có thể cảm thấy cơ thể ớn lạnh, tay chân mỏi và đau đầu nhẹ.
– Khác biệt với sốt rét thực sự: Sốt rét là bệnh do ký sinh trùng Plasmodium gây ra, lây truyền qua vết cắn của muỗi Anopheles. Triệu chứng của sốt rét bao gồm sốt cao theo chu kỳ, rét run mạnh, mồ hôi và mệt mỏi kéo dài. Trong khi đó, sốt do tiêm vacxin thường không có tính chu kỳ và sẽ giảm dần sau vài ngày.
Việc phân biệt này rất quan trọng, vì nếu không xử lý đúng cách, người bệnh có thể gặp phải các rủi ro do nhầm lẫn triệu chứng của sốt vacxin với bệnh lý khác.
2.2. Nguyên nhân bị sốt rét sau khi tiêm vacxin
Có nhiều lý do khiến người tiêm vacxin cảm thấy như bị sốt rét sau khi tiêm.
Hiểu rõ nguyên nhân gây sốt giúp người tiêm cảm thấy yên tâm hơn
Một số nguyên nhân dẫn tới sốt sau tiêm thường gặp là:
– Phản ứng miễn dịch mạnh: Vacxin chứa các thành phần gây kích thích hệ miễn dịch nhằm xây dựng khả năng phòng ngừa bệnh. Điều này dẫn đến phản ứng miễn dịch mạnh, khiến cơ thể có cảm giác như bị sốt rét.
– Tình trạng cơ thể yếu hoặc nhạy cảm: Với những người có cơ địa nhạy cảm, yếu hoặc đang bị căng thẳng, mệt mỏi, phản ứng sau tiêm có thể mạnh hơn. Cơ thể có thể phản ứng thái quá, gây ra các triệu chứng sốt cao và rét run.
– Môi trường tiêm chủng không đạt tiêu chuẩn: Nếu không đảm bảo điều kiện tiêm chủng đúng quy trình và vacxin không được bảo quản đúng cách, người tiêm có thể gặp các phản ứng phụ nghiêm trọng, bao gồm cảm giác sốt rét.
Việc hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp người tiêm chủng và gia đình nhận biết, yên tâm hơn trong quá trình chăm sóc sau tiêm và có biện pháp xử lý hợp lý.
2.3. Cách chăm sóc và xử lý an toàn khi bị sốt rét sau tiêm vacxin
Nếu người tiêm chủng cảm thấy sốt rét hoặc có triệu chứng sốt sau tiêm, hãy áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà để giúp giảm triệu chứng và đảm bảo an toàn:
– Theo dõi nhiệt độ thường xuyên: Nếu có sốt, hãy đo nhiệt độ cơ thể định kỳ mỗi 2-3 giờ để theo dõi. Đối với trẻ nhỏ, phụ huynh nên sử dụng nhiệt kế điện tử để đo nhiệt độ một cách chính xác.
– Uống đủ nước: Sốt có thể làm mất nước nhanh chóng, vì vậy hãy bổ sung nước lọc, nước trái cây, hoặc nước điện giải để duy trì cân bằng nước trong cơ thể.
– Chườm mát: Để giảm sốt, bạn có thể sử dụng khăn ướt chườm mát trên trán, cổ, nách và bẹn. Hãy tránh dùng nước quá lạnh, vì có thể làm cơ thể bị sốc nhiệt.
– Dùng thuốc hạ sốt nếu cần: Nếu nhiệt độ vượt quá 38,5°C và có chỉ định của bác sĩ, có thể sử dụng thuốc hạ sốt phù hợp với độ tuổi và cân nặng. Tuy nhiên, tuyệt đối không tự ý dùng thuốc giảm đau mà không có hướng dẫn của chuyên gia y tế.
– Nghỉ ngơi đầy đủ: Để cơ thể tập trung vào việc xây dựng kháng thể, hãy tạo môi trường nghỉ ngơi thoải mái, yên tĩnh, tránh ánh sáng mạnh hoặc tiếng ồn lớn.
Nếu có hiện tượng gì bất thường sau tiêm cần đến bác sĩ ngay để được thăm khám xử lý
Trong trường hợp sốt không giảm sau 3 ngày, hoặc xuất hiện triệu chứng nặng như co giật, khó thở, hoặc nổi mẩn đỏ, cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.
3. Những lưu ý quan trọng để tránh phản ứng phụ sau tiêm vacxin
Để giảm nguy cơ gặp phải các phản ứng phụ nặng sau tiêm, người tiêm chủng cần lưu ý các điều sau:
– Chọn cơ sở tiêm chủng uy tín: Việc tiêm chủng tại cơ sở y tế uy tín sẽ đảm bảo quy trình tiêm chủng an toàn, giảm nguy cơ nhiễm trùng hoặc sốc phản vệ.
– Báo cáo tình trạng sức khỏe với bác sĩ: Trước khi tiêm, hãy báo cho bác sĩ về bất kỳ tình trạng sức khỏe nào như tiền sử dị ứng, bệnh mãn tính hoặc các phản ứng sau tiêm trước đó.
– Nghỉ ngơi trước và sau khi tiêm: Đảm bảo cơ thể ở trạng thái tốt nhất khi tiêm bằng cách nghỉ ngơi, uống đủ nước, và tránh các hoạt động quá sức sau tiêm.
– Theo dõi kỹ càng sau khi tiêm: Sau khi tiêm, hãy quan sát các biểu hiện bất thường trong 24 giờ đầu tiên. Một số cơ sở y tế sẽ yêu cầu bạn chờ tại chỗ 30 phút sau tiêm để đảm bảo an toàn và xử lý kịp thời nếu có phản ứng.
4. Khi nào cần đến bác sĩ khi có triệu chứng sốt rét sau tiêm vacxin?
Mặc dù sốt rét sau tiêm vacxin thường là phản ứng bình thường, nhưng trong một số trường hợp, bạn cần đưa người tiêm đến gặp bác sĩ ngay:
– Sốt kéo dài hơn 3 ngày: Nếu tình trạng sốt không thuyên giảm sau 3 ngày dù đã áp dụng các biện pháp hạ sốt, cần được bác sĩ kiểm tra.
– Xuất hiện các dấu hiệu nghiêm trọng: Nếu xuất hiện triệu chứng như khó thở, co giật, phát ban hoặc sưng đỏ nhiều ở vùng tiêm, hãy đến ngay cơ sở y tế để được điều trị.
– Có các bệnh lý nền: Với những người có bệnh lý nền hoặc sức đề kháng yếu, phản ứng sau tiêm có thể nặng hơn. Việc kiểm tra và theo dõi tại bệnh viện sẽ giúp hạn chế các rủi ro.
Bị sốt rét sau khi tiêm vacxin là tình trạng thường gặp và không phải là điều quá lo ngại nếu được xử lý đúng cách. Hiểu rõ nguyên nhân, phân biệt triệu chứng sốt do tiêm vacxin với các bệnh lý khác và chăm sóc phù hợp sẽ giúp bạn hoặc người thân giảm thiểu khó chịu và nhanh chóng hồi phục. Đối với đa số trường hợp, các triệu chứng sốt và cảm giác rét run sẽ giảm dần sau 1-3 ngày và không để lại biến chứng. Tuy nhiên, sự cảnh giác và việc nắm rõ các triệu chứng cũng như phương pháp xử lý là vô cùng quan trọng để đảm bảo an toàn sau tiêm.
